ΤτΕ: Στα 20-23 δισ. τα εταιρικά δάνεια σε βαθύ κόκκινο!

Μη εισπρακτέα θα πρέπει να θεωρήσουν οι τράπεζες δάνεια ύψους περίπου 20 με 23 δισ. ευρώ, καθώς σύμφωνα με μελέτες που παρουσιάστηκαν σε workshop που διενήργησε πρόσφατα η Τράπεζα της Ελλάδος, οι επιχειρήσεις που τα έλαβαν βρίσκονται σε μη υγιή κατάσταση και πιθανώς δεν επιδέχονται αναδιάρθρωσης.

Στις 11 Ιουλίου η Τράπεζα της Ελλάδος διοργάνωσε συζήτηση για το θέμα του αυξημένου αριθμού επιχειρηματικών δανείων που αντιμετωπίζουν προβλήματα αποπληρωμής. Επίκεντρο της συζήτησης ήταν η αναζήτηση λύσεων εξωδικαστικής διευθέτησης χρεών με γρήγορα αποτελέσματα, θετική επίπτωση στην οικονομία και με το ελάχιστο δυνατό διοικητικό βάρος.

Στη συζήτηση έλαβαν μέρος εκπρόσωποι του Δημοσίου, διαφόρων φορέων, τραπεζών και επιχειρήσεων και διεθνείς εμπειρογνώμονες και συμβουλευτικές εταιρίες, ενώ το θέμα διερευνήθηκε από τρεις διαφορετικές οπτικές:

α) την οικονομική πραγματικότητα των επιχειρήσεων β) τα νομικά προβλήματα και εμπόδια και γ) τη διεθνή εμπειρία.

Ως προς το οικονομικό περιβάλλον και την κατάσταση των επιχειρήσεων οι μελέτες που παρουσιάστηκαν διακρίνουν επιχειρήσεις και τομείς με διαφορετικές προοπτικές επιβίωσης και ανάπτυξης.

Σε απολύτως υγιή κατάσταση με σημαντικές προοπτικές βρίσκεται, σύμφωνα με τις μελέτες, τουλάχιστον το 1/3 των επιχειρήσεων. Επιπρόσθετα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα βελτίωνε σημαντικά τις προοπτικές του με κατάλληλη αναδιάρθρωση του χρέους του.

Σε μη υγιή κατάσταση βρίσκεται, σύμφωνα με μελέτη, ένας αριθμός επιχειρήσεων που οι οφειλές τους αντιστοιχούν περίπου στο 20% του συνόλου των δανείων. Με δεδομένο ότι τα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονται σε περίπου 110 με 115 δισ. ευρώ, το ύψος των προβληματικών δανείων ανέρχεται, με βάση τις μελέτες σε 20 με 23 δισ. ευρώ.

Σημειώνεται ότι αντίστοιχα περίπου ήταν και τα νούμερα της μελέτης της PriceWaterhouseCoopers η οποία διενεργήθηκε σε δείγμα 2.950 επιχειρήσεων, που απασχολούν περίπου 500 χιλ εργαζόμενους και αντιπροσωπεύουν το 85% του ετήσιου τζίρου της αγοράς και το 25% του ΑΕΠ της χώρας

Τα κριτήρια για τις αναδιαρθρώσεις

Η ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος για τα αποτελέσματα του workshop εμπερικλείει και τα πρώτα σπέρματα των κριτηρίων προτεραιότητας βάσει των οποίων θα διενεργηθούν οι αναδιαρθρώσεις.

Σε επίπεδο κλάδων δραστηριότητας οι μελέτες δείχνουν καλύτερες προοπτικές για επιχειρήσεις που εντάσσονται σε κλάδους με συγκριτικά πλεονεκτήματα για την Ελλάδα, ενώ παρουσιάζεται γενικευμένη αποχή από επενδυτική δραστηριότητα.

Από τη συζήτηση προέκυψε ότι μια λύση διευθέτησης χρεών θα λειτουργήσει εξυγιαντικά για όλο το σύστημα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις που επιβίωσαν να αναπτυχθούν περισσότερο. Τονίσθηκαν, η σημασία της απελευθέρωσης πόρων από λιμνάζοντα χρέη και η άρση της αβεβαιότητας ως σημαντικοί θετικοί παράγοντες στην οικονομία που καταδεικνύουν την ανάγκη εξεύρεσης λύσης το ταχύτερο δυνατόν.

Προς ποια κατεύθυνση θα αναμορφωθεί ο πτωχευτικός κώδικας

Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση διαπίστωσαν ότι ο ισχύων πτωχευτικός κώδικας έχει χαρακτήρα σύγχρονου και δημοκρατικού νομοθετήματος, εντούτοις τονίστηκε ότι πολλές από τις διατάξεις του είτε παρατείνουν τη δικαστική λύση των υποθέσεων είτε αποτελούν από μόνες τους εμπόδια σε ενδεχόμενη διευθέτηση χρεών στο εξωδικαστικό επίπεδο.

Αναφέρθηκε επίσης ότι οι διατάξεις του κώδικα, σε συνδυασμό και με άλλα χαρακτηριστικά της αγοράς, αποτρέπουν τη συνεννόηση μεταξύ των πιστωτών μιας επιχείρησης στον κατάλληλο χρόνο, καθώς και τη συνεργασία των μετόχων με τους πιστωτές.

Κούρεμα και στις οφειλές προς Δημόσιο, Ταμεία

Γενικότερα, παρατηρήθηκε ότι το θεσμικό πλαίσιο σε όλα τα επίπεδα, παρά την αρτιότητά του, δεν είναι εφαρμόσιμο σε περιβάλλον συστημικής κρίσης. Η προτεραιότητα των απαιτήσεων του Δημοσίου και των ασφαλιστικών ταμείων έναντι των λοιπών πιστωτών αναδείχθηκε επίσης ως κρίσιμο ζήτημα που έχει επιπτώσεις και στη συνεννόηση μεταξύ των πιστωτών και στο κίνητρο εξεύρεσης εξωδικαστικής λύσης από τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Σημειώνεται ότι η μελέτη της KPMG για την αναμόρφωση του πτωχευτικού κώδικα κινείται προς τη λογική «κουρέματος» και των ληξιπρόθεσμων οφειλών επιχειρήσεων προς Δημόσιο (εφορία) και Ταμεία

Έξοδος υπό προϋποθέσεις από τον Τειρεσία

Κρίσιμες παρεμβάσεις έγιναν από το Υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με την πρωτοβουλία του να δημιουργήσει το θεσμό της εξωδικαστικής επίλυσης φορολογικών διενέξεων, από νομικούς εμπειρογνώμονες σχετικά με σειρά βελτιώσεων που προτείνονται στο πτωχευτικό δίκαιο γενικότερα και από την Τειρεσίας Α.Ε. για τις βάσεις δεδομένων που τηρούνται για τα δάνεια.

Όσον αφορά τη βάση δεδομένων, ειδικότερα, παρουσιάστηκαν στοιχεία που δείχνουν ότι η δυνατότητα ρυθμίσεων έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην επάνοδο αρκετών δανείων σε κατάσταση ενημερότητας.

Το θέμα είναι ανοικτό και η κυβέρνηση εξετάζει τρόπους ώστε να εξέρχονται του Τειρεσία όσοι δανειολήπτες ρυθμίζουν τα δάνειά τους και εξυπηρετούν κανονικά το ρυθμισμένο δάνειο.

Απαιτούνται συντονισμένες πρωτοβουλίες και θεσμοί έκτακτης ανάγκης

Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσίασε τα κύρια σημεία της Σύστασης, που εκδόθηκε πρόσφατα και αποσκοπεί στη δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου για την διευκόλυνση της εξωδικαστικής αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων.

Η παρουσίαση της διεθνούς εμπειρίας έδειξε ότι ειδικές καταστάσεις αντιμετωπίστηκαν με ειδικές δράσεις έκτακτης ανάγκης και όχι με τα υφιστάμενα μέσα. Αναφέρθηκαν παραδείγματα ειδικών μέτρων που χρησιμοποιήθηκαν στην κρίση της Άπω Ανατολής, στην Αργεντινή, αλλά και σε Ευρωπαϊκές χώρες.

Παρά το διαφορετικό χαρακτήρα των επιμέρους μέτρων που λήφθηκαν σε κάθε περίπτωση, κοινή συνισταμένη είναι η συντονισμένη διαχείριση του προβλήματος, με τυποποίηση των διαδικασιών, υπό την αντίληψη της ανάγκης εξεύρεσης συστημικής λύσης και όχι απλής παρέμβασης σε μικρο-οικονομικό επίπεδο.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες, το ζητούμενο σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η δημιουργία ειδικών θεσμών έκτακτης ανάγκης, μεγάλης αποτελεσματικότητας και για χρήση σε περιορισμένο χρονικό διάστημα.