«Μεγάλο κόλπο» με τις επικουρικές συντάξεις

Κατά τη σημερινή κρίσιμη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του υπερεπικουρικού, οριστικοποιήθηκε η οριζόντια μείωση 5,2% σε 1.168.541 συνταξιούχους, από την 1η Ιουλίου.

Σύμφωνα βέβαια με ασφαλείς πληροφορίες, κατά τη διάρκεια υπολογισμού της μείωσης, και ενώ στις προθέσεις της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας ήταν η μείωση να κυμαίνεται μεταξύ 5% και 8%, ο συντελεστής βιωσιμότητας του ταμείου υπολογίσθηκε με βάση τα έσοδα του ΕΤΕΑ το πρώτο τετράμηνο του 2014. Εάν, όπως επισημαίνουν αναλογιστές και οικονομολόγοι, λαμβάνονταν υπόψη για τον καθορισμό του κρίσιμου συντελεστή τα έσοδα του ταμείου το 2013, τότε η μείωση θα έπρεπε να είναι σχεδόν τριπλάσια, φθάνοντας το 15%.

Η υπουργική απόφαση που έχει υπογράψει από το 2012 ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης ορίζει ξεκάθαρα ότι ο υπολογισμός γίνεται με βάση τα έσοδα και τα έξοδα του προηγούμενου έτους.

Τόσο στο υπουργείο Εργασίας, όσο και στη διοίκηση του ΕΤΕΑ επικρατεί σιγή ιχθύος καθώς, ενώ δημοσιοποιήθηκε η πρόταση για οριζόντιες περικοπές στις συντάξεις κατά 5,2%, δεν δημοσιεύθηκαν τα οικονομικά στοιχεία στα οποία στηρίχθηκε ο υπολογισμός.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, καθοριστικό ρόλο στον υπολογισμό της μείωσης έπαιξε ο τρόπος που υπολογίστηκε ο συντελεστής βιωσιμότητας του ΕΤΕΑ, και συγκεκριμένα οι καταβαλλόμενες εισφορές που υπολογίστηκαν. Κύκλοι που πρόσκεινται στη διοίκηση του ΕΤΕΑ επισημαίνουν ότι βάσει των εισφορών του 2013 η μείωση στις συντάξεις έπρεπε να είναι 15%.

Όμως, επελέγη η λύση της χρησιμοποίησης των εισφορών του πρώτου τετραμήνου του 2014, που λόγω των ρυθμίσεων και των κοινών Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων ήταν αυξημένες, προκειμένου να προταθούν τελικά, μικρότερες μειώσεις, της τάξης του 5,2%. Αφήνοντας για το άμεσο μέλλον, το επόμενο κιόλας τρίμηνο, τη νέα φάση σημαντικών μειώσεων.

Το μπαλάκι βρίσκεται στον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, καθώς ο νόμος του δίνει την ευθύνη να καθορίσει με υπουργική απόφαση τις τεχνικές παραμέτρους όπως και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την υλοποίηση των περικοπών. Παράλληλα, επισημαίνει ότι το ύψος των συντάξεων θα επανεξετάζεται σε τριμηνιαία βάση και αν απαιτούνται περισσότερες προσαρμογές θα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

Αναλυτικά, το επίμαχο άρθρο 42 του νόμου (Ν.4052/2012) ορίζει: Το ποσό της καταβαλλόμενης σύνταξης διαμορφώνεται με βάση: α) τα δημογραφικά δεδομένα τα οποία στηρίζονται σε εγκεκριμένους αναλογιστικούς πίνακες θνησιμότητας, β) το πλασματικό ποσοστό επιστροφής που θα εφαρμόζεται στις συνολικά καταβληθείσες εισφορές και το οποίο θα προκύπτει από την ποσοστιαία μεταβολή των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων, γ) την επιλογή ή όχι της μεταβίβασης της σύνταξης στα δικαιούχα μέλη κατά τη στιγμή της συνταξιοδότησης του ασφαλισμένου από τον επικουρικό του φορέα, δ) τον συντελεστή βιωσιμότητας, ο οποίος πρέπει να αναπροσαρμόζει σε ετήσια βάση τις νέες και τις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις, μέσω ενός μηχανισμού μειωμένης τιμαριθμικής αναπροσαρμογής, ανάλογα με τις καταβαλλόμενες εισφορές, έτσι ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία ελλειμμάτων στο ταμείο, αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Μάλιστα, ο νόμος είναι ξεκάθαρος: αν και μετά την εφαρμογή του συντελεστή βιωσιμότητας προκύψει οποιοδήποτε έλλειμμα, με απόφαση του υπουργού Εργασίας, ύστερα από τεκμηριωμένη πρόταση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, το ποσό της σύνταξης θα αναπροσαρμόζεται πριν από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, με την προϋπόθεση της μη ύπαρξης ελλείμματος σε αυτό και το επόμενο έτος, αποκλείοντας κάθε μεταφορά πόρων από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αυτό θα πρέπει να επανεξετάζεται σε τριμηνιαία βάση και αν απαιτούνται περισσότερες προσαρμογές θα λαμβάνονται κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.

Να σημειωθεί ότι για το 2014, το ταμείο περιμένει έλλειμμα της τάξης των 170 εκατ. ευρώ. Με μείωση 5,2% στις συντάξεις, θα εξοικονομηθούν περί τα 70 εκατ. ευρώ (11 εκατ. ευρώ τον μήνα), ποσό που δεν μηδενίζει το έλλειμμα, κατά συνέπεια οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε νέες περικοπές εντός του 2014.

Για τον Ιούλιο, πάντως, οι περικοπές θα κυμαίνονται από 7,78 ευρώ (για χαμηλοσυνταξιούχους του ΙΚΑ) έως και 35 ευρώ τον μήνα (για τα ταμεία των τραπεζών) και θα φανούν στις συντάξεις που θα καταβληθούν στις 30 Ιουνίου.