Μεγαλώνουν οι ουρές για την καταβολή των εφάπαξ

Διπλό πονοκέφαλο στην κυβέρνηση προκαλεί η ραγδαία αύξηση των αιτήσεων για εφάπαξ. Τα ταμειακά διαθέσιμα των ασφαλιστικών οργανισμών δεν επαρκούν, με αποτέλεσμα είτε να καθυστερούν δραματικά στην έκδοση των αποφάσεων, όπως στην περίπτωση του Ταμείου Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων, είτε να έχουν παγώσει κάθε παροχή αναμένοντας την εφαρμογή των νέων περικοπών, όπως στην περίπτωση του ταμείου εφάπαξ των εργαζομένων στο ΙΚΑ.

Την ίδια στιγμή, αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των νέων αιτήσεων για εφάπαξ, καθώς είναι διάχυτος ο φόβος για νέες, ακόμη μεγαλύτερες, περικοπές, με την εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, από τις αρχές του 2015. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα των εκπαιδευτικών, όπου ο φόβος των μειώσεων ώθησε τουλάχιστον 9.000 στην κατάθεση αιτήσεων για συνταξιοδότηση.

Μάλιστα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι ο αριθμός των εκπαιδευτικών θα ήταν πολύ μεγαλύτερος εάν η κυβέρνηση δεν έσπευδε να ορίσει ως προθεσμία αιτήσεων συνταξιοδότησής τους το τελευταίο δεκαήμερο του Απριλίου, αντί του πρώτου δεκαημέρου του Ιουλίου.

Οι αιτήσεις παραιτήσεων μόνιμου εκπαιδευτικού προσωπικού πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που υποβλήθηκαν το τελευταίο δεκαήμερο του Απριλίου θεωρούνται ότι έχουν γίνει δεκτές και λύονται αυτοδίκαια οι υπαλληλικές σχέσεις, με το τέλος του διδακτικού έτους. Η αλλαγή αυτή κρατά εκτός συνταξιοδότησης και κατά συνέπεια εκτός εφάπαξ χιλιάδες εκπαιδευτικούς που θα έρχονταν να προστεθούν στο ήδη αυξημένο αριθμό των συνταξιούχων εν αναμονή...

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων εκκρεμούν πάνω από 47.000 αιτήσεις. Από αυτές, οι 25.427 αιτήσεις που κατατέθηκαν από δημοσίους υπαλλήλους που αποχώρησαν από την εργασία τους μέχρι τις 31 Αυγούστου 2013, βάσει της υπουργικής απόφασης του υπουργού Εργασίας Γ. Βρούτση, δεν θα έχουν καμιά μείωση. Το ποσό θα υπολογιστεί με το «παλαιό» σύστημα, βάσει του οποίου, το εφάπαξ, κατά μέσο όρο, ανέρχεται σε 29.000 ευρώ.

Για τον διαχωρισμό αυτό λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία αποχώρησης και όχι η ημερομηνία έκδοσης της συνταξιοδοτικής πράξης από το Γενικό Λογιστήριο. Με τον τρόπο αυτόν γλιτώνουν τις περικοπές ακόμα περισσότεροι δικαιούχοι.

Για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους -που βγήκαν στη σύνταξη μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2013- το καταβαλλόμενο εφάπαξ θα υπολογιστεί με ένα «μικτό» σύστημα. Ειδικότερα, σε όσες περιπτώσεις ο χρόνος ασφάλισης έχει διανυθεί πριν και μετά την 1η Ιανουαρίου 2014, η υπουργική απόφαση προβλέπει τα εξής:

* Το τμήμα εφάπαξ παροχής που αναλογεί στα έτη ασφάλισης μέχρι το τέλος του 2013 υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις των οικείων καταστατικών και τη νομοθεσία που ίσχυε μέχρι την ημερομηνία αυτή (δηλαδή με το παλαιό σύστημα).

* Το διάστημα μετά την 1η Ιανουαρίου 2014 υπολογίζεται με το νέο σύστημα και λαμβάνονται μεταξύ άλλων υπόψη το έτος έκδοσης της συνταξιοδοτικής πράξης του κύριου φορέα, τα έτη ασφάλισης, η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού του εισφορών κ.ά.

Στη συνέχεια το καταβαλλόμενο εφάπαξ θα προκύψει από το άθροισμα αυτών των δύο ποσών, πολλαπλασιαζόμενο με τον εκάστοτε συντελεστή βιωσιμότητας του ταμείου πρόνοιας.

Σήμερα, το ΤΠΔΥ πληρώνει εφάπαξ για αιτήσεις που κατατέθηκαν τον Φεβρουάριο του 2013. Εκτιμάται ότι μέχρι τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους θα έχουν καταβληθεί τα εφάπαξ σε όσους έχουν καταθέσει αιτήσεις μέχρι τον Αύγουστο, ώστε στη συνέχεια να ξεκινήσει ο νέος τρόπος υπολογισμού, με μειώσεις κατά μέσο όρο 15%.

Παγωμένες τουλάχιστον 12.000 αιτήσεις

Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στο Ταμείο Εφάπαξ των εργαζομένων στο ΙΚΑ. Εκτιμάται ότι 6.000 υπάλληλοι είναι σε αναμονή, καθώς η διοίκηση του ταμείου έχει αποφασίσει να παγώσει κάθε διαδικασία έκδοσης συνταξιοδοτικών αποφάσεων, μέχρις ότου εφαρμοστεί ο νέος τρόπος υπολογισμού. Ο λόγος προφανής: δεν επαρκούν τα διαθέσιμα.

Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας εκτιμούν ότι συνολικά, και από τα ταμεία εφάπαξ του ιδιωτικού τομέα, άλλοι τόσοι συνταξιούχοι εν αναμονή περιμένουν μάταια καθώς έχει διακοπεί κάθε διαδικασία έκδοσης απόφασης.

Είναι ενδεικτική η κατάσταση στον κλάδο του ΤΑΠΙΤ για το Προσωπικό Λιμένος Θεσσαλονίκης. Από τον προηγούμενο μήνα δεν διεκπεραιώνεται καμία αίτηση εφάπαξ βοηθήματος λόγω μη επάρκειας του λογαριασμού ταμειακής διαχείρισης. Αντίστοιχα, και στον τομέα πρόνοιας του Προσωπικού Ιπποδρομιών. Αλλά και στους υπόλοιπους κλάδους πρόνοιας του ΤΑΠΙΤ παρατηρείται μεγάλη καθυστέρηση.

Για παράδειγμα, στον κλάδο πρόνοιας των Ξενοδοχοϋπαλλήλων, έως τις 3/6/2014 εκδίδονταν αποφάσεις για τον Δεκεμβρίου του 2012.

Νέος πονοκέφαλος

Στην κυβέρνηση, αναμένουν με μεγάλη αγωνία τον Σεπτέμβριο την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τις μειώσεις στο εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων. Μια πιθανή δικαίωση του συνταξιούχου που έχει προσφύγει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο κατά του ΤΠΔΥ (μετά από 28 χρόνια και 8 μήνες ασφάλισης, έλαβε με καθυστέρηση δύο ετών, μειωμένο εφάπαξ 31.267 ευρώ) θα έρθει να προστεθεί στην πρόσφατη δικαστική απόφαση για τους ένστολους, δημιουργώντας πρόσθετους πονοκεφάλους.