Οι «λεπτές ισορροπίες» του ανασχηματισμού

Μετά την προχθεσινή αποχώρηση του Χάρη Θεοχάρη από τη θέση του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, η ώρα για το «κυρίως πιάτο» των αλλαγών στην κυβέρνηση, δηλαδή την ανακοίνωση των νέων μελών της, πλησιάζει. 

Ο Αντώνης Σαμαράς και ο Ευάγγελος Βενιζέλος βρίσκονται σε συνεχή επαφή, κανονίζοντας το μοίρασμα των υπουργείων, αλλά και τα πρόσωπα που θα τα στελεχώσουν.

Τις εξελίξεις θα σηματοδοτήσει η επιστροφή του κ. Βενιζέλου από την Αίγυπτο, όπου εκπροσώπησε την Ελλάδα στην ορκωμοσία του νέου προέδρου της χώρας, Αμπτέλ Φατάχ αλ Σίσι. 

Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, σε γενικές γραμμές οι δύο πολιτικοί αρχηγοί έχουν καταλήξει στα βασικά σημεία του νέου σχήματος και απομένει η τοποθέτηση των τελευταίων κομματιών για να ολοκληρωθεί το δύσκολο, ομολογουμένως, παζλ.

Δεν είναι τυχαίο ότι η ανακοίνωση των νέων ονομάτων αναβαλλόταν συνεχώς εδώ και δύο εβδομάδες, καθώς από την επόμενη κιόλας των ευρωεκλογών είχε αποφασιστεί αλλά και προαναγγελθεί επισήμως από τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Οι δύο άνδρες πιθανόν να συναντηθούν μέσα στο Σαββατοκύριακο, ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις ίσως γίνουν το απόγευμα της Δευτέρας ή το πρωί της Τρίτης.

Ακόμα και τώρα, πάντως, την ύστατη ώρα, πολλές είναι οι ισορροπίες που καλούνται να κρατήσουν οι επικεφαλής των κομμάτων της συγκυβέρνησης:

1.Υπουργείο Οικονομικών. Κομβικό σημείο του ανασχηματισμού προφανώς έχει το συγκεκριμένο υπουργείο και ο διάδοχος του Γιάννη Στουρνάρα, εφόσον επιβεβαιωθεί το σενάριο που θέλει την αποχώρησή του από την οδό Νίκης με πιθανό προορισμό την θέση του διοικητή της ΤτΕ. Ο Αντώνης Σαμαράς, σε κάθε ευκαιρία, τονίζει πως έλαβε το μήνυμα των εκλογών και πως προτίθεται να κινηθεί σε πιο φιλολαϊκή πολιτική, αναζητώντας –όπως είπε στην πρόσφατη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΝΔ- τον τρόπο για να φέρει πίσω στη γαλάζια παράταξη τους 600.000 πρώην ψηφοφόρους της. Στο πλαίσιο αυτό, όπως λένε στο Μέγαρο Μαξίμου, θα πρόκειται κυρίως για «ανασχηματισμό πολιτικής» και λιγότερο για «ανασχηματισμό προσώπων». Για το λόγο αυτό, δεν είναι καθόλου σίγουρο αν θα έχει το χαρακτήρα των σαρωτικών αλλαγών, όπως αρχικά υπήρχε η εκτίμηση ή θα προταχθούν –επισημαίνουν- οι στοχευμένες αλλαγές.

2. Αξιοποίηση τεχνοκρατών. Στη νέα κυβέρνηση πιθανολογείται πως θα συμπεριληφθούν εκτός από πολιτικά πρόσωπα, και τεχνοκράτες, προκειμένου να σταλθεί και το μήνυμα ότι στόχος είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι να αναλάβουν τις κατάλληλες θέσεις, ακόμα και αν δεν πρόκειται για στενά κομματικά στελέχη. Άλλωστε, τόσο στο αρχικό κυβερνητικό σχήμα τον Ιούνιο του 2012, όσο και στον περσινό ανασχηματισμό, δεν ήταν λίγοι οι εξωκοινοβουλευτικοί που τοποθετήθηκαν σε θέσεις – κλειδιά, κάτι που ενδεχομένως συμβεί και τώρα.

3. Η έντονη εσωστρέφεια στο ΠΑΣΟΚ. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος έχει να αντιμετωπίσει μεγάλα εσωτερικά προβλήματα, ύστερα από το κύμα έντονης αμφισβήτησής του από διάφορα στελέχη (Σκανδαλίδης, Ρέππας, Γεννηματά, Μωραϊτης, Καρχιμάκης, Συμεών Κεδίκογλου, Κασσής, Μπατζελή κ.α.). Ο ίδιος, στέλνοντας μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται να δεχθεί «κανέναν έμμεσο ή άμεσο εκβιασμό για τον ανασχηματισμό και κανείς δεν θα αποφύγει την αξιολόγηση». Εξήγγειλε δε την επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης, η οποία δεν αποκλείεται να ανακοινωθεί τις αμέσως επόμενες ημέρες. Με ενδιαφέρον αναμένεται να διαπιστωθεί επίσης αν επιφέρει καρπούς η πίεσή του προς τον Αντώνη Σαμαρά προκειμένου το ΠΑΣΟΚ να έχει περισσότερα και «πρώτης γραμμής» υπουργεία. Αν το επιτύχει, θα στείλει αυτομάτως και ένα σαφές μήνυμα στους εσωκομματικούς του αντιπάλους, ότι δεν φροντίζει μόνο τους προσκείμενους σ' αυτόν βουλευτές, αλλά όλους όσοι ανήκουν στο πάλαι ποτέ κραταιό κίνημα.

4. Διεύρυνση. Αφενός με τον Ανδρέα Λοβέρδο, που θεωρητικά τουλάχιστον δεν ανήκει στο ΠΑΣΟΚ αλλά στην Ελιά και δείχνει να επανέρχεται σε κυβερνητική θέση και αφετέρου (αλλά μακροπρόθεσμα) μέσω της ΔΗΜΑΡ. Τα βλέμματα των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης βρίσκονται στην παράταξη του Φώτη Κουβέλη, η οποία βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη διάλυση και με 13 βουλευτές να «ψάχνονται». Χθες ανεξαρτητοποιήθηκε ο Βασίλης Οικονόμου, ο οποίος δεν αποκλείεται να καταλήξει στην Ελιά, ενώ για το Σαββατοκύριακο είναι προγραμματισμένη η κρίσιμη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος, που θα αποφανθεί, μεταξύ άλλων, για την πρόσφατη παραίτηση του Φώτη Κουβέλη αλλά και για τις μετέπειτα συνεργασίες. Εξέλιξη που ενδεχομένως να οδηγήσει σε περαιτέρω κυβερνητική διεύρυνση.

Ποια ονόματα παίζουν για τα υπουργεία

Η χθεσινή συνάντηση του Αντώνη Σαμαρά με την Ντόρα Μπακογιάννη, η πρώτη τους μετά από τη νίκη της ΝΔ στις εθνικές εκλογές του 2012, πυροδότησε διάφορα σενάρια για το πολιτικό μέλλον της βουλευτού Επικρατείας και επανέφερε τις φήμες για ενδεχόμενη αξιοποίησή της στο υπουργείο Οικονομικών (κάτι πάντως που δεν θεωρείται πολύ πιθανόν) ή ως διάδοχος της Μαρίας Δαμανάκη στη θέση της Επιτρόπου στην Ε.Ε. Κάποιοι άλλοι, πάντως, λένε πως το χθεσινό ραντεβού σχετίζεται με πιθανή υποψηφιότητα της κ. Μπακογιάννη για τη θέση της Κάθιν Άστον, Ύπατης Εκπροσώπου της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας.

Αξίζει να σημειωθεί πως η συνάντηση του κ. Σαμαρά με την κ. Μπακογιάννη πραγματοποιήθηκε μία μέρα μετά από μία άλλη ιδιαίτερης συμβολικής σημασίας συνάντηση του πρωθυπουργού, με τον προκάτοχό του στην ηγεσία της ΝΔ, Κώστα Καραμανλή σε «κλειστό» δείπνο στο σπίτι του ιδρυτή του κόμματος, Κωνσταντίνου Καραμανλή.

Ωστόσο και άλλα ονόματα, στο παρά πέντε του ανασχηματισμού, κυκλοφορούν στα δημοσιογραφικά γραφεία. Άλλα από πληροφορίες, άλλα από φήμες και άλλα από... διαρροές των ίδιων των υποψηφίων που προσδοκούν οι επιθυμίες τους να εισακουστούν άνωθεν.

Για το υπουργείο Οικονομικών ακούγονται, μεταξύ άλλων, τα ονόματα του Σταύρου Δήμα, του Χρ. Σταϊκούρα, του Μάκη Βορίδη καιτου Νίκου Δένδια, ο οποίος φέρεται να μετακινείται από το Δημόσιας Τάξης. Στους υποψηφίους τοποθετείται και ο Χρ. Λαζαρίδης που έχει γνώση των διαπραγματεύσεων με την τρόικα.

Από το υπουργείο Ανάπτυξης μάλλον θα αποχωρήσει ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος δεν θα έλεγε όχι στην μετακίνησή του στην Ε.Ε., ως ο νέος Επίτροπος της χώρας μας. Πιθανός παραλήπτης του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου να είναι ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος, όμως, ακούγεται εντονότερα για το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραμείνει στην κυβέρνηση, άγνωστο όμως είναι αν θα κρατήσει το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης ή θα επιστρατευτεί αλλού. Δεν προβλέπεται να μετακινηθούν από τις θέσεις τους ο Δημήτρης Αβραμόπουλος στο υπουργείο Άμυνας, η Όλγα Κεφαλογιάννη στο Τουρισμού, ο Μιχάλης Χρυσοχοίδης στο Υποδομών και ο Γιάννης Μανιάτης στο Περιβάλλοντος.

Μάλλον αποχωρούν από την κυβέρνηση ο Γιάννης Μιχελάκης, ο Θανάσης Τσαυτάρης, ο Άδωνις Γεωργιάδης και ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, ενώ άγνωστη είναι η τύχη των Χαράλαμπου Αθανασίου, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη και Πάνου Παναγιωτόπουλου.

Νέο πρόσωπο στην κυβέρνηση ίσως αποτελέσει από τη ΝΔ η Άννα Ασημακοπούλου, ενώ από το ΠΑΣΟΚ «παίζουν» τα ονόματα του Πάρι Κουκουλόπουλου, του Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλου, του Φίλιππου Σαχινίδη (ίσως για το οικονομικό επιτελείο), του Ηλία Μόσιαλου και της Συλβάνας Ράπτη.