H αποχώρηση Κωστόπουλου σηματοδοτεί ευρύτερες εξελίξεις που δεν περιορίζονται στον στενό χρηματοπιστωτικό χώρο, είναι η εκτίμηση παραδοσιακού παράγοντα της παλιάς φρουράς του ΣΕΒ.
Εκτίμηση που φαίνεται πως ενστερνίζονται αρκετοί σημαίνοντες επιχειρηματίες, οι οποίοι δεν θεωρούν πως η κίνηση του πατριάρχη της Alpha Bank θα είναι μία μεμονωμένη κίνηση. Απεναντίας, προεξοφλούν πως σταδιακά θα εκταθεί στο μεγαλύτερο μέρος του συστήματος ενόσω θα ολοκληρώνεται η επανιδιωτικοποίηση των συστημικών τραπεζών και το πέρασμα ισχυρών μειοψηφικών μετοχικών ποσοστών σε ξένα χέρια.
«Έρχεται η ώρα για νέους πρωταγωνιστές», διέβλεπε ο Γιώργος Παπανικολάου στο διορατικό άρθρο του (euro2day.gr, 30/5), σημειώνοντας πως η αποχώρηση του πατριάρχη της Alpha Bank «Συμβολίζει έμμεσα το τέλος μιας εποχής στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα, μια αλλαγή σελίδας που σταδιακά λαμβάνει σάρκα και οστά. Το ελληνικό επιχειρείν χαρακτηρίστηκε τις προηγούμενες δεκαετίες από τη σταθερή παρουσία συγκεκριμένων μεγάλων ονομάτων, που κυριάρχησαν σε επιμέρους τομείς και κλάδους της οικονομίας, συγκροτώντας πανίσχυρα οικονομικά συμφέροντα».
Είναι φανερό, συμφωνούν ισχυροί επιχειρηματίες, πως το εγχώριο τραπεζικό σύστημα όπως αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1970 και του 1980 και ισχυροποιήθηκε το 1990, για να αποκτήσει διεθνή παρουσία τη «χρυσή οκταετία» 2000-07 και της χρυσοφόρου περιόδου των υπεραξιών- υπερκερδών δισ. ευρώ, ολοκληρώνει τον κύκλο του. Ένας κύκλος που κατά γενική εκτίμηση φαίνεται πως συμπεριλαμβάνει τη δραστική αναδιάταξη επιχειρηματικών δυνάμεων, επενδυτικών κύκλων και ισχυρών εφοπλιστικών συμφερόντων. Και πιθανότατα την ανακατανομή ισχύος, με τη γενιά της μεταπολίτευσης να εκμετρά τον κύκλο της και τα νέα τζάκια να αναδύονται μέσα από τον σύγχρονο ερειπιώνα της ελληνικής οικονομίας - κοινωνίας.
Εκ βάθρων αναδιάταξη
Είναι επίσης φανερό πως για αρκετούς επιχειρηματικούς κύκλους η ολοκλήρωση του βιολογικού κύκλου των ιδρυτών - βασικών μετόχων συμβαδίζει με την αλλαγή θέσης ή την είσοδο νέων παικτών ή ακόμη την ισχυροποίηση άλλων, νεότερων. Διαδικασία που, αν κρίνουμε από την εσπευσμένη είσοδο του ξένου κεφαλαίου στον τραπεζικό κλάδο - μοχλό της οικονομίας και της κοινωνίας, θα αφορά στην εκ βάθρων αναδιάταξη δυνάμεων στον επιχειρηματικό, μιντιακό, επενδυτικό χώρο.
Ίσως και να μην είναι τυχαίο πως σε αυτήν τη στροφή της χώρας μεγαλοεπενδυτές όπως ο Prem Watsa έχουν καταστεί άμεσοι συνομιλητές του πρωθυπουργού, επενδύουν κεφάλαιά τους σε τράπεζες και επιχειρήσεις, διεκδικούν ενεργότερο ρόλο στη διοίκηση των εταιρειών και ενίοτε... τζογάρουν ζεστό κερδοσκοπικό χρήμα για να βγάλουν υπεραξίες εκατομμυρίων.
Σε αυτήν τη στροφή παίζονται χοντρά παιχνίδια για τη θέση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας (θυμίζουμε πως η θητεία είναι εξαετής), γίνεται αλλαγή φρουράς στον ΣΕΒ (νέος πρόεδρος, νέα μέλη στο διοικητικό συμβούλιο), επίκειται συγκεκριμενοποίηση πλαισίου για τη ρύθμιση υπερχρεωμένων εταιρειών (κυρίως μιντιακών και ψυχαγωγίας), κυοφορούνται διοικητικές αλλαγές σε τράπεζες και οργανισμούς.
Η αρχή και η συνέχεια
Κατά γενική εκτίμηση η αποχώρηση που σηματοδότησε την αλλαγή εποχής ήταν αυτή του Σωκράτη Κόκκαλη φέτος τον Ιανουάριο. Μετά από 36 χρόνια, ο Χρ. Κλώνης -στενός συνεργάτης του κ. Κόκκαλη- ανέλαβε τα ηνία της Ιntracom Holdings από τη θέση του προέδρου της εισηγμένης. Ο Χρ. Κλώνης ανέλαβε επίσης καθήκοντα προέδρου Δ.Σ. όλων των θυγατρικών εταιρειών του ομίλου Intracom Holdings (Intrakat, Hellas OnLine, Intrasoft International S.A., Intracom Defense Electronics), αξίωμα το οποίο κατείχε ο Σ. Κόκκαλης.
Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στην εταιρεία, η αποχώρηση του επιχειρηματία -ενός εμβληματικού προσώπου που σημάδεψε θετικά και αρνητικά τη λεγόμενη Μεταπολίτευση - από το Δ.Σ. δεν επηρέασε την καθημερινή του ενασχόληση με τον όμιλο, ενώ ο ίδιος διατήρησε τη συμμετοχή του (23,87%) στη holding.
Εξίσου ενδεικτικό, όμως, θεωρείται το ενδιαφέρον που δείχνει ο Ινδοκαναδός επικεφαλής του Fairfax για ενεργότερη συμμετοχή του στο εγχώριο τραπεζικό και επιχειρηματικό σύστημα. Ο Prem Watsa είχε τα τελευταία 24ωρα διαδοχικές συναντήσεις από τον πρωθυπουργό, τον υπουργό Οικονομικών και τη διοίκηση της ΤτΕ μέχρι τη διοίκηση της Eurobank, αλλά και με 300 στελέχη του ομίλου. Κατά τη συνάντηση με τη διοίκηση της Eurobank συμφωνήθηκε πως στο Δ.Σ. το Fairfax θα εκπροσωπείται με δύο στελέχη, ενώ το fund W. Ross θα εκπροσωπείται από τον ίδιο τον W. Ross. O μεγαλοεπιχειρηματίας είχε συναντηθεί το βράδυ της Πέμπτης 29 Μαΐου με τον πρωθυπουργό, Αντώνη Σαμαρά, επιβεβαιώνοντας πως ηγείται ενός εκ των πλέον κινητικών ξένων επενδυτών στη χώρα μας.
Σημειώνεται πως ο όμιλος Fairfax είναι ένας από τους επενδυτές στο σχήμα που συμμετείχε στην αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Eurobank Properties, συμμετέχει στη Μυτιληναίος και προ εβδομάδων απέκτησε την Praktiker Hellas.
Οι νέοι και οι... κλασικοί παίκτες
Είναι προφανές πως, όπως συνέβη στην περίπτωση του ΟΤΕ (με την Deutsche Telekom), στον ΟΠΑΠ (Emma Delta), αλλά και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις (Μυτιληναίος/Fairfax, ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ/York Capital κ.ά.) κλάδοι με ιδιαίτερη σημασία για την οικονομία αποκτούν σταδιακά ξένη συμμετοχή, γίνονται πολυσυμμετοχικοί, με ενεργότερη την παρουσία και τον ρόλο του ξένου κεφαλαίου.
Η τάση δεν θα περιοριστεί στις τράπεζες, τις τηλεπικοινωνίες, τα τυχερά παιχνίδια, την ενέργεια, αλλά σε εύλογο χρόνο θα επεκταθεί στις κατασκευές, στον τουρισμό, στην αξιοποίηση ακινήτων και αλλού.
Προφανώς και έχει τη σημασία του το γεγονός πως σε αυτήν τη στροφή ο όμιλος Λάτση (μέσω του Latsis Group) έκρινε πως πρέπει να καταστήσει σαφείς τις προθέσεις του για την επόμενη μέρα. Προχώρησε σε απάντηση (μέσω ολοσέλιδων καταχωρήσεων) όταν θεώρησε πως άλλοι επιχειρηματικοί κύκλοι έβαλλαν εναντίον του με αφορμή την... προκλητική αποχώρησή του από την παλιά Eurobank, διεκδίκησε μέχρι τέλους και πέτυχε την κατ' αρχήν συμφωνία για την αξιοποίηση του Ελληνικού, έδωσε το στίγμα του μέσω της παρουσίας του στο μετοχικό κεφάλαιο της Εθνικής.