ΕΡΓΟΣΕ: Το πλάνο επανέναρξης δρομολογίων προς Καλαμάτα

Φιλόδοξα σχέδια για την επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Πάτρα – Πύργος – Καλαμάτα, η οποία τα τελευταία χρόνια έχει τεθεί εκτός λειτουργίας, στο πλαίσιο των περικοπών του σιδηροδρομικού έργου στη χώρα για λόγους οικονομίας, έχει η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ.

Μάλιστα στις αρχές Απριλίου ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας κ. Σπηλιόπουλος και ομάδα στελεχών της ΕΡΓΟΣΕ συμμετείχαν σε ημερίδα την οποία διοργάνωσε το Επιμελητήριο Ηλείας, στο πλαίσιο της οποίας παρουσιάστηκαν τα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη αυτήν την εποχή στο σιδηροδρομικό δίκτυο Πελοποννήσου, αλλά και τα μελλοντικά σχέδια.

Αγκάθια οι προσφυγές και η διέλευση της Πάτρας

Οι τοπικοί φορείς από την αρχή είχαν ταχθεί ενάντια στη διακοπή της λειτουργίας του δικτύου και ουδέποτε σταμάτησαν να ζητούν την επαναλειτουργία του σιδηρόδρομου στην περιοχή, καθώς, εκτός των άλλων, υποστηρίζουν ότι μπορεί να συμβάλει σημαντικά και στην ενίσχυση της τουριστικής κίνησης.

Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητη προϋπόθεση για να επαναλειτουργήσει το δίκτυο της Πελοποννήσου είναι τα σιδηροδρομικά έργα να ολοκληρωθούν ως την Πάτρα, ώστε στη συνέχεια να προχωρήσουν στο υπολειπόμενο τμήμα. Αυτό το τελευταίο όμως δεν είναι τόσο απλό.

Από τη μία, υπάρχει η δικαστική προσφυγή κατά του προσωρινού μειοδότη που έγινε για το έργο Κιάτο – Ροδοδάφνη και αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε καθυστερήσεις στην ανάδειξη αναδόχου στο συγκεκριμένο τμήμα.

Από την άλλη, σε εκκρεμότητα παραμένει ακόμα η υπόθεση της διέλευσης της γραμμής μέσα από την πόλη της Πάτρας. Η πρόταση της ΕΡΓΟΣΕ για υπογειοποίηση σε ορισμένα τμήματα και επίγεια χάραξη σε άλλα δεν φαίνεται να γίνεται δεκτή από την τοπική αρχή. Ο Δήμος Πατρέων έχει ήδη προστρέξει στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης αναζητώντας εναλλακτικές λύσεις, ενώ φαίνεται ότι την πρόταση της θυγατρικής αμφισβητούν ευθέως και στελέχη του ίδιου του ΟΣΕ. Όμως χωρίς να δοθούν λύσεις στα θέματα αυτά τα σχέδια για τη γραμμή πέραν της Πάτρας μόνο πρώιμα μπορούν να χαρακτηριστούν.

Χαρακτηριστικό είναι ότι στο πλαίσιο της ημερίδας που διοργανώθηκε στον Πύργο ο προϊστάμενος της Δ/νσης Έργων Ι, Αθανάσιος Καπένης, παρουσιάζοντας την εξέλιξη των έργων στο τμήμα Κιάτο - Πάτρα, επεσήμανε ότι για να φτάσει το τρένο στην Ηλεία θα πρέπει να ολοκληρωθεί το έργο μέχρι την Πάτρα, συμπεριλαμβανομένης της διέλευσης από την πόλη. Η ολοκλήρωση των έργων αυτών εκτίμησε ότι θα γίνει ως το 2020, ενώ το τμήμα Κιάτο – Ρίο θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2017.

Οι μελέτες προχωρούν

Πάντως από την πλευρά της ΕΡΓΟΣΕ γίνεται όλη η προεργασία ώστε να προχωρήσουν τα έργα εκσυγχρονισμού και στο υπόλοιπο δίκτυο, στο τμήμα Πάτρα – Καλαμάτα.

Ο προϊστάμενος της Διευθύνουσας Υπηρεσίας Μελετών της ΕΡΓΑ ΟΣΕ Α.Ε. Μιχάλης Αναστασάκης παρουσίασε την πρόοδο των μελετών για την αναβάθμιση και μετατροπή των γραμμών Πάτρα – Πύργος – Ολυμπία, Πύργος – Κατάκολο και Πύργος – Κυπαρισσία – Καλαμάτα σε γραμμή κανονικού εύρους με ηλεκτροκίνηση, σηματοδότηση και τηλεπικοινωνίες για ταχύτητες μέχρι 160 χλμ./ώρα, όπου αυτό είναι εφικτό εντός του υφιστάμενου ορίου απαλλοτρίωσης του ΟΣΕ.

Επίσης μελετώνται ανισόπεδες διαβάσεις, που θα αντικαταστήσουν υφιστάμενες ισόπεδες διαβάσεις με την παλιά εθνική οδό και με άλλες οδούς που εμφανίζουν αυξημένη κίνηση. Αναλυτικότερα αυτήν τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη τρεις συμβάσεις μελετών για την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού άξονα Πάτρα - Πύργος - Καλαμάτα, για τις οποίες έχει εγκριθεί η χρηματοδοτική συνδρομή από την Ε.Ε. Η χρηματοδότηση των μελετών γίνεται από πιστώσεις των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών της περιόδου 2007-2013 με πέρας το 2015 και η συνολική χρηματοδότηση είναι 21 εκατ. ευρώ.

Η γραμμή στο τμήμα Πάτρα - Πύργος έχει μήκος περίπου 99 χλμ., στο Πύργος - Ολυμπία 21 χλμ. και ατο Πύργος - Κατάκολο 12 χλμ., συνολικά δηλαδή είναι 132 χιλιόμετρα.

Για τη γραμμή Πάτρα – Πύργος – Ολυμπία και Πύργος – Κατάκολο εκπονούνται αυτό το διάστημα μέσω δύο συμβάσεων (Πάτρα – Καβάσιλα και Καβάσιλα – Πύργος – Ολυμπία/Κατάκολο) οι οριστικές μελέτες χάραξης γραμμής και οδικού δικτύου, προμελέτες και οριστικές μελέτες τεχνικών έργων, γεωτεχνικές έρευνες και μελέτες, οριστική υδραυλική μελέτη, τοπογραφικές μελέτες και κτηματολόγιο, περιβαλλοντικές μελέτες για την τροποποίηση περιβαλλοντικών όρων και τεύχη δημοπράτησης για την κατασκευή των έργων. Το κόστος των μελετών αυτών ανέρχεται σε 1.700.000 ευρώ περίπου.

Για τη γραμμή Αλφειός (λίγο μετά τον Πύργο) – Καλό Νερό – Κυπαρισσία και Καλό Νερό – Ζευγολατειό – Καλαμάτα με συνολικό μήκος περίπου 118 χλμ. βρίσκεται σε εξέλιξη σύμβαση μελέτης για τη βελτιστοποίηση χάραξης σε δύο επιμέρους τμήματα με δυσμενή χάραξη (Καλό Νερό – Κοπανάκι και Μελιγαλάς – Βαλύρα) και στη συνέχεια προμελέτη χάραξης και υδραυλική προμελέτη σε όλο το μήκος, γεωλογική μελέτη στα τμήματα παραλλαγών, περιβαλλοντική μελέτη και επικαιροποίηση οικονομοτεχνικής μελέτης για το σύνολο του άξονα Πάτρα - Καλαμάτα. Το κόστος της μελέτης αυτής ανέρχεται σε 700.000 ευρώ περίπου.

Πρόβλημα η χαμηλή πυκνότητα του πληθυσμού

Εκείνο που επισημαίνεται με έμφαση είναι ότι η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού άξονα Πάτρας – Πύργου – Καλαμάτας θα έχει σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, θα προστατεύσει τα διατηρητέα κτίρια σταθμών και το φυσικό περιβάλλον στην περιοχή Καϊάφα και θα αναδείξει ενδιαφέροντα τεχνικά έργα της υφιστάμενης γραμμής.

Τέλος, να τονιστεί ότι σημαντικό πλεονέκτημα είναι το γεγονός ότι η υφιστάμενη γραμμή καθιστά το σχέδιο ευκολότερο, καθώς το κόστος είναι μικρότερο, ενώ σχετικά εύκολο θεωρείται και το γεωλογικό ανάγλυφο της περιοχής. Από την άλλη, όμως, πρόβλημα είναι η σχετικά χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού, που καταγράφεται κατά μήκος της γραμμής, αλλά και η έλλειψη κάποιου πολύ μεγάλου αστικού κέντρου που θα μπορούσε να υποστηρίξει εμπορικά τη λειτουργία της γραμμής.