Σταϊκούρας: Η βιωσιμότητα του χρέους εκκρεμεί

Τόνισε ωστόσο πως η αναδιάρθρωση, αν και φρέναρε την αυξητική δυναμική, δεν διευθέτησε οριστικά το ζήτημα της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.

Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών αναφέρθηκε στα σχέδια του ΥΠΟΙΚ για άντληση φθηνού δανεισμού μέσω των repos.

Ο κ. Σταικούρας ξεχώρισε δέκα σημεία ως προς την αριθμητική του χρέους:

1ον. Το δημόσιο χρέος, εδώ και δεκαετίες, έχει πολύ ισχυρή αυξητική δυναμική.

Ξεκίνησε από 22,5% του ΑΕΠ το 1980 και ανήλθε, μετά την επεκτατική δημοσιονομική διαχείριση της δεκαετίας του '80, κοντά στο 100% στις αρχές της δεκαετίας του '90.

Και πέριξ αυτού του επιπέδου, με κατά καιρούς αυξομειώσεις, κινήθηκε μέχρι το ξέσπασμα της μεγάλης παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Το αποτέλεσμα είναι από τα 12 δισ. ευρώ το 1981, αυτό να εκτοξευθεί, μέσα σε 25 χρόνια, στα 240 δισ. ευρώ το 2007.

2ον. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, την περίοδο 2007 – 2009, αυξήθηκε κατά το 1/5.

Αντίστοιχη αύξηση με αυτή που παρατηρήθηκε, κατά μέσο όρο, στην Ευρωζώνη.
Η 7η χαμηλότερη μεταξύ των κρατών-μελών της.

3ον. Το δημόσιο χρέος ανήλθε στα 299,7 δισ. ευρώ ή στο 129,7% του ΑΕΠ στο τέλος του 2009.

Αυτό έγινε μετά τις επαναταξινομήσεις λογαριασμών και την αναθεώρηση του ΑΕΠ που αφορούσαν την περίοδο 2006 – 2009 και που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2010 και του 2011.
Το χρέος ανήλθε στα 329,5 δισ. ευρώ το 2010.
Στα 355,2 δισ. ευρώ το 2011.Στα 303,9 δισ. ευρώ το 2012.
Και εκτιμάται στα 321 δισ. ευρώ το 2013, λόγω της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

4ον. Το δημόσιο χρέος αυξάνει, όσο η χώρα έχει δημοσιονομικά ελλείμματα.

Ενώ, σε περιόδους ύφεσης, ο δείκτης του δημοσίου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αυξάνει ανάλογα.
Έτσι παρατηρούμε ότι παρά τη μείωση του δημοσίου χρέους κατά 34 δισ. ευρώ την περίοδο 2011-2013, λόγω - κυρίως - της αναδιάρθρωσής του, το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ, έχει αυξηθεί κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες την ίδια περίοδο, λόγω της βαθιάς και παρατεταμένης ύφεσης.

5ον. Η αυξητική δυναμική του δημοσίου χρέους «φρέναρε» με τη διπλή αναδιάρθρωσή του.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

Χρέος το οποίο, σε καθαρούς όρους, μειώθηκε κατά 52 δισ. ευρώ το 2012.

6ον. Το ύψος του δημοσίου χρέους θα ήταν υψηλότερο χωρίς την αναδιάρθρωσή του.

Ειδικότερα, μόνο με το άθροισμα των δημοσιονομικών ελλειμμάτων της τετραετίας 2010 - 2013, το δημόσιο χρέος θα είχε αυξηθεί περίπου κατά 86 δισ. ευρώ το 2013 (ή 47% του ΑΕΠ).
Κάτι φυσικά που δεν έγινε.

Εάν δε στο δημόσιο χρέος του 2011, που ήταν 355 δισ. ευρώ, προσθέσουμε την ελλειμματική δραστηριότητα του δημοσίου και τα πακέτα στήριξης των τραπεζών κατά τα έτη 2012 και 2013, τότε το δημόσιο χρέος θα ξεπερνούσε τα 395 δισ. ευρώ ή το 216% του ΑΕΠ στο τέλος του 2013.

7ον. Η σύνθεση και η δομή του δημοσίου χρέους βελτιώθηκε.

Συγκεκριμένα, το δημόσιο χρέος της Κεντρικής Διοίκησης, το 2011, είχε μέση σταθμική διάρκεια 7 έτη και μέσο σταθμικό επιτόκιο 4,75%.
Το 2013, η μέση διάρκεια είναι 17 έτη και το μέσο σταθμικό επιτόκιο λίγο πάνω από το 2%.

8ον. Οι τόκοι, σε ταμειακή βάση, μειώθηκαν σημαντικά.

Από τα 16,3 δισ. ευρώ το 2011, στα 6,1 δισ. ευρώ το 2013.
Ή από το 7,8% του ΑΕΠ το 2011, στο 3,3% του ΑΕΠ το 2013.

Όσο περιορίζεται, και μάλιστα, σημαντικά το κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους και επιμηκύνεται ο χρονικός ορίζοντας ωρίμανσής του, τόσο ο κίνδυνος για το Ελληνικό δημόσιο χρέος μετατρέπεται, σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, από κίνδυνο πτώχευσης σε αναχρηματοδοτικό κίνδυνο.
Έχουμε, δηλαδή, καταφέρει να αποφύγουμε τον κίνδυνο πτώχευσης και εργαζόμαστε για να διασφαλίσουμε και τη μακροπρόθεσμη αναχρηματοδότηση του χρέους, ενδυναμώνοντας τη βιωσιμότητά του.

9ον. Το μεγαλύτερο μέρος του δημοσίου χρέους είναι πλέον στα χέρια των εταίρων και του Ευρωσυστήματος.

Μόνο 29,5 δισ. ευρώ βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών πιστωτών και 28 δισ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η εν λόγω διακράτηση του δημοσίου χρέους από τους εταίρους ενισχύει τις διαπραγματευτικές δυνατότητες της χώρας.

10ον. Η αναδιάρθρωση, αν και φρέναρε την αυξητική δυναμική, δεν διευθέτησε οριστικά το ζήτημα της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.

Το ζήτημα της περαιτέρω ενίσχυσής της παραμένει ανοικτό.

Σύμφωνα με τον κ. Σταικούρα για να βγούμε στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου, εργαζόμαστε μεθοδικά και υπεύθυνα, ώστε να εξασφαλίσουμε και να ενισχύσουμε τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου.

Σε αυτή την κατεύθυνση, εξουσιοδοτήσαμε τον ΟΔΔΗΧ, να έχει τη δυνατότητα σύναψης πράξεων πώλησης τίτλων διαχείρισης του Ελληνικού Δημοσίου με συμφωνία επαναγοράς (repos) με αντισυμβαλλόμενους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Πρόκειται για μία κίνηση αξιοποίησης του συγκεκριμένου εργαλείου από την πλευρά του Ελληνικού Δημοσίου με στόχο, όταν κρίνεται απαραίτητο, να ενισχύεται βραχυπρόθεσμα η ρευστότητά του.
Ειδικότερα, ύστερα από ενδελεχή έρευνα των ταμειακών διαθεσίμων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης διαπιστώθηκε ότι ποσό πλέον των 3 δισ. ευρώ θα μπορούσε να αξιοποιηθεί άμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο για διαχείριση ρευστότητας επ' αμοιβαίο όφελος.

Και η προσφορότερη τακτική κρίθηκε αυτή της σύναψης συμφωνιών repos.

Με κάθε σύμβαση ο ΟΔΔΗΧ θα προβαίνει σε συμφωνία με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, με την οποία οι τελευταίοι θα επενδύουν συγκεκριμένο ποσό για χρονική διάρκεια ολίγων ημερών, εβδομάδων, ή μηνών με ανάλογο επιτόκιο αγοράς.

Συγκεκριμένα, θα συνάπτει συμφωνία πώλησης και επαναγοράς (sell – buy back) τίτλων, ίσης αξίας με το ύψος του ποσού που θα επενδυθεί.

Οι δεδουλευμένοι τόκοι των τίτλων που θα χρησιμοποιούνται για τη συμφωνία repos θα εισπράττονται από τον αρχικό κάτοχο, δηλαδή το Ελληνικό Δημόσιο.

Πρόκειται για μία μέθοδο διαχείρισης ρευστότητας με ξεκάθαρα δημοσιονομικά πλεονεκτήματα:

1ον. Το κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο είναι πολύ χαμηλό.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τα επιτόκια αγοράς για προτεινόμενο διάστημα 15 ημερών, κυμαίνονται στα επίπεδα του 1,70%-1,75%.

2ον. Δεν επιβαρύνονται ούτε το έλλειμμα ούτε το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, δεδομένου ότι τα αποτελέσματα των εν λόγω συμφωνιών εντάσσονται στο πλαίσιο του ενδοκυβερνητικού χρέους.

Ειδικότερα, οι τόκοι που προκύπτουν από τις εν λόγω συμφωνίες και θα καταβληθούν από το Ελληνικό Δημόσιο αποτελούν δαπάνη της Γενικής Κυβέρνησης.

Ταυτόχρονα, όμως, αποτελούν και ισόποσο έσοδο των αντισυμβαλλομένων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Να τονισθεί επίσης ότι τα Έντοκα Γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου και οι συμβάσεις Repos καλύπτουν δύο διαφορετικές ανάγκες.

Τα Έντοκα Γραμμάτια εκδίδονται επί τη βάσει του εγκεκριμένου δανειακού προγράμματος για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Ελληνικού Δημοσίου όπως αυτές προκύπτουν από την απρόσκοπτη εκτέλεση του προγράμματος, ενώ το νέο προϊόν εντάσσεται στη βραχυπρόθεσμη διαχείριση ρευστότητας.

Αλλά και δημοσιονομικά, σε σχέση με εναλλακτικό δανεισμό μέσω έκδοσης επιπλέον ποσού Εντόκων Γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου, για παράδειγμα 100 εκατ. ευρώ τρίμηνης διάρκειας με επιτόκιο 3,6%, ο οποίος δε θα εντασσόταν στο ενδοκυβερνητικό χρέος, από την σύναψη repos ίσης διάρκειας προκύπτει πραγματικό όφελος για το Ελληνικό Δημόσιο ύψους 900.000 ευρώ.

Αντίστοιχα για ποσό 3 δισ. ευρώ μέσω repos, το πραγματικό όφελος σε σχέση με τον προαναφερόμενο δανεισμό από την «αγορά» με Έντοκα Γραμμάτια θα ανέλθει σε περίπου 27 εκατ. ευρώ.