Η επιστροφή της αβεβαιότητας τρομάζει την αγορά

Το ορατό ενδεχόμενο γενικευμένης παράλυσης, υπό τον φόβο του λαϊκισμού και της σκανδαλολογίας, φοβάται πλέον η αγορά, καθώς αντιλαμβάνεται ότι η συγκυβέρνηση οδεύει προς τις εκλογές εν μέσω κλίματος φθοράς, αλλά και διαφωνιών για την επόμενη ημέρα.

Τέσσερις μήνες πριν από τις ευρωεκλογές του Μαΐου, η αβεβαιότητα επανέρχεται στον θρόνο της, απειλώντας να παγώσει κάθε θετική εξέλιξη, την ώρα που η οικονομία δείχνει να ανακάμπτει, έστω αντανακλαστικά μετά τη βαθιά ύφεση, και το ενδιαφέρον των ξένων για επενδύσεις στην περιφέρεια της ευρωζώνης βρίσκεται στο ζενίθ της τελευταίας τετραετίας.

Το βασικό ερώτημα είναι αν πρόκειται για κάτι προσωρινό, ως αποτέλεσμα των αντεγκλήσεων με την τρόικα, ή για αλλαγή σελίδας με ορόσημο το αποτέλεσμα της κάλπης του Μαΐου.

Ο επόμενος μήνας θα δώσει ισχυρή πρόγευση για το τι μέλλει γενέσθαι.

Κατά τη διάρκειά του θα πρέπει να κλείσει το θέμα του προσδιορισμού των κεφαλαιακών αναγκών των συστημικών τραπεζών, να ξεκαθαρίσει αν θα υπάρξει ιδιωτικοποίηση της Eurobank εντός του χρονικού ορίου, που επιβάλλει το μνημόνιο, καθώς και το τι θα γίνει με το εναπομείναν κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ.

Πρόκειται για εξελίξεις που θα κρίνουν αν θα παραμείνει ζωντανός ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού μέσω αυτού, ή αν θα υπάρξει ολική ανατροπή, η οποία πιθανότατα θα προκαλέσει καραμπόλες, τόσο στον εκλογικό σχεδιασμό Σαμαρά, όσο και στις επιλογές προσώπων.

Όπως έγραψε το Euro2day, το θέμα της ολοκλήρωσης του stress test είναι το πρώτο που αναμένεται να κλείσει στη διαπραγμάτευση με την τρόικα και αφορά άμεσα την αγορά καθώς από το ύψος του λογαριασμού θα κριθεί εν πολλοίς και η βραχυπρόθεσμη πορεία των τραπεζών.

Παρότι η τρόικα έχει εγείρει ενστάσεις που καθυστερούν την ολοκλήρωση του ελέγχου, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι το ύψος του λογαριασμού θα κινηθεί σε διαχειρίσιμα επίπεδα και δεν θα χρειασθεί αύξηση κεφαλαίου καμία άλλη τράπεζα πλην της Eurobank.

Κλειδί φαίνεται να αποτελεί η αναγνώριση μέρους (σ.σ. πάνω από το 50%) του αναβαλλόμενου φόρου στον προσδιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών μετά την πλήρη λογιστική του αναγνώριση από την ΤτΕ.

Αν η τρόικα δεχθεί το παραπάνω αίτημα, απορρίπτοντας ταυτόχρονα τη μείωση του ελάχιστου Core Tier I στο 8% στο βασικό σενάριο και στο 6% στο δυσμενές, το ύψος των κεφαλαιακών αναγκών δεν θα ξεπεράσει, σύμφωνα με τους ίδιους, τα 6 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για ποσό κάπως υψηλότερο από τα 4,5 - 5 δισ. ευρώ που έχει προεξοφλήσει η αγορά, αλλά διαχειρίσιμο, καθώς η Alpha και η Πειραιώς διαθέτουν κεφαλαιακό απόθεμα για να το απορροφήσουν, ενώ η Εθνική έχει τη δυνατότητα να ενισχυθεί περαιτέρω κεφαλαιακά με την ολοκλήρωση της πώλησης της Αστήρ και τη μείωση της έκθεσής της στη Finansbank.

Οι τράπεζες εκτιμάται ότι θα πάρουν μεγάλο μέρος των προβλέψεων για μελλοντικές επισφάλειες κατά το δ' τρίμηνο του 2013, «καθαρίζοντας» τον ισολογισμό τους.

Η απαίτηση της ΕΚΤ μπλοκάρει το σχέδιο Στουρνάρα

Είναι, όμως, σχεδόν βέβαιο ότι η ΕΚΤ θα απαιτήσει να διασφαλισθεί ότι το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ θα παραμείνει μόνο για τα πιστωτικά ιδρύματα, τουλάχιστον μέχρι την ολοκλήρωση του πανευρωπαϊκού stress test στα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2015.

Με τον τρόπο αυτό η τρόικα επιχειρεί να μπλοκάρει το σχέδιο Στουρνάρα για κάλυψη μέρους του χρηματοδοτικού κενού από το κεφαλαιακό απόθεμα του ΤΧΣ και ως εκ τούτου να αναγκάσει την κυβέρνηση να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μια λύση η οποία θα περιλαμβάνει και τη διατήρηση, έστω με άλλη μορφή, του ελέγχου από την πλευρά των εταίρων και πιστωτών. Προς τούτο συγκλίνουν και σενάρια που ανεβάζουν το χρηματοδοτικό κενό έως και τα 20 δισ. ευρώ.

Το ενδεχόμενο πρόωρων εθνικών εκλογών

Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι ο Σαμαράς θα πάρει πάνω του τη νέα φάση διαπραγμάτευσης με την Ευρώπη και το ΔΝΤ, επιδιώκοντας να υπάρξει πριν από τις εκλογές συμφωνία, που θα επαναβεβαιώνει την πρόθεση της Ευρώπης για αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και θα του επιτρέπει να ισχυρισθεί επικοινωνιακά ότι έβγαλε τη χώρα από το μνημόνιο.

Το φόντο μιας τέτοιας κίνησης είναι, σύμφωνα με τους ίδιους, εκλογικό καθώς είναι πιθανόν ο πρωθυπουργός να αποφασίσει τη διεξαγωγή πρόωρων εθνικών εκλογών ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές και τις δημοτικές εκλογές.

Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός αποφασίζει, συνήθως, μόνος του, καθιστά παρακινδυνευμένη την όποια πρόβλεψη.

Ωστόσο με δεδομένη την κρισιμότητα των περιστάσεων η αγορά θεωρεί ότι ο Αντώνης Σαμαράς πρέπει να ξεκαθαρίσει σύντομα τόσο τη στρατηγική της κυβέρνησης σε σχέση με τις εκλογές όσο και τις επιλογές σε κομβικές θέσεις, ώστε να αποτραπούν φαινόμενα αποσύνθεσης.

Δεν είναι τυχαίο ότι παρά τις διαψεύσεις διατηρείται η φημολογία για αποχώρηση Στουρνάρα από το υπουργείο Οικονομικών και η μετακίνησή του στην Τράπεζα της Ελλάδος ή σε διεθνή οργανισμό, γεγονός που εντείνει την αβεβαιότητα και τη δυσκολία συντονισμού σε κρίσιμες για τις συζητήσεις ώρες.

Ενδεχόμενη αποχώρηση Στουρνάρα από τη θέση του υπουργού Οικονομικών θα σηματοδοτήσει, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, και επίσημα τη διακοπή της όποιας μεταρρυθμιστικής προσπάθειας της κυβέρνησης.

Επιπρόσθετα, θα επικρατήσει κυβερνητική παράλυση ως τις εκλογές καθώς όλη η προσπάθεια θα επικεντρωθεί στην πολιτική συμφωνία με την Ευρώπη, ενώ στο εσωτερικό μέτωπο θα κυριαρχεί η λογική του πολιτικού κόστους, των διαφοροποιήσεων για εκλογικούς λόγους και της παροχολογίας.

Με δεδομένο ότι το ΠΑΣΟΚ δεν θέλει πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, είναι σχεδόν βέβαιο ότι αν συρθεί σε αυτές θα εντείνει την τακτική διαφοροποίησής του από τις κυβερνητικές επιλογές, χωρίς να αποκλείεται ακόμη και η ρήξη με τη Ν.Δ., που θα σημάνει και το τέλος της συγκυβέρνησης.

Η ανησυχία για τη Eurobank

Ταυτόχρονα, αν κλειδώσει η επιλογή των πρόωρων εθνικών εκλογών, οι πιθανότητες ψήφισης του νέου θεσμικού πλαισίου για τη διάθεση μετοχών συστημικών τραπεζών από το ΤΧΣ μειώνονται σημαντικά, καθώς η κυβέρνηση δεν θα θελήσει να αναλάβει το πολιτικό κόστος, την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αναγάγει τις τράπεζες σε προνομιακό πεδίο αντιπολίτευσης με αφορμή και το σκάνδαλο του Τ.Τ.

Αν στην κυβέρνηση επικρατήσει η λογική «καλύτερα να μην κάνουμε τίποτε» και η πίεση της τρόικας επικεντρωθεί στα μείζονα ζητήματα, η ιδιωτικοποίηση της Eurobank κινδυνεύει να ματαιωθεί, κάτι που επιδιώκουν συγκεκριμένα κέντρα, προκειμένου σε δεύτερη φάση να θέσουν σε εφαρμογή σενάρια τιμαριοποίησης της τράπεζας.