Πώς το αυτοκίνητο έγινε... ακίνητο

Σε εφιάλτη στο δρόμο με τους…  φόρους έχει εξελιχθεί πλέον για τους Ελληνες και η ιδιοκτησία αυτοκινήτου. Το Ι.Χ., μια από τις μεγάλες αγάπες των κατοίκων αυτής της χώρας, αποτέλεσε εύκολο στόχο στο πλαίσιο του  αέναου φοροεισπρακτικού σαφάρι των τελευταίων ετών. Οι επιβαρύνσεις τεράστιες και αφορούν τόσο την κατοχή, όσο και στην χρήση του αυτοκινήτου.

Τέλη, καύσιμα, διόδια, φόρος πολυτελείας έχουν αυξηθεί κατακόρυφα την τελευταία πενταετία της κρίσης. Το κόστος για τον ιδιοκτήτη ενός μέσου οχήματος 1.600 κυβικών υπολογίζεται ότι το 2013 είναι αυξημένο κατά 42% σε σχέση με το αντίστοιχο το 2008.

Από την άλλη πλευρά, για έναν κάτοχο ΙΧ 2.000 κυβικών το κόστος φέτος είναι αυξημένο κατά 68% σε σχέση με μια πέντε χρόνια νωρίτερα. Φυσικά κανείς δεν ξεχνάει τις μειώσεις των μισθών που έχουν υποστεί οι πολίτες στο διάστημα αυτό. 

Η κατοχή και χρήση αυτοκινήτων στη χώρα μας είναι πλέον υπόθεση για έχοντες αφού ο ιδιοκτήτης πρέπει να βάλει πολύ βαθιά στο χέρι στην τσέπη, πολύ πριν γυρίσει το κλειδί της μηχανής για να πληρώσει τέλη κυκλοφορίας, φόρο πολυτελούς διαβίωσης για τα οχήματα μεγάλου κυβισμού και ασφάλεια. 

Από την στιγμή που το αυτοκίνητο θα πάρει μπρος, η τσέπη του οδηγού θα αναστενάξει από τις  αυξημένες, μεταξύ των ακριβότερων στην Ευρώπη, τιμές των καυσίμων και τα διόδια.

Τα δεδομένα αυτά οδήγησαν, όπως ήταν αναμενόμενο, σε κατάρρευση την αγορά καινούργιων αυτοκινήτου, η οποία σε μια μόλις πενταετία καταγράφει απώλειες που προσεγγίζουν σωρρευτικά σε ποσοστό το 90%.  

Συνωστισμός στις εφορίες για κατάθεση πινακίδων

Οι μεγάλες επιβαρύνσεις έχουν επίσης ως αποτέλεσμα αρκετοί πλέον να μην μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τα δυσβάσταχτα χαράτσια που συνοδεύουν το αυτοκίνητο. Ετσι, όπως κάθε χρόνο τέτοια εποχή, χιλιάδες πολίτες συνωστίζονται στις εφορίες για να καταθέσουν τις πινακίδες. Κάποιοι, όπως ο Μιχάλης Λιάπης επιλέγουν άλλες λύσεις... 

Από το 2009 και ως τις αρχές του μήνα είχαν κατατεθεί στις εφορίες όλης της χώρας οι πινακίδες 1.377.212 οχημάτων εκ των οποίων το 1.222.262 ήταν επιβατικά ΙΧ. Ο αριθμός αυτός αναμένεται ότι θα αυξηθεί κατά πολύ έως αύριο, κάποιοι υπολογίζουν ότι μπορεί να προστεθούν ακόμα και 400.000... 

Τέλη Κυκλοφορίας: Στα ύψη για βενζινοκίνητα μεγάλου κυβισμού

Φέτος επαναλαμβάνεται το φαινόμενο οι μέρες να περνούν και χιλιάδες φορολογούμενοι να μην έχουν πληρώσει τα τέλη κυκλοφορίας. Αν δεν δοθεί παράταση, όσοι δεν καταβάλουν ως αύριο το αντίτιμο θα πληρώσουν πρόστιμο ίσο με το διπλάσιο της αρχικής αξίας των τελών.

Η επιβολή προστίμου ίσχυε και τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο φαίνεται ότι δεν απέτρεψε πολλούς συμπολίτες μας. Από τα στοιχεία καταγράφεται σαφέστατη απόσταση ανάμεσα στον αριθμό των οχημάτων για τα οποία είχαν πληρωθεί τα τέλη κυκλοφορίας και στα κυκλοφορούντα οχήματα.

Ειδικότερα το 2009 πληρώθηκαν τα  τέλη κυκλοφορίας του 2010 για  6.437.424 οχήματα ενώ  σε κίνηση βρίσκονταν 7.724.483 οχήματα. Δηλαδή περισσότερα από 1,2 εκατ. οχήματα δεν κατέβαλαν τα τέλη του 2010.

Το επόμενο έτος τα τέλη κυκλοφορίας για το 2011 καταβλήθηκαν για 6.354.008 οχήματα την ώρα που τα στοιχεία αναφέρουν σε κυκλοφορία ήταν 8.818.548 οχήματα. Για το 2012 δεν καταβλήθηκαν τα τέλη για 750.914  οχήματα, ενώ πέρυσι ο αριθμός των οχημάτων για τα οποία δεν καταβλήθηκαν τα τέλη κυκλοφορίας εκτοξεύθηκε στα 3.104.049 οχήματα.

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων (ΣΕΑΑ) υπάρχουν δύο τρόποι υπολογισμού των τελών, ανάλογα με το χρόνο κυκλοφορίας του οχήματος, ως εξής:

· Για επιβατικά αυτοκίνητα με πρώτη άδεια κυκλοφορίας έως 31/10/2010 τα τέλη κυκλοφορίας βασίζονταν στον κυβισμό του αυτοκινήτου (ελάχιστο ύψος τελών 22 ευρώ και μέγιστο ύψος τελών 1.320 ευρώ).

· Για επιβατικά αυτοκίνητα με πρώτη άδεια κυκλοφορίας από 1/11/2010 και μετά, τα τέλη κυκλοφορίας υπολογίζονται αποκλειστικά με βάση τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα ανά γραμμάριο.

Η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των τελών είχε ως συνέπεια  να προκύψει ελάφρυνση για κάποιες κατηγορίες οχημάτων ενώ αντίθετα κάποιες άλλες κατηγορίες οχημάτων επιβαρύνθηκαν και μάλιστα πολύ. Σαφώς ωφελημένοι είναι οι ιδιοκτήτες οχημάτων που αγοράστηκαν μετά τον Νοέμβριο του 2010 με χαμηλές εκπομπές ρύπων, οι οποίοι πληρώνουν μικρότερα τέλη. 

Ενδεικτικά παραδείγματα:

Φόρος Πολυτελούς Διαβίωσης: Στο στόχαστρο τα οχήματα πάνω από 1.929 κ.εκ.

Προθεσμία ως αύριο έχουν ιδιοκτήτες αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού να πληρώσουν και το Φόρο Πολυτελούς Διαβίωσης. Πρόκειται για ένα ακόμη «χαράτσι» που τα τελευταία χρόνια μπήκε στη ζωή όσον ιδιοκτητών έκαναν το λάθος θα αγοράσουν αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού.

Ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης επιβάλλεται σε όλα τα επιβατικά ΙΧ αυτοκίνητα με κινητήρα από 1.929 κ. εκ. και άνω, παλαιότητας έως 10 ετών. Στα αυτοκίνητα από 1.929 έως 2.500 κ. εκ. επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 5% επί του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης. Στα αυτοκίνητα με κινητήρα άνω των 2.500 κ. εκ., επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 10% επί του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης.

Ενδεικτικά παραδείγματα:

Ως και 91,4% αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα

Πολύ μεγάλη επιβάρυνση στον καθημερινό  προϋπολογισμό των χρηστών αυτοκινήτων επέφερε τα τελευταία χρόνια η αύξηση του Ειδικού Φόρου Καυσίμων, που είχε ως αποτέλεσμα πλέον η χώρα μας να κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των ακριβότερων χωρών τα Ευρώπης.

Η αύξηση του ειδικού φόρου έφτασε σχεδόν ως το διπλάσιο για την αμόλυβδη βενζίνη επιβαρύνοντας πάνω από 50% την τιμή για τον καταναλωτή. Αντίστοιχα η αύξηση του ειδικού  φόρου στο πετρέλαιο κίνησης ήταν κοντά στο 13% αλλά η επιβάρυνση στην τιμή του τελικού προϊόντος για το χρήστη ήταν περίπου 40%.  Ειδικότερα

· Συντελεστής ΕΦΚ στην αμόλυβδη βενζίνη

• 2008: 350 ευρώ /1.000 λίτρα
• 2013: 670 ευρώ /1.000 λίτρα (αύξηση 91,4%)

* Συντελεστής ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης

• 2008: 293 ευρώ /1.000 λίτρα
• 2013:330 ευρώ /1.000 λίτρα (αύξηση 12,6%)

*Λιανική τιμή αμόλυβδης βενζίνης στα πρατήρια καυσίμων 

• 2008:Περίπου 1,10 ευρώ /λίτρο
• 2013: Περίπου 1,70 ευρώ /λίτρο (αύξηση 54,5%)

*Λιανική τιμή πετρελαίου κίνησης στα πρατήρια καυσίμων

• 2008:Περίπου 1,00 ευρώ /λίτρο
• 2013:Περίπου 1,40 ευρώ /λίτρο (αύξηση 40%)

Αποτέλεσμα των μεγάλων επιβαρύνσεων στην τιμή της βενζίνης ήταν να μειωθεί η κατανάλωση, οδηγώντας σε λουκέτο μεγάλο αριθμό πρατηρίων σε όλη τη χώρα. Μάλιστα οι στόχοι του υπουργείου Οικονομικών για αύξηση των εσόδων από τη φορολόγηση στα καύσιμα ουδέποτε επιτεύχθηκαν, αφού η μείωση της κατανάλωσης αντιστάθμισε την αύξηση του φόρου ως ποσοστό.

Ασφάλιστρα: Μείωση τιμών λόγω ανταγωνισμού

Πάγιο έξοδο για τους ιδιοκτήτες αυτοκίνητων αποτελεί και η ασφάλεια, η οποία είναι υποχρεωτική προκειμένου ένα όχημα να κινείται στους δρόμους. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια μεγάλος αριθμός ιδιοκτητών οχημάτων μετέτρεψε το εν λόγω έξοδο σε «προαιρετικό» αποφεύγοντας να τα  ασφαλίζουν. Παρά τις βαριές ποινές, που προβλέπονται για τα οχήματα που κυκλοφορούν ανασφάλιστα, υπολογίζεται ότι ο αριθμός τους έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια πάνω από το 1,2 εκατομμύρια οχήματα.

Πάντως τα τελευταία χρόνια της κρίσης το κόστος της ασφάλισης οχήματος στη χώρα μας είναι μειωθεί σαφώς, ως συνέπεια του ανταγωνισμού στον κλάδο των ασφαλιστικών εταιρειών. Βέβαια το τελικό διαμορφώνεται πάντα σε συνάρτηση με το προφίλ του οδηγού και τις καλύψεις που αυτός επιλέγει ,ωστόσο γεγονός είναι πλέον ότι στην αγορά υπάρχουν πολλές επιλογές που καλύπτουν κάθε ανάγκη. Ενδεικτικά, το μέσο εξαμηνιαίο ασφάλιστρο για αυτοκίνητο 1.600 κυβικών εκατοστών 5 ετών με οδηγό ηλικίας 40 ετών διαμορφώνεται περίπου στα 240-250 ευρώ.

Διόδια: Αυξήσεις, αλλά πριμοδοτούνται οι χρήστες με πομποδέκτη

Πολύ υψηλή επιβάρυνση για όσους κινούνται με αυτοκίνητο στις εθνικές οδούς έχουν φέρει τα τελευταία χρόνια οι συμβάσεις παραχώρησης για τους οδικούς άξονες. Μόνη θετική εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι από υιοθετείται ολοένα και  σε μεγαλύτερο βαθμό το σύστημα των εκπτώσεων για τους συχνούς χρήστες που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικούς πομποδέκτες για την διέλευσή τους από τα διόδια.