Πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 964 εκατ. ευρώ, κατά 69 εκατ. ευρώ μεγαλύτερο εκείνου του Σεπτεμβρίου 2012, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας. Αιτία, με βάση τα στοιχεία, η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών -ειδικότερα, η βελτίωση των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες- η οποία αντιστάθμισε τις αρνητικές εξελίξεις στα υπόλοιπα ισοζύγια.

Το εμπορικό έλλειμμα εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκε λόγω της αισθητής ανόδου της δαπάνης για εισαγωγές, ενώ οι εισπράξεις από εξαγωγές παρέμειναν στάσιμες. Επίσης, μειώθηκαν και οι εισπράξεις από εξαγωγές καυσίμων, αλλά η μείωση της αντίστοιχης δαπάνης για εισαγωγές ήταν μεγαλύτερη, με αποτέλεσμα τον περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου των καυσίμων. Ως αποτέλεσμα των εξελίξεων αυτών το συνολικό εμπορικό έλλειμμα παρουσίασε αύξηση τον Σεπτέμβριο κατά 130 εκατ. ευρώ.

Η βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ήταν η σημαντικότερη θετική εξέλιξη του Σεπτεμβρίου, λόγω της ανόδου των τουριστικών εισπράξεων κατά 17,3%, αντανακλώντας αυξημένες αφίξεις κατά 17,5% (επισημαίνεται ότι οι ταξιδιωτικές δαπάνες μη κατοίκων στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2013 δεν περιλαμβάνουν τα στοιχεία της κρουαζιέρας, τα οποία δεν καταγράφονται στην Έρευνα Συνόρων και δεν είναι ακόμη διαθέσιμα).

Τα στοιχεία για την περίοδο Ιανουάριος- Σεπτέμβριος 2013

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παρουσίασε πλεόνασμα 2,6 δισ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 2,8 δισ. την αντίστοιχη περίοδο του 2012. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε κατά κύριο λόγο η σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος κατά 2,8 δισ. ευρώ και ακολούθως η αύξηση των πλεονασμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 2,1 δισ. και υπηρεσιών κατά 1,3 δισ., ενώ αντίθετα αυξήθηκε το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων.

Ειδικότερα, ο περιορισμός του εμπορικού ελλείμματος οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του στη σημαντική μείωση των πληρωμών για εισαγωγές αγαθών κατά 6,3%, αλλά και στην άνοδο των εξαγωγικών εισπράξεων κατά 4,7%. Εκτός από τις εξαγωγές πετρελαιοειδών, οι οποίες έχουν την πιο σημαντική συνεισφορά στην άνοδο αυτή, μεγάλη είναι και η συμμετοχή των κλάδων των τροφίμων και ποτών και των μη μεταλλικών ορυκτών. Η μείωση των εισαγωγών αγαθών οφείλεται κυρίως στα καύσιμα.

Η άνοδος του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στην άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και στη βελτίωση του ισοζυγίου των λοιπών υπηρεσιών, εξελίξεις που αντιστάθμισαν τον περιορισμό των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών.

Ειδικότερα, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν κατά 14,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2012 (αντανακλώντας αύξηση του αριθμού αφίξεων των μη κατοίκων ταξιδιωτών κατά 15,2%, σύμφωνα με την Έρευνα Συνόρων της Τράπεζας της Ελλάδος), ενώ ταυτόχρονα οι ταξιδιωτικές δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος μειώθηκαν κατά 3,9% (επισημαίνεται ότι οι ταξιδιωτικές δαπάνες μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατά την εξεταζόμενη περίοδο, δεν περιλαμβάνουν τα στοιχεία της κρουαζιέρας, τα οποία δεν καταγράφονται στην Έρευνα Συνόρων, για τη χρονική περίοδο Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2013 και τα οποία δεν είναι ακόμη διαθέσιμα).

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 796 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2012, λόγω της ανόδου των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη.

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 3,7 δισ. ευρώ, μεγαλύτερο κατά 2,1 δισ. ευρώ από ό,τι το εννεάμηνο του 2012. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης (κυρίως από την Ε.Ε.).

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Σεπτέμβριο του 2013 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε μικρό έλλειμμα (μόλις 7,5 εκατ. ευρώ) στο ίδιο περίπου επίπεδο με εκείνο του Σεπτεμβρίου 2012. Το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013, η αύξηση των καθαρών μεταβιβάσεων προς τον τομέα της Γενικής Κυβέρνησης συνετέλεσε ώστε το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων να εμφανίσει πλεόνασμα 2,8 δισ. ευρώ, κατά 1,2 δισ. ευρώ μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Ως αποτέλεσμα των ανωτέρω εξελίξεων, το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε στο εννεάμηνο πλεόνασμα 6,4 δισ. ευρώ, κατά 3,3 δισ. μεγαλύτερο από ό,τι την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) εμφάνισε πλεόνασμα 956 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2013, έναντι πλεονάσματος 887 εκατ. τον αντίστοιχο μήνα του 2012. Το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου του 2013 το εν λόγω ισοζύγιο παρουσίασε πλεόνασμα 5,3 δισ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 1,2 δισ. την αντίστοιχη περίοδο του 2012.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Σεπτέμβριο του 2013 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εκροή (μείωση) ύψους 22 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 103 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2012), χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές. Οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν μείωση (εισροή) κατά 38 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 2,5 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 41 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση (εισροή) των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα του εξωτερικού.

Όσον αφορά τις λοιπές επενδύσεις, παρατηρήθηκε καθαρή εκροή 2,8 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 708 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση (εκροή) των καταθέσεων και repos των μη κατοίκων στην Ελλάδα κατά 2,7 δισ. ευρώ (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).

Το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2013 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή ύψους 234 εκατ. ευρώ, ενώ και οι άμεσες επενδύσεις κατοίκων στο εξωτερικό εμφάνισαν καθαρή εισροή (αποεπένδυση) ύψους 709 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή 7,5 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 75,6 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2012), κυρίως λόγω της μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από την εισροή για αγορά μετοχών ελληνικών επιχειρήσεων από μη κατοίκους, καθώς και από τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα, έντοκα και μετοχές εξωτερικού.

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε καθαρή εισροή 2,3 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 77,3 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2012), η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 27,8 δισ. ευρώ, αλλά και στη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 16,1 δισ. ευρώ (εισροές). Οι κινήσεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση κατά 40,9 δισ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (εκροή).

Να σημειωθεί ότι στο τέλος Σεπτεμβρίου 2013 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,6 δισ. ευρώ, έναντι 5,9 δισ. στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2012.

* Δείτε αναλυτικά τα στοιχεία στη δεξιά στήλη «Συνοδευτικό Υλικό».