Κυπριακό αέριο: Μπαίνει στο παιχνίδι και η Ιταλία

Συμμετοχή στα σχέδια μεταφοράς ενέργειας από την ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη, επιδιώκει η Ιταλία. Το ενδιαφέρον της, εκδηλώθηκε εμμέσως, με το αίτημα της Ρυθμιστικής της Αρχής για την ενέργεια, να συμμετάσχει και αυτή στη συνάντηση των Ρυθμιστών Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Τελ Αβίβ την περασμένη Πέμπτη.

Όπως αποκάλυψε ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου, Κύπρος Κυπριανίδης, το αίτημα της Ιταλικής Αρχής, διατυπώθηκε στην πρόσφατη μηνιαία σύνοδο των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών στις Βρυξέλλες.

Μάλιστα σύμφωνα με τον κ. Κυπριανίδη, η συμμετοχή των Ιταλών αναβαθμίζει την διαδικασία που είναι σε εξέλιξη αναφορικά με την αξιοποίηση των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτήν μέχρι πρόσφατα προωθούσαν τρεις χώρες, Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος, οι οποίες έχουν υπογράψει διακρατικές συμφωνίες.

Ωστόσο, το γεγονός ότι στην έρευνα για φυσικό αέριο σε θαλάσσια μπλοκ της κυπριακής ΑΟΖ συμμετέχει η ιταλική ΕΝΙ και το ότι στην Ιταλία υλοποιούνται μεγάλα επενδυτικά σχέδια εγκαταστάσεων αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG, υποχρεώνουν τη γειτονική χώρα να εξετάζει κάθε ευκαιρία που δημιουργείται.

Στη συνάντηση των εκπροσώπων των τεσσάρων ρυθμιστικών αρχών, συζητήθηκαν ο τρόπος της συνεργασίας στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου της περιοχής, με βάση τα όσα ισχύουν ως κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στα θέματα μεταφοράς ενέργειας και διαχείρισης δικτύων. Επίσης, έγινε ανασκόπηση των μέχρι στιγμής πραγματικών δεδομένων που αφορούν τα αποθέματα φυσικού αερίου, τα οποία έχουν βρεθεί στις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ.

Σημειώνεται ότι για την εμπορική αξιοποίηση του φυσικού αερίου των δύο ΑΟΖ, μέχρι στιγμής έχουν προταθεί σχέδια όπως η μεταφορά του στο Ισραήλ με υποβρύχιο αγωγό, η υγροποίησή του στον σχεδιαζόμενο τερματικό του Βασιλικού στην Κύπρο, η μετατροπή του σε ηλεκτρική ενέργεια στην Κύπρο και η μεταφορά του με υποβρύχιο καλώδιο σε Κρήτη, ηπειρωτική Ελλάδα και Ιταλία αλλά και η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού μεταφοράς.

Ορισμένα από τα σχέδια αυτά, όπως της κατασκευής του τερματικού υγροποίησης στο Βασιλικό, προσέκρουαν στην εκκρεμότητα που υπήρχε στο Ισραήλ, σχετικά με τις ποσότητες του αερίου που θα είχε το δικαίωμα να εξαγάγει. Για το θέμα αυτό αποφάσισε το Ανώτατο Δικαστήριο της Χώρας, μετά από προσφυγή βουλευτών.

Έτσι πλέον εφ' όσον επιτευχθεί εμπορική συμφωνία μεταξύ των εταιρειών που θα κατασκευάσουν τον τερματικό υγροποίησης και των παραγωγών αερίου (Delek, Noble), θα γίνει ευκολότερη η προώθηση του σχεδίου, καθώς τα μέχρι στιγμής αποθέματα που διαπιστώθηκαν στην Κυπριακή ΑΟΖ (μπλοκ 12 περίπου 150 δισ. κυβικά μέτρα), δεν επαρκούν για τη βιώσιμη και κερδοφόρα λειτουργία της μονάδας υγροποίησης.

Σε δηλώσεις του για το θέμα αυτό στο Sigma Live της Κύπρου, ο κ. Κυπριανίδης τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι η προοπτική τροφοδοσίας του τερματικού Βασιλικού και με Ισραηλινό αέριο, καθιστά το έργο βιώσιμο και κερδοφόρο, γεγονός που αξιολογούν θετικά οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που πραγματοποιούν έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ (ΕΝΙ - Ιταλία, Total –Γαλλία, Kogas – Κορέα) προκειμένου να συμμετάσχουν στο επενδυτικό σχέδιο.

Σύμφωνα δε με τον ίδιο, η Κύπρος προωθεί διμερή διακρατική συμφωνία με το Ισραήλ, για την αξιοποίηση του αερίου των ΑΟΖ των δύο χωρών μέσω του Βασιλικού, κάτι που πλέον διευκολύνει η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ισραήλ.

Σε ό,τι αφορά στα άλλα σχέδια, πέραν της τεχνικής δυνατότητας να υλοποιηθούν, αυτή τη στιγμή γίνονται προκαταρκτικές μελέτες προκειμένου να διαφανεί κάτω από ποιες προϋποθέσεις (συνθήκες αγοράς, τιμών κ.λπ.) θα μπορούσαν να συζητηθούν. Πάντως για το σχέδιο καλωδιακής διασύνδεσης Ισραήλ, Κύπρου, Κρήτης, ηπειρωτικής Ελλάδας, Ιταλίας (Euroasia Interconnector), η ΡΑΕ δια του προέδρου της Δρ Νίκου Βασιλάκου, έχει επισημάνει ότι θα διευκολυνθεί σημαντικά εάν προηγουμένως η Ελλάδα προωθήσει τα σχέδια διασυνδέσεων των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα, ώστε να αποτελέσουν πρόδρομα έργα για τη μεγάλη διασύνδεση.