Ο συμψηφισμός οφειλών και απαιτήσεων από ΦΠΑ μεταξύ επιχειρήσεων και Δημοσίου, το νέο σύστημα συλλογής αποδείξεων από τους φορολογούμενους, καθώς και το τελικό σχέδιο για τον Ενιαίο Φόρο Ακινήτων, που θα ισχύσουν από το 2014, αποτελούν τα βασικά κεφάλαια του «μίνι» φορολογικού νομοσχεδίου, το οποίο πρόκειται να δοθεί σε διαβούλευση εντός της εβδομάδας.Με στόχο την ταχύτερη μείωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, το υπουργείο Οικονομικών προωθεί τον συμψηφισμό των οφειλών και απαιτήσεων από ΦΠΑ μεταξύ επιχειρήσεων και στενού δημόσιου τομέα, με προοπτική μάλιστα να επεκταθεί η δυνατότητα συμψηφισμού των οφειλών από ΦΠΑ και στους υπόλοιπους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης (ΔΕΚΟ, ασφαλιστικά ταμεία, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου κ.ά).
Οι καθυστερήσεις έως και 2,5 χρόνια στις επιστροφές ΦΠΑ έχουν προκαλέσει τεράστια προβλήματα στις επιχειρήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους αναγκάζονται να μην αποδίδουν τον φόρο χρησιμοποιώντας τον ως κεφάλαιο κίνησης και εξυπηρέτησης άλλων λειτουργικών αναγκών.
Στις εφορίες εκκρεμούν επιστροφές ΦΠΑ συνολικής αξίας 1,10 δισ. ευρώ, με μέσο χρόνο αναμονής για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων τουλάχιστον τις 120 ημέρες.
Οι αποδείξεις
Όσον αφορά το νέο σύστημα αποδείξεων, οι προωθούμενες ρυθμίσεις στοχεύουν στην ενίσχυση και όχι στην αποδυνάμωση του μέτρου.
Για τις φετινές αποδείξεις δαπανών δεν πρόκειται να υπάρξει καμία μεταβολή και οι φορολογούμενοι θα συνεχίσουν να συλλέγουν αποδείξεις αξίας ίσης με το 25% του εισοδήματός τους. Στην περίπτωση όπου ο φορολογούμενος δεν συγκεντρώσει τις προβλεπόμενες αποδείξεις, επιβάλλεται ποινή φόρου 22% επί του ποσού που υπολείπεται.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2014 μελετάται το σύστημα να είναι τελείως διαφορετικό. Οι φορολογούμενοι δεν θα δηλώνουν το 25% του συνολικού φορολογητέου εισοδήματος που είχαν μέσα στη χρονιά, αλλά το καθαρό εισόδημα που τους απομένει κάθε χρόνο. Δηλαδή αυτό που προκύπτει αν αφαιρεθούν οι φόροι που πληρώνουν και οι πάγιες δαπάνες του νοικοκυριού.
Για παράδειγμα, έστω φορολογούμενος με ετήσιο εισόδημα 14.000 ευρώ, ο οποίος πλήρωσε φόρους 2.000 ευρώ, ενώ είχε πάγια έξοδα 4.000 ευρώ για το 2014. Εάν τα ποσά αυτά αφαιρεθούν από το συνολικό εισόδημα 14.000 - (4.000 + 2.000) = 8.000 ευρώ τότε το ύψος των αποδείξεων που θα πρέπει να προσκομίσει στην εφορία είναι 2.000 ευρώ (8.000 Χ 25% = 2.000).
Για όσους δεν συγκεντρώνουν αποδείξεις, η ποινή θα φθάνει ακόμη και το 40% της αξίας των αποδείξεων που δεν προσκομίστηκαν, προκειμένου να παραμείνει ισχυρό το κίνητρο συλλογής αποδείξεων.
Παράλληλα, προωθείται η θέσπιση γενναίων φορολογικών κινήτρων για τους πολίτες που θα χρησιμοποιούν την «Κάρτα των Αποδείξεων» στις καθημερινές συναλλαγές τους.
Η ειδική επιτροπή που διαχειρίζεται το θέμα μεταξύ άλλων έχει προτείνει:
-Να επιστρέφεται στους πολίτες ολόκληρος ο ΦΠΑ (έως 23%) για συγκεκριμένες κατηγορίες δαπανών (τεχνίτες, εστιατόρια κ.λπ.).
Η πρόταση αυτή θα δώσει τη δυνατότητα στην εφορία να συλλέγει αναλυτικά στοιχεία αναφορικά με τη δραστηριότητα και τα κέρδη που θα έχει ο κάθε κλάδος, ώστε να φορολογεί τους επιτηδευματίες με αντικειμενικό εισόδημα, το οποίο θα προσδιορίζεται από τα έξοδα των πολιτών. Το μέτρο παραμένει υπό εξέταση, καθώς το κόστος εκτιμάται ότι θα είναι αρκετά υψηλό για τον προϋπολογισμό και η τρόικα μπορεί να θέσει θέμα «ισοδύναμου μέτρου».
-Να επιστρέφεται το 100% για μία ή δύο κατηγορίες δαπανών και για ποσά έως 200 ευρώ. Οι τυχερές αποδείξεις θα ανακοινώνονται εκ των υστέρων στο τέλος της χρονιάς, για να μην ξέρει κανείς πότε συμφέρει να ζητά απόδειξη και πότε όχι.
Ωστόσο, σ' αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι το κίνητρο για τον φορολογούμενο θα είναι πολύ ισχυρότερο από το «παζάρι» που γίνεται με τους καταστηματάρχες και τους επαγγελματίες για την τιμή χωρίς απόδειξη.
-Να μετέχει κάθε απόδειξη σε κληρώσεις με μεγάλα έπαθλα.
Ενιαίος Φόρος Ακινήτων
Αλλαγές στο... παρά πέντε της δημοσιοποίησης του νομοσχεδίου σημειώνονται στο μέτωπο του νέου ενιαίου φόρου ακινήτων, υπό την πίεση της τρόικας για τη διασφάλιση του εισπρακτικού αποτελέσματος, με... θύματα τα κτίσματα μεσαίας αξίας.
Ο φόρος για τα κτίσματα θα υπολογίζεται σύμφωνα με το τελευταίο σενάριο, με βάση 20 αντί για 33 κλιμάκια που ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, ενώ τα 23 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (για περιοχές με τιμή ζώνης άνω των 8.000 ευρώ) θα είναι το υψηλότερο κλιμάκιο για τον υπολογισμό του φόρου.
Στα αγροτεμάχια επιβάλλεται φόρος ανά στρέμμα με βάση 10 κλιμάκια. Ο φόρος ανά στρέμμα θα κλιμακώνεται από 1 έως και 40 ευρώ ανά στρέμμα, ενώ θα υπάρχει ειδική αντιμετώπιση (με συμβολικό τίμημα 1-3 ευρώ το στρέμμα) για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
Προς το χειρότερο αλλάζει η φορολόγηση των οικοπέδων.
Το συμπέρασμα που προκύπτει με βάση τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας είναι ότι μικρή ελάφρυνση θα υπάρξει μόνο για όσους έχουν κτίσματα έως και μεσαίας αντικειμενικής αξίας (σε περιοχές με τιμή ζώνης 1.500-2.000 ευρώ) και επιβάρυνση για τις περιοχές με υψηλότερη τιμή ζώνης.
Ελάφρυνση δεν θα προκύπτει, όμως, για όσους φορολογούμενους διαθέτουν οικόπεδα και αγροτεμάχια.
Ο νέος φόρος θα επιβάλλεται και στα μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα και στις εντός σχεδίου εκτάσεις. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, οι εισπράξεις από τον νέο φόρο θα φθάσουν τα 2,9 δισ. ευρώ το 2014.