Στην Άκτωρ το λιγνιτωρυχείο της Βεύης

Η ΑΚΤΩΡ του ομίλου Μπόμπολα κρίθηκε τελικά πλειοδότης στον διαγωνισμό του ΥΠΕΚΑ για την εκμίσθωση του δημόσιου λιγνιτωρυχείου Βεύης στον νομό Φλώρινας.

Με απόφαση που υπέγραψε την περασμένη Παρασκευή ο υφυπουργός ΠΕΚΑ Ασημάκης Παπαγεωργίου, επικύρωσε τα πρακτικά της επιτροπής η οποία είχε συσταθεί για την αξιολόγηση των προσφορών, ενώ προηγουμένως στο τέλος Ιουνίου είχε ενημερωθεί για την εξέλιξη του διαγωνισμού η Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός πέρασε από 40 κύματα προκειμένου να ολοκληρωθεί. Η προκήρυξή του έγινε στις 24 Μαΐου 2006, επί υπουργίας Δημήτρη Σιούφα. Ωστόσο στην ουσία διεξήχθησαν δύο διαγωνιστικές διαδικασίες, καθώς μετά το 2009 ο τότε υφυπουργός και σήμερα υπουργός ΠΕΚΑ Γιάννης Μανιάτης προχώρησε σε ακύρωση του πρώτου διαγωνισμού και στην προκήρυξη δεύτερου με διαφορετική μέθοδο.

Εν τέλει, και μετά την εκδίκαση προσφυγής στο ΣτΕ κατά του κύρους του διαγωνισμού, ο υπουργός επικύρωσε τα πρακτικά της επιτροπής αξιολόγησης με επικεφαλής τον καθηγητή Παναγιώτη Μητρόπουλο, η οποία ορίστηκε τον Μάρτιο του 2010.

Με την επικύρωση των πρακτικών, η υπογραφή της σύμβασης που θα ακολουθήσει μεταξύ του ΥΠΕΚΑ και της εταιρείας ΑΚΤΩΡ θα αποτελέσει το πρώτο βήμα για την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων στην εκμετάλλευση λιγνιτικού κοιτάσματος κάποιας σημασίας. Ας σημειωθεί δε ότι η είσοδος ιδιώτη στο συγκεκριμένο λιγνιτωρυχείο θα αξιολογηθεί από την Ε.Ε. και την τρόικα ως μέτρο για την κατάργηση της αποκλειστικής πρόσβασης μονοπωλίου που έχει η ΔΕΗ στο συγκεκριμένο καύσιμο.

Ωστόσο, πέρα από την πρόσβαση και άλλων παικτών στον λιγνίτη, η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να σηματοδοτήσει την έναρξη διεργασιών για τη δημιουργία και δεύτερης μονάδας στον ΑΗΣ Μελίτης, είτε αποκλειστικά από ιδιωτικά κεφάλαια, είτε σε συνεργασία με τη ΔΕΗ. Θα πρέπει να σημειωθεί επιπλέον ότι την περίοδο προκήρυξης του διαγωνισμού η ΑΚΤΩΡ είχε υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την Elpedison για την κατασκευή ιδιωτικής μονάδας ηλεκτροπαραγωγής στη Μελίτη, εφόσον η πρώτη προκρινόταν για την εκμίσθωση του λιγνιτωρυχείου.

Το κοίτασμα της Βεύης περιέχει πάνω από 90 εκατομμύρια τόνους λιγνίτη. Κατά το παρελθόν την εκμετάλλευσή του την είχε η εταιρεία ΒΙΟΛΙΓΝΙΤ (Κ. Βαρβούτης). Μετά την πτώχευσή της το λιγνιτωρυχείο περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο. Η κατασκευή της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής από τη ΔΕΗ, συνδυάστηκε με τη λειτουργία του συγκεκριμένου λιγνιτωρυχείου, καθώς ο σχεδιασμός της στις αρχές της δεκαετίας του 1990 έγινε για την καύση του τοπικού λιγνίτη.

Η πτώχευση της ΒΙΟΛΙΓΝΙΤ και στη συνέχεια η μη λειτουργία του λιγνιτωρυχείου για πάνω από 15 χρόνια είχαν ως αποτέλεσμα την τροφοδοσία του ΑΗΣ Μελίτης με καύσιμο χαμηλής ποιότητας από άλλα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις η ΔΕΗ υποχρεώθηκε σε... εισαγωγές λιγνίτη από την Τουρκία ή την πΓΔΜ για την κάλυψη ελλείψεων. Σε κάθε περίπτωση, η προβληματική τροφοδοσία του ΑΗΣ Μελίτης με καύσιμο είχε ως αποτέλεσμα η πλέον σύγχρονη λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ να υπολειτουργεί και να υφίσταται ζημιές λόγω της κακής ποιότητας λιγνίτη.

Η τοπική κοινωνία

Παρότι η επαναλειτουργία του λιγνιτωρυχείου αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας, λόγω της ανεργίας, η απρόσκοπτη εξέλιξη των εργασιών θα παραμείνει ζητούμενο, καθώς τοπικοί σύλλογοι θέτουν μια σειρά ζητήματα που δεν αφορούν τον νέο επενδυτή, αλλά τις απαιτήσεις που έχουν εργαζόμενοι και εργολάβοι από την εταιρεία που πτώχευσε.

Συγκεκριμένα, σε ψήφισμα που φέρεται να ενέκρινε συνέλευση κατοίκων της 8ης Ιανουαρίου 2010, τίθενται παρόμοια αιτήματα (καταβολή χρωστούμενων σε εργολάβους κ.λπ.), άμεση πρόσληψη όλων των ανέργων δημοτών της τοπικής κοινότητας Βεύης, άμεση καταβολή των ποσών που υπολείπονται από τις μισθολογικές απαιτήσεις των πρώην εργαζομένων της ΒΙΟΛΙΓΝΙΤ, πρόσληψη από τη ΔΕΗ όσων οι αγροτικές εκτάσεις απαλλοτριωθούν για την ανάπτυξη του λιγνιτωρυχείου κ.ά.