Φορο-δηλώσεις: Οι 11 «γκάφες» που στοιχίζουν

Περίπου 6 εκατ. φορολογούμενοι πρέπει να ενημερωθούν εγκαίρως και να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στη συμπλήρωση των δηλώσεών τους, διότι τα μυστικά και οι παγίδες είναι πολλές και κρύβουν έξτρα φόρους σε περιπτώσεις λαθών.

1. Μην ξεχνάτε την εισφορά αλληλεγγύης 

Οι Κωδικοί 333-334 (πίνακας 8) συμπληρώνονται από μισθωτούς και συνταξιούχους με παρακράτηση από τις αποδοχές τους της εισφοράς αλληλεγγύης. Θα αναγραφούν τα ποσά που παρακρατήθηκαν κατά το 2012 για ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Σε περίπτωση που ξεχάσετε να δηλώσετε τα ποσά που σας παρακρατήθηκαν κινδυνεύετε να πληρώσετε διπλή εισφορά αλληλεγγύης.

Ειδικά οι περίπου 450.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου (πρώην δημόσιοι υπάλληλοι, στρατιωτικοί, αστυνομικοί, λιμενικοί, πυροσβέστες, δικαστικοί, πανεπιστημιακοί, γιατροί του ΕΣΥ κ.λπ.) δεν θα συμπληρώσουν τους κωδικούς διότι δεν τους παρακρατήθηκε πέρυσι εισφορά αλληλεγγύης. Στις βεβαιώσεις αποδοχών που έλαβαν, δεν περιλαμβάνονται τα ποσά της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης 1%-4% που θα έπρεπε να είχαν παρακρατηθεί τμηματικά από τις μηνιαίες συντάξεις τους, κατά τη διάρκεια του 2012, και έτσι τώρα οι συνταξιούχοι θα κληθούν να καταβάλουν ολόκληρα τα ετήσια ποσά της εισφοράς που αναλογούν στις συντάξεις του 2012, με την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων.

2.Προσοχή πώς θα δηλώσετε τα ποσά αν ο εργοδότης σας χρωστάει περυσινές δεδουλευμένες αποδοχές ή έκλεισε η εταιρία όπου εργαζόσασταν και χάσατε τα χρήματά σας: μην τα δηλώσετε.

Στους Κωδικούς 301-302 (πίνακας 4), συμπληρώνεται το καθαρό ποσό από μισθούς. Ειδικά όμως οι μισθωτοί που δεν 

εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές του έτους 2012 λόγω οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη τους ακόμη και αν δεν έχει γίνει επίσχεση εργασίας ή πτώχευση και στους οποίους χορηγείται βεβαίωση αποδοχών στην οποία οι ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές αναγράφονται σε διακεκριμένη σειρά, θα υποβάλουν τη δήλωση χωρίς να καταχωρίσουν τις ανείσπρακτες αμοιβές καθώς αυτές θα δηλωθούν στο χρόνο που θα εισπραχθούν.

Οι μισθωτοί που δεν εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές το 2012 και δεν τους χορηγήθηκε βεβαίωση αποδοχών λόγω επίσχεσης εργασίας ή πτώχευσης του εργοδότη δεν θα δηλώσουν τις συγκεκριμένες αποδοχές, αλλά θα συνυποβάλουν υπεύθυνη δήλωση του ν.1599/1986 στην οποία θα δηλώνεται ο λόγος για τον οποίο δεν χορηγήθηκε από τον εργοδότη η σχετική βεβαίωση αποδοχών.

3. Μην πέσετε στην παγίδα της... ΔΕΗ. Στους Κωδικούς 204-205-206 (πίνακας 5), συμπληρώνεται υποχρεωτικά ο αριθμός παροχής ρεύματος όλων των κατοικιών (κύριες ή δευτερεύουσες) είτε είναι ιδιοκατοικούμενες, είτε μισθωμένες, είτε δωρεάν παραχωρούμενες.

Στην περίπτωση όπου στο ακίνητο δεν υπάρχει μετρητής κατανάλωσης για να ηλεκτροδοτείται θα συμπληρώσετε 999999999. Εάν δεν συμπληρωθούν οι συγκεκριμένοι κωδικοί, η φορολογική δήλωση δεν μπορεί να υποβληθεί. Ο αριθμός παροχής γράφεται ανεξαρτήτως του ονόματος στο οποίο εκδίδεται ο λογαριασμός κατανάλωσης του ρεύματος. Ο λογαριασμός μπορεί να εκδίδεται στο όνομα του ενοικιαστή, του προηγούμενου ενοικιαστή και όχι του ιδιοκτήτη. Θα γραφτεί και σε αυτήν την περίπτωση ο αριθμός λογαριασμού από αυτόν που υποβάλλει τη δήλωση.

Ο αριθμός παροχής γράφεται και στην περίπτωση όπου έχει γίνει διακοπή ρεύματος και υπάρχει ακόμη το ρολόι. Ο αριθμός παροχής ρεύματος εκτός από το έντυπο της δήλωσης Ε1, γράφεται και στα έντυπα Ε2 και Ε9 όταν υπάρχει υποχρέωση από άλλον λόγο να υποβάλλονται τα έντυπα αυτά.

4. Οι Κωδικοί 327-328 (πίνακας 2) συμπληρώνονται από τους φορολογούμενους που υποβάλλουν για πρώτη φορά φορολογική δήλωση. Μην την πατήσετε με τις αποδείξεις.

Φέτος υποχρέωση για την υποβολή φορολογικής δήλωσης έχει κάθε φυσικό πρόσωπο που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και δεν είναι προστατευόμενο μέλος. Οι νέοι άνω των 18 ετών ανεξαρτήτως αν θα υποβάλουν ή όχι φορολογική δήλωση θα πρέπει να αποκτήσουν Αριθμό Φορολογικού Μητρώου.

Η υποχρεωτική υποβολή φορολογικής δήλωσης από φορολογούμενους ηλικίας άνω των 18 ετών κρύβει «φοροπαγίδα» αφού η εφορία ακόμα και σε μηδενικά εισοδήματα θα υπολογίσει φόρο με βάση το ατομικό ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης που ανέρχεται σε 3.000 ευρώ και τα υπόλοιπα τεκμήρια αν υπάρχουν, όπως κατοικία που έχει παραχωρηθεί δωρεάν από τους γονείς και για την οποία υπολογίζεται τεκμήριο διαβίωσης.

Εάν το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα δεν ξεπερνάει τα 9.000 ευρώ που είναι το αφορολόγητο όριο για το 2012 για τους νέους ηλικίας έως 30 ετών, τότε αυτοί θα απαλλαγούν από τη φορολογία υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα προσκομίσουν αποδείξεις ίσες με το 25% του δηλωθέντος εισοδήματος, αλλιώς θα τους επιβληθεί φοροποινή 10% για το ποσό των αποδείξεων που λείπει.

Στη ζώνη υψηλού κινδύνου για φορολογική επιβάρυνση βρίσκονται οι νέοι που είχαν στην κατοχή τους αυτοκίνητο ή ακίνητο καθώς ανεξάρτητα αν θα δηλώσουν εισόδημα θα φορολογηθούν με βάση το ποσό που προκύπτει από τα τεκμήρια διαβίωσης.

5. Ελεύθεροι επαγγελματίες, μην πληρώσετε παραπάνω! Οι Κωδικοί 019-020 (πίνακας 2) συμπληρώνονται από φορολογούμενους-μισθωτούς που αμείβονται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών και έχουν έως τρεις εργοδότες, είτε γιατί ο ένας από το σύνολο των εργοδοτών αποφέρει το 75% του εισοδήματος.

Οι κωδικοί αυτοί καθιερώθηκαν προκειμένου -κατ' εφαρμογήν των διατάξεων του τελευταίου φορολογικού νόμου- να έχουν ευνοϊκότερη μεταχείριση όσον αφορά το Τέλος Επιτηδεύματος όσοι αμείβονται με «μπλοκάκι» αλλά είναι κατ' ουσίαν μισθωτοί.

Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα πληρώσουν και φέτος τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ σε αντιδιαστολή με τους ελεύθερους επαγγελματίες για τους οποίους το τέλος επιτηδεύματος αυξήθηκε σε 650 ευρώ (προβλέπεται ποσό 1.000 ευρώ για τις επιχειρήσεις και 600 ευρώ για κάθε υποκατάστημα).

6. Ποιες ηλικές γλιτώνουν τέλη. Οι Κωδικοί 027-028 (πίνακας 2) συμπληρώνονται από εμπόρους ηλικίας από 62 ετών και άνω (ημερομηνία γέννησης έως 31/12/1950).

Ο κωδικός αυτός καθιερώθηκε προκειμένου να εξαιρεθούν αυτόματα από το τέλος επιτηδεύματος όσοι επιτηδευματίες απέχουν τρία χρόνια από τη συνταξιοδότησή τους. Ως έτος ηλικίας συνταξιοδότησης θεωρείται το 65ο.

7. Μην ξεχνάτε το όφελος για τα παιδιά

Στους Κωδικούς 003-004 (πίνακας 3), συμπληρώνεται ο αριθμός των παιδιών που είναι προστατευόμενα μέλη προκειμένου οι φορολογούμενοι να έχουν πρόσθετο αφορολόγητο το οποίο ανέρχεται συνολικά σε: 7.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 1 παιδί, 9.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 2 παιδιά, 12.000 ευρώ για τους τρίτεκνους και 15.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 4 παιδιά και περισσότερα.

8. Ιδιαίτερη προσοχή στους Κωδικούς 659-660 (πίνακας 6), γιατί βγάζουν πρόσθετους φόρους. Οι συγκεκριμένοι κωδικοί υπήρχαν και στο περυσινό έντυπο, αλλά φέτος «εμπλουτίζονται» με την υποχρεωτική αναγραφή εισοδημάτων.

Όλα τα φυσικά πρόσωπα (μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, επιτηδευματίες, αγρότες, εισοδηματίες) για πρώτη φορά υποχρεούνται να δηλώσουν όλα ανεξαιρέτως τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2012 ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και τα ποσά που απαλλάσσονται από το φόρο.

Στους κωδικούς αυτούς θα αναγραφούν οι τόκοι καταθέσεων που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς των φορολογούμενων το 2012 εφόσον υπερβαίνουν το ποσό των 250 ευρώ, κέρδη από μετοχές, ομόλογα, αμοιβαία κεφάλαια, REPOS, κέρδη από μερίσματα καθώς και τα επιδόματα των πολύτεκων και τρίτεκνων οικογενειών, τα επιδόματα με τα οποία προσαυξάνεται η σύνταξη τυφλών (όχι ολικά τυφλών) και προσώπων με απόλυτη αναπηρία (όχι με κινητική αναπηρία άνω του 80%), συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης που φορολογούνται μόνο στην αλλοδαπή, σύνταξη και επιδόματα πολύτεκνης μητέρας, ειδικά επιδόματα επικίνδυνης εργασίας.

Με την υποχρεωτική αναγραφή όλων αυτών των ποσών στη φορολογική δήλωση, οι φορολογούμενοι εφόσον έχουν συνολικά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα υπόκεινται και γι' αυτά τα ποσά σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1% - 4%. Το αποτέλεσμα θα είναι να πληρώσουν περισσότερο φόρο με τις φετινές φορολογικές δηλώσεις.

Ήδη κατατέθηκε στη Βουλή η νομοθετική διάταξη που θα ορίζει την υποχρέωση αναγραφής στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος των τόκων των καταθέσεων για ποσά άνω των 250 ευρώ. Η ανάγκη αλλαγής της νομοθεσίας για την υποχρεωτική αναγραφή στη φορολογική δήλωση των τόκων καταθέσεων άνω των 250 ευρώ καθυστερεί και τον χρόνο έκδοσης της διευκρινιστικής εγκυκλίου για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μεγάλες τράπεζες έχουν αποστείλει στο υπουργείο Οικονομικών το ηλεκτρονικό αρχείο με τα στοιχεία των 900.000 φορολογούμενων που έχουν τόκους άνω των 250 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες (οι αποκαλούμενες συστημικές) έχουν περίπου το 90% των καταθέσεων με τόκους άνω του ποσού (250 ευρώ) που αναγράφεται στη φορολογική δήλωση και συγκεκριμένα στους κωδικούς 659-660.

9. Μην πνιγείτε... με το σκάφος.

Οι Κωδικοί 844-845 (πίνακας 5) συμπληρώνονται από φορολογούμενους με σκάφος αναψυχής. Θα πρέπει να δηλώσουν υποχρεωτικά τον ΑΦΜ του κύριου ή του κατόχου του σκάφους. Πέρυσι στη δήλωση ο φορολογούμενος σημείωνε μόνο το όνομα του σκάφους και όχι τον ΑΦΜ του ιδιοκτήτη.

10. Θυμηθείτε τα προστατευόμενα τέκνα.

Κωδικοί 846-849 (πίνακας 9): Συμπληρώνονται από τις οικογένειες με προστατευόμενα τέκνα. Στους κωδικούς αυτούς οι φορολογούμενοι θα δηλώσουν και τον ΑΜΚΑ των προστατευόμενων τέκνων. Αν τα προστατευόμενα μέλη είναι άνω των 18 ετών τότε η αναγραφή του ΑΦΜ και του ΑΜΚΑ είναι υποχρεωτική σε κάθε περίπτωση.

11. Δαγκώνει το τεκμαρτό εισόδημα. Πώς θα το αποφύγετε.

Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι θα φορολογηθούν και φέτος με βάση το τεκμαρτό τους εισόδημα και όχι με τα πραγματικά τους εισοδήματα. Στην παγίδα των τεκμηρίων κινδυνεύουν να πιαστούν κυρίως χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι που διαμένουν σε ιδιόκτητη ή μισθωμένη κατοικία και διαθέτουν ένα αυτοκίνητο μικρό ή μεσαίου κυβισμού. Ακόμα και για κάποιον που θα υποβάλει φορολογική δήλωση με μηδενικό εισόδημα, αλλά έχει κύρια κατοικία 50 τ.μ. και ένα αυτοκίνητο 1.200 κυβικών εκατοστών, ο αναλογούν φόρος θα είναι 400 ευρώ.

Όμως, και οι φορολογούμενοι που έχουν το δικαίωμα ή τη δυνατότητα να αμφισβητήσουν τα τεκμήρια, όπως οι άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ ή λαμβάνουν επιδόματα ανεργίας, για να το πετύχουν αυτό θα χρειαστεί να εμπλακούν σε μια απίστευτα χρονοβόρα γραφειοκρατική διαδικασία.

Συγκεκριμένα, θα πρέπει να προσέλθουν στην εφορία μετά την εκκαθάριση των δηλώσεών τους και την παραλαβή των εκκαθαριστικών σημειωμάτων τους και να υποβάλουν συγκεκριμένα δικαιολογητικά με τα οποία θα αποδεικνύεται το ύψος των πραγματικών εισοδημάτων τους, ώστε οι έφοροι να διαγράψουν τα τεκμήρια, να προχωρήσουν στην εκ νέου εκκαθάριση των δηλώσεών τους και να μηδενίσουν τους φόρους που αναγράφουν τα αρχικά εκκαθαριστικά.