Παράθυρο ευκαιρίας οι ρωγμές στην τρόικα

Παράθυρο για μετρημένες παραχωρήσεις προς όφελος της Ελλάδας αφήνει η κόντρα μεταξύ του ΔΝΤ και της Κομισιόν για τα λάθη στο ελληνικό πρόγραμμα που ήρθε και επίσημα στην επιφάνεια τις τελευταίες ημέρες.

Παρά τις προσπάθειες που έγιναν χθες εκατέρωθεν ώστε να πέσουν οι τόνοι, το βέβαιο είναι, λένε πολιτικοί παρατηρητές, ότι συν τω χρόνω οι διαφορές μεταξύ της Ευρώπης και του ΔΝΤ θα παγιώνονται, με το τελευταίο να επιθυμεί τη σταδιακή απαγκίστρωσή του από τις ευρωπαϊκές διασώσεις ή τουλάχιστον από τη χρηματοδότησή τους - ενώ η Ευρώπη θα δυσανασχετεί για τις παρενέργειες της μέχρι τώρα εμπλοκής του.

Για την Ελλάδα, σημειώνουν οι ίδιοι, οι εξελίξεις δημιουργούν... ευκαιρία να διεκδικήσει όσο το δυνατόν νωρίτερα την... εκλογίκευση σημείων του προγράμματος που έχουν από καιρό αποδειχθεί αντιπαραγωγικά. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι υπό τις παρούσες συνθήκες αυτό είναι εφικτό χωρίς, όμως, αυτό να σημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια αποκλίσεων σε τομείς όπως οι μεταρρυθμίσεις, το Δημόσιο και ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός (με έμφαση και στη φοροδιαφυγή).

Άλλωστε παρά την κόντρα, τόσο από τις Βρυξέλλες (έκθεση της Ε.Ε., δηλώσεις του αρμόδιου επιτρόπου για τη φορολογία κ. Σεμέτα), όσο και από την Ουάσιγκτον (Λαγκάρντ, Τόμσεν) εστάλη σαφές μήνυμα ότι τα σενάρια για μείωση φόρων πρέπει να μπουν προς ώρας στο συρτάρι.

Χαμηλά κρατά τον πήχη και η ελληνική κυβέρνηση, παρότι γνωρίζει ότι οι τελευταίες εξελίξεις ήταν βούτυρο στο ψωμί για την αντιμνημονιακή αντιπολίτευση, που βρίσκει πλέον τη βάση για να αμφισβητήσει το πρόγραμμα συνολικά.

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών διαμήνυαν ότι δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα στο ελληνικό πρόγραμμα όσον αφορά τους βασικούς του στόχους. Άφηναν όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο να γίνουν «διορθώσεις» στο πρόγραμμα υπό τον όρο ότι δεν θα υπάρξουν αποκλίσεις στα έσοδα, η Ελλάδα θα παρουσιάσει πρωτογενή πλεονάσματα και παράλληλα θα αποδείξει ότι προχωρά τις διαρθρωτικές αλλαγές. Υπό αυτό το πρίσμα, κρίσιμη θεωρείται η εξέταση του προγράμματος το φθινόπωρο, οπότε και θα τεθούν καυτά θέματα όπως το πώς μπορεί να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό τα επόμενα χρόνια. Ωστόσο ο Γ. Στουρνάρας σε συνέντευξή του στο "Βήμα" χαρακτηρίζει την εξέλιξη αυτή "δύναμη διαπραγμάτευσης" για την Ελλάδα εφόσον τηρήσει τις δεσμεύσεις.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Αντώνης Σαμαράς, ο οποίος χαράζοντας την κυβερνητική στάση απέναντι στις εξελίξεις εμφανίστηκε πολύ συγκρατημένος. Ο πρωθυπουργός περιορίστηκε στο να σημειώσει ότι η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει ήδη τα λάθη που αναφέρονται στην έκθεση του ΔΝΤ. «Εάν διαβάσετε την πρόσφατη έκθεση, πιθανόν να θυμηθείτε ότι τόνιζα και ουσιαστικά ασκούσα κριτική από την αρχή για τα λάθη που αναφέρει το ΔΝΤ. Και διορθώνουμε αυτά τα λάθη εδώ και έναν χρόνο», δήλωσε.

Ωστόσο, η συγκυρία δείχνει πως φέρνει περιθώρια κινήσεων, δεδομένου ότι η Κομισιόν και στην πράξη οι ηγεσίες του σκληρού πυρήνα, με πρώτη τη Γερμανία, που βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο, τοποθετούνται στη γωνία από την έκθεση του ΔΝΤ.

Κι αυτό σε μια στιγμή όπου η πολιτική της σκληρής λιτότητας η οποία εν πολλοίς εφαρμόζεται σε μεγάλο μέρος της ευρωζώνης βάλλεται πανταχόθεν. Όσοι ηγήθηκαν αυτής της πολιτικής έχουν τώρα ανάγκη να προβάλουν νίκες στο μέτωπο των διασώσεων. Εδώ, η Ελλάδα αποτελεί το καλύτερο πεδίο δράσης, δεδομένου του μικρού μεγέθους της οικονομίας της, αλλά και του ότι ήταν η πρώτη χώρα που μπήκε σε πρόγραμμα και αυτή που δοκιμάστηκε σκληρότερα.

Από την άλλη πλευρά, στο εσωτερικό μέτωπο τα περιθώρια ελιγμών για την κυβέρνηση στενεύουν. Με δεδομένη τη διαφωνία των ίδιων των εισηγητών του προγράμματος για την ορθότητά του, τα πολιτικά περιθώρια για επιβολή νέων μέτρων στενεύουν επικίνδυνα. Ήδη η αντιπολίτευση σήκωσε το γάντι. Ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε πως «από τη μια, έχουμε το ΔΝΤ να λέει λάθος και από την άλλη έχουμε τον πρωθυπουργό να λέει η Ελλάδα είναι η ιστορία της επιτυχίας. Ή είναι λάθος ή είναι επιτυχία. Εκτός αν κάποιοι θεωρούν επιτυχία το γεγονός ότι εφαρμόζουμε το λάθος».

Με ανακοίνωσή του το ΠΑΣΟΚ εγκάλεσε τον κ. Τσίπρα ότι δίνει πάτημα με τις δηλώσεις του σε όσους υποστηρίζουν ότι η αποτυχία του προγράμματος οφείλεται σε κακή εφαρμογή του από τη χώρα μας, τάση που πράγματι δεν έχει εκλείψει, τουλάχιστον στη βόρεια Ευρώπη.

Η επιχείρηση «μπάλωμα»

Xθες επιχειρήθηκε να πέσουν οι τόνοι αλλά η κόντρα συνεχίστηκε την Παρασκευή με τον Ολι Ρεν να δηλώνει πως είναι άδικο το ΔΝΤ να προσπαθεί να νίψει τας χείρας του και τον γερμανό υπουργό οικονομικών κ. Σόιμπλε να δηλώνει σε γερμανούς βουλευτές πως η Γερμανία δεν έχει δεσμευτεί για κούρεμα του ελληνικού χρέους.

Το γάντι από την πλευρά της Ευρώπης σήκωσε την Πέμπτη ο εκπρόσωπος του Όλι Ρεν, ο οποίος μίλησε για «θεμελιώδη διαφωνία» με την έκθεση του ΔΝΤ, προσθέτοντας ότι «μία αναδιάρθρωση το 2010 του ιδιωτικού χρέους θα είχε σοβαρές πιθανότητες να προκαλέσει φαινόμενο ντόμινο». Το ΔΝΤ διά του δικού του εκπροσώπου τήρησε πιο ήπια στάση. «Η τρόικα έχει εργαστεί και εργάζεται καλά», δήλωσε ο Τζέρι Ράις, αναφερόμενος στις συνεργασίες του Ταμείου με τις ευρωπαϊκές αρχές για το ελληνικό πρόγραμμα.

«Νομίζω ότι όλοι μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι κάποια πράγματα θα μπορούσαν να είχαν γίνει διαφορετικά. Επίσης, μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι μαζί με τους Ευρωπαίους εταίρους μας μάθαμε και προσαρμοστήκαμε».

Από την πλευρά της, η Γερμανία, επιλέγοντας τη στρατηγική της διαρροής από το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι το δεύτερο πακέτο στήριξης κατέστη αναγκαίο λόγω των καθυστερήσεων στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από την Ελλάδα. "Από τότε όλοι χρειάστηκε να μάθουμε", σημειώνεται χαρακτηριστικά.

* Τι γνώμη έχετε;To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.