Η Ελλάδα φαίνεται να κέρδισε στο προχθεσινό Eurogroup μόνο την πρώτη μάχη σε έναν πόλεμο που θα κρατήσει χρόνια. «Νίκη στο ημίχρονο», που θα έλεγαν και οι ποδοσφαιρόφιλοι…

Αυτό φαίνεται πως είναι το πρώτο συμπέρασμα των αγορών, οι οποίες, έχοντας ήδη προεξοφλήσει σε πολύ μεγάλο βαθμό μια τέτοια λύση, αντέδρασαν μάλλον αναιμικά στην ανακοίνωση της τελικής απόφασης.

Όσοι βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο υποστηρίζουν πως η Ελλάδα πήρε ό,τι καλύτερο μπορούσε, κόντρα στις εσωτερικές πολιτικές αγκυλώσεις της Γερμανίας και κόντρα στην απροθυμία του ευρωπαϊκού Βορρά να δεσμευθεί ότι θα ενισχύσει με ανάλογο τρόπο και τις άλλες χώρες του Νότου.

Οι απαισιόδοξοι υποστηρίζουν πως η χώρα, έχοντας κερδίσει από το πρόσφατο Eurogroup μόνο τη σαφή πολιτική στήριξη της Γερμανίας και μια περιορισμένη προίκα, καλείται ουσιαστικά να βγάλει μόνη της το φίδι από την τρύπα. Πρέπει δηλαδή να καταφέρει να συνδυάσει την ταχεία ανάκαμψη της οικονομίας της με την εφαρμογή αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής.

Από τη συγκεκριμένη συμφωνία υπάρχουν και άμεσα και έμμεσα οφέλη για την Ελλάδα, με τα δεύτερα να είναι πολυτιμότερα των πρώτων. Το πρώτο άμεσο όφελος αφορά την είσπραξη των 45 δισ. ευρώ έως τον προσεχή Μάρτιο, ποσό που είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και να οδηγήσει σε μερική αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τους προμηθευτές του (1,9 δισ. έως το τέλος του έτους εκτιμά η Eurobank, συν κάποια άλλα ποσά κατά το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους).

Ένα δεύτερο άμεσο όφελος είναι πως η μείωση των επιτοκίων θα καταστήσει πιο εύκολο τον στόχο της κυβέρνησης για επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, ξεκινώντας από το 2013.

Τα έμμεσα οφέλη όμως της συγκεκριμένης συμφωνίας είναι πολύ μεγαλύτερα.

Με βάση παράγοντες της αγοράς, τίποτε δεν αξίζει περισσότερο από τη διαφαινόμενη πολιτική βούληση των Ευρωπαίων να διατηρήσουν την Ελλάδα μέσα στην ευρωζώνη. Όσο και αν η «ευρωπαϊκή λύση» θεωρείται ημιτελής και περικλείει κινδύνους, η ουσία είναι πως από την 7η Δεκεμβρίου και μετά (με την προϋπόθεση πως η κίνηση επαναγοράς του ιδιωτικού χρέους θα υλοποιηθεί με επιτυχία):

Πρώτον, ο κίνδυνος εξόδου της χώρας από τη ζώνη του ευρώ θα είναι περιορισμένος, τουλάχιστον βραχυμεσοπρόθεσμα, και επιπλέον θα είναι αρκετά μικρότερος σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Οι αισιόδοξοι πιστεύουν πως μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει στον επαναπατρισμό κάποιων καταθέσεων από το εξωτερικό, γεγονός που σε συνδυασμό με την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα οδηγήσει σε βελτίωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.

Και δεύτερον, η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά κερδίζει νέο πολιτικό χρόνο, ώστε να υλοποιήσει τις απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία.


Νέα βοήθεια προς την Ελλάδα

Οι Ευρωπαίοι επίσης (συμπεριλαμβανομένων των Γερμανών) άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας ευνοϊκής ρύθμισης για την Ελλάδα σε βάθος χρόνου και με την προϋπόθεση πως η χώρα θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Οι αναλυτές εστιάζουν στο σημείο αυτό, αναμένοντας «κούρεμα» του επίσημου χρέους σε λίγα χρόνια, όταν οι πολιτικές καταστάσεις στην Ευρώπη θα έχουν ωριμάσει.

Οι πλέον αισιόδοξοι όμως πιστεύουν πως δεν χρειάζεται να περάσουν χρόνια για να δούμε νέα ευρωπαϊκή «χείρα βοηθείας» προς την Ελλάδα.

Υποστηρίζουν πως είναι θέμα μηνών να τεθεί στην Ευρώπη το ζήτημα της Ισπανίας, η οποία σήμερα… βρίσκεται σε τεντωμένο σκοινί. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, τότε θα τεθεί το ζήτημα του ευρωπαϊκού Νότου στην ολότητά του, οπότε οι Γερμανοί θα αναγκαστούν να αλλάξουν πολιτική, επιτρέποντας μεγαλύτερες ανάσες στις δεινοπαθούσες οικονομίες της Μεσογείου…

Μάλιστα, στη συζήτηση αυτή η Ελλάδα θα πάει έχοντας τον χαρακτηρισμό του «καλού παιδιού», που ήδη έχει ανταποκριθεί σε όλες τις δεσμεύσεις της και μέσα στους επόμενους μήνες θα έχει ήδη ξεκινήσει να τις υλοποιεί.


Οι κίνδυνοι και το πιθανό… ατύχημα

Παρ' όλα αυτά, η ευρωπαϊκή «λύση» για την Ελλάδα δεν θεωρείται από τους αναλυτές ολοκληρωμένη και σε καμιά περίπτωση δεν αποκλείει το ενδεχόμενο της αποτυχίας ή ακόμη και του «ατυχήματος».

Για παράδειγμα, το πρώτο πιθανό «ατύχημα» μπορεί να συμβεί κατά την προσπάθεια επαναγοράς ιδιωτικού χρέους από τη δευτερογενή αγορά. Η επιτυχία του εγχειρήματος είναι απαραίτητη ώστε το ΔΝΤ να συνεχίσει να μετέχει στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας και το πρόβλημα είναι πως υπάρχει μια σειρά αβεβαιοτήτων για την τύχη που θα έχει το συγκεκριμένο πρόγραμμα.

Σε αυτό θα κληθούν να συμμετάσχουν και ελληνικοί φορείς όπως τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και λοιποί οργανισμοί. Τόσο οι εγχώριοι όσο και οι ξένοι επενδυτές δεν είναι ξεκάθαρο για το αν τελικά θα θελήσουν να «κλειδώσουν ζημίες» έναντι κάποιων μετρητών και κάποιας λογιστικής υπεραξίας που θα αποκομίσουν «εδώ και τώρα».

Πέραν αυτών, υπάρχουν και άλλες αβεβαιότητες.

Για παράδειγμα, το ευρωπαϊκό πακέτο μέτρων δεν προβλέπει άμεσα καμιά αναπτυξιακή διαδικασία, με αποτέλεσμα οι όποιες αναπτυξιακές διαστάσεις των αποφάσεων να είναι αμφίβολο αν και πότε θα έρθουν. Ακόμη και με βάση το καλό σενάριο, η οικονομία θα αρχίσει να σταθεροποιείται κάπου στο δεύτερο εξάμηνο του 2013, ωστόσο μέχρι τότε η κυβέρνηση θα πρέπει να αντέξει πολιτικά, κόντρα στο βάθεμα της ύφεσης, στην εκτόξευση της ανεργίας και στα εκρηκτικά κοινωνικά προβλήματα.

Μία ακόμη αβεβαιότητα αφορά το ότι το μπαράζ των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που σχεδιάζει η κυβέρνηση θα πρέπει να υλοποιηθεί σε χρόνο ρεκόρ και σε κάθε περίπτωση σε χρόνο πολύ πιο περιορισμένο από αυτόν που έχουν συνηθίσει να αντέχουν και να λειτουργούν οι (γραφειοκρατικοί και συχνότατα «κουρασμένοι») μηχανισμοί της χώρας.


***To Εuro2day.gr ενθαρρύνει τον διάλογο και την έκφραση απόψεων από τους αναγνώστες. Σχολιάστε το άρθρο και πείτε την άποψή σας δημόσια για όσα συμβαίνουν και μας αφορούν όλους. Αν θεωρείτε το άρθρο σημαντικό, διαδώστε το με τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης.