Τρεις θεσμικές παρεμβάσεις και οκτώ συγκεκριμένα μέτρα προτείνει ο πρώην υπουργός Οικονομικών Αλέκος Παπαδόπουλος για την κατάρτιση ενός «δεκαετούς προγράμματος 2020», που θα οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από την κρίση.

Ο κ. Παπαδόπουλος μίλησε την Παρασκευή το μεσημέρι στο ξενοδοχείο Hyatt στη Θεσσαλονίκη, στο γεύμα της δεύτερης ημέρας του διεθνούς επιχειρηματικού συνεδρίου με τίτλο "Leadership Against Crisis: Public-Private Cooperation for Growth", που διοργανώνει το Επιχειρηματικό Συμβούλιο για τη ΝΑ. Ευρώπη (Business Advisory Council for Southeastern Europe - BAC SEE).

Μεταξύ άλλων εκτίμησε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στη μετέωρη εκείνη, αλλά ίσως πιο άρρυθμη, κατάσταση όπου το βήμα που ετοιμάζεται να κάνει δεν ξέρουμε αν θα είναι προς τα εμπρός ή προς τα πίσω. Προς την πολιτική, οικονομική και κοινωνική ολοκλήρωσή της ή προς την αμοιβαδοποίηση και τον κατακερματισμό. Προς την πλήρη ενσωμάτωση και τον συγχρονισμό της με τον ανεπτυγμένο κόσμο ή προς την υποβάθμιση και την περιθωριοποίησή της.

Συγκεκριμένα, υποστήριξε: «Η χώρα πορεύεται τυφλά, χωρίς σχέδιο δικό της, χωρίς στόχους, χωρίς ρυθμό. Κυριαρχεί μία προκλητική αδιαφορία για τις αιτίες που η Ελλάδα κατηφορίζει στο περιθώριο των ευρωπαϊκών χωρών με έντονα σημάδια παρακμής και έλλειψης δυναμισμού. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι μια πραγματικότητα αλλάζει και ανατρέπεται μόνο όταν έχει γίνει πλήρως αντιληπτή. Όταν τη συνειδητοποιήσεις και την κατανοήσεις. Τα “ζωτικά ψεύδη” απλώς τη διαιωνίζουν. Όταν το πρόβλημα τίθεται, η λύση του δεν είναι μακριά».

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος

Ο πρώην υπουργός Οικονομικών σημείωσε παράλληλα ότι το τέλος του οικονομικού κύκλου, που άρχισε με τη σύγκλιση και την ένταξη στη νομισματική ένωση, και η κρίση που βιώνουμε απαιτούν επειγόντως μια νέα προωθητική δύναμη.

«Δεύτερος δρόμος για την Ελλάδα δεν υπάρχει πια», είπε χαρακτηριστικά, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα τα εξής: «Αυτή είναι η ρεαλιστική αποτίμηση του κόσμου σήμερα, αυτή είναι και η πραγματικότητα του τόπου μας. Όσοι -καλόπιστα ή κακόπιστα- δεν το καταλαβαίνουν προσφέρουν πολύ κακές υπηρεσίες στη χώρα και στο λαό. Χειρίστη όμως υπηρεσία προσφέρουν όλοι εκείνοι που βαδίζουν το δρόμο της ευκολίας. Όσοι με συνθήματα και λόγια κενά περιεχομένου αποπροσανατολίζουν την πολιτική διαμάχη και προτάσσουν ιδεολογικές σκιαμαχίες.

Γι’ αυτό ακριβώς με φοβίζουν ιδιαίτερα σημάδια πολιτικής ακρισίας από το διεθνές σύστημα. Όπως των δηλώσεων Λαγκάρντ, με όλη τη βάση που είχαν, στην εγκατάλειψη, από εμάς τους ίδιους, του μετώπου της φοροδιαφυγής στην τύχη του. Όπως τώρα, με τη 'διαρροή' των υπηρεσιών Μπαρόζο προς Ρόιτερς περί δήθεν αιτήματος Παπαδήμου για φρονηματισμό της ελληνικής κοινής γνώμης μέσω δηλώσεων Βρυξελλών. Όταν το διεθνές σύστημα σου συμπεριφέρεται έτσι, κάτι κακό συμβαίνει με εσένα».

Στην ομιλία του ο κ. Παπαδόπουλος προέβλεψε ότι η χώρα μας θα ζήσει πολλά χρόνια υπό διεθνή οικονομικό έλεγχο και εκτίμησε ότι η ελληνική κοινωνία έχει ανάγκη όσο ποτέ να νιώσει, πέρα από τις μεγαλαυχίες και τους βερμπαλισμούς, ότι οι ηγεσίες της, όλες οι πάσης μορφής ηγεσίες του τόπου, της προσφέρουν ένα συγκεκριμένο σχέδιο εξόδου από την κρίση, επιτεύξιμο και λυτρωτικό όσο επώδυνο κι αν είναι. «Το ριζοσπαστικό πνεύμα και το περιεχόμενο αυτής της εθνικής συμφωνίας, που θα προκύπτει και θα επιβάλλεται από το 'Δεκαετές Πρόγραμμα 2020' θα είναι αυτό που θα πρέπει να καθοδηγεί εφεξής τη χώρα και επί τη βάσει αυτού θα ελέγχονται οι εκάστοτε διαχειριστές».

Τρεις προϋποθέσεις

Για την επιτυχία του σχεδίου ο κ. Παπαδόπουλος θέτει τις ακόλουθες τρεις προϋποθέσεις:

1. Διαρκής, αταλάντευτος και ισχυρός πολιτικός βολονταρισμός (βουλησιαρχία), για την πειθαρχημένη και συντεταγμένη εφαρμογή του προγράμματος εξόδου της χώρας από την κρίση.

2. Το πρόγραμμα αυτό θα είναι αδύνατον να εφαρμοστεί εάν δεν υιοθετηθεί και ως επιχειρησιακό πρόγραμμα συγκροτημένο, σε υποπρογράμματα, που θα αντιστοιχούν σε κάθε μέτρο ή και δράση ή και μεταρρύθμιση που περιέχεται σε αυτό.

3. Αξιοποίηση της τεχνοκρατικής γνώσης. Είναι αδύνατον η σημερινή δημόσια διοίκηση στην κατάσταση στην οποία βρίσκεται ή τη φέραμε να μπορέσει να ανταποκριθεί στη συνθετότητα και πολυπλοκότητα αυτών των επιμέρους ειδικών προγραμμάτων οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.

Απαιτούνται παρακαμπτήριοι δρόμοι (bypass) και δομές έξω από την κλασική δημοσιοϋπαλληλία. Προτείνω να συγκροτηθούν Ομάδες Διοίκησης Έργου (ΟΔΕ) για κάθε ειδικό υποπρόγραμμα ή μέτρο ή έργο που απαιτείται και περιλαμβάνεται στο Σχέδιο 2020. Τον θεσμό αυτό των ΟΔΕ είχα την τιμή να θεσμοθετήσω το 1998 ως υπουργός Εσωτερικών για την εκτέλεση ειδικών και σύνθετων προγραμμάτων στα οποία δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν οι δομές της δημόσιας διοίκησης όπως έργα πληροφορικής, Ολυμπιακοί Αγώνες, Καποδίστριας, αντιμετώπιση σεισμών κ.λ.π. Συγκροτείται από εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα, από επιλεγμένους ικανούς δημοσίους υπαλλήλους και υπαλλήλους του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Έχουν αποκλειστικό έργο τη διαχείριση και παρακολούθηση των προγραμμάτων μέχρι την ολοκλήρωσή τους.

Στο πλαίσιο αυτό, προκειμένου οι ΟΔΕ να ανταποκριθούν σήμερα στην αποστολή τους στον υπέρτατο βαθμό, αποτελεσματικά και γρήγορα, θα πρέπει να αξιοποιηθεί η τεχνοκρατική γνώση και εμπειρία που κομίζει ένας μεγάλος αριθμός εξειδικευμένων νέων επιστημόνων εντός και εκτός Ελλάδος, με μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών (Masters και Doctora) και με εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία. Οι εμπλουτισμένες πλέον ΟΔΕ θα είναι διαρθρωμένες κατά υπουργεία, οργανισμούς, περιφέρειες και δήμους. Η στελέχωσή τους θα γίνει με βάση το 106 άρθρο του Συντάγματος. Η οικονομική κάλυψή τους μπορεί να προέλθει ακόμα και από ειδικά ευρωπαϊκά προγράμματα. Αν περιμένουμε πρώτα την αναβάθμιση των κλασικών διοικητικών δομών της χώρας, τότε ας ξεχάσουμε τα φληναφήματα περί ανάπτυξης.

Οκτώ μέτρα

Επίσης, ο πρώην υπουργός Οικονομικών προτείνει να ληφθούν τα εξής οκτώ συγκεκριμένα και πρακτικά μέτρα:

1. Να προωθηθεί μέσω αναθεώρησης ειδική συνταγματική απαγόρευση παραγωγής δημοσιονομικών ελλειμμάτων.

2. Να καθιερωθεί συνταγματικό προνόμιο στον υπουργό Οικονομικών για δικαίωμα άσκησης αρνησικυρίας (βέτο) επί των δαπανών στο σύνολο τις διοίκησης του κράτους.

3. Να καταργηθούν όλοι οι φόροι υπέρ τρίτων.

4. Να ανατεθεί, παράλληλα με τις εφορίες, ο φορολογικός έλεγχος των εταιριών που τηρούν βιβλία γ΄ κατηγορίας σε πιστοποιημένα ιδιωτικά ελεγκτικά όργανα.

5. Να συσταθεί σύγχρονος, αυτόνομος Οργανισμός Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΟΕΔΕ). Για να παύσει η είσπραξη των εσόδων να είναι το πάρεργο των εφοριών.

6. Να δημιουργηθεί αμέσως αυτοτελές Σώμα Οικονομικών Επιθεωρητών, το οποίο θα διενεργεί ουσιαστικούς ελέγχους σκοπιμότητας των δαπανών στο σύνολο του κράτους.

7. Να καταργηθεί το Ελεγκτικό Συνέδριο ως δικαστήριο και να μετατραπεί σε σύγχρονη, ευέλικτη, ανεξάρτητη ελεγκτική αρχή, όπως σε άλλες χώρες.

8. Να καταργηθούν τα προνόμια του δημοσίου τομέα και να προσαρμοστούν τα δεδομένα της λειτουργίας του προς αυτά του ιδιωτικού τομέα. Δεν μπορεί άλλο να σηκώσει ο ιδιωτικός τομέας τα “κεκτημένα” του δημόσιου.

Νίκος Ευθυμιάδης: Να αλλάξουμε τρόπο σκέψης

Στην ανάγκη -πρώτα και πάνω απ’ όλα- να αλλάξουν οι Έλληνες τρόπο σκέψης και να συνειδητοποιήσουν ότι οι «μακάριες» ημέρες του ολοκληρωτικού κρατικού ελέγχου, άμεσου ή έμμεσου, επί της οικονομίας μας έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί, αναφέρθηκε στην παρέμβασή του στο γεύμα ο πρώην πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος και επίτιμος πρόεδρος του Επιχειρηματικού Συμβουλίου ΝΑ. Ευρώπης Νίκος Ευθυμιάδης.

Ο γνωστός επιχειρηματίας υπογράμμισε: «Σε ρεαλιστική βάση δεν υφίσταται άλλος δρόμος για τη χώρα από την επανίδρυση της δημόσιας διοίκησης και την απόδοση στην εγχώρια και διεθνή επιχειρηματικότητα ενός απλού, σταθερού και λειτουργούντος περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο θα μπορέσει να δημιουργηθεί πλούτος για όλους. Δεν υπάρχει άλλη οδός για την τόνωση της ανάπτυξης από ένα προσεκτικά μελετημένο μίγμα δημοσίων και ιδιωτικών επενδύσεων. Και δεν υφίσταται άλλη λεωφόρος προς τη μακροπρόθεσμη κοινωνική σταθερότητα και ανάπτυξη από την εστίαση της προσοχής μας στην πραγματική οικονομία, στις πραγματικές θέσεις εργασίας και στους πραγματικούς ανθρώπους».

Αναφερόμενος στα αίτια της κρίσης ο κ. Ευθυμιάδης σημείωσε ότι η οικονομική εξάρτηση της Ελλάδας από τις μεγάλες δυνάμεις ξεκίνησε πριν ακόμη συγκροτηθεί το ελληνικό κράτος και συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. «Αναμφισβήτητα, αυτή η ολοκληρωτική κυριαρχία από τις υπερδυνάμεις της εποχής κατέστη δυνατή χάρις σε ένα πολιτικό σύστημα που αποδείχθηκε πρόθυμο -αλλά και ικανό- να αποκρύψει την αλήθεια της οικονομικής υποδούλωσης των πολιτών του» είπε χαρακτηριστικά.

Και υπογράμμισε: «Άλλωστε, από τα χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, οι πολιτικοί συνήθως αποκρύπτουν παρόμοιες αλήθειες με το να προσφέρουν στις μάζες θριαμβευτικές νίκες στο πεδίο της μάχης και εντυπωσιακά δημόσια θεάματα, όλα με τη συνδρομή διεφθαρμένων υποκινητών της κοινής γνώμης και των «προθύμων» μέσων μαζικής ενημέρωσης. Στην περίπτωση της Ελλάδας, περάσαμε μέσα από τις καταστροφές δύο Βαλκανικών, δύο Παγκόσμιων και ενός τραγικού Εμφύλιου Πολέμου, όλους με τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση των δανειστών και συμμάχων μας, όταν αυτό εξυπηρετούσε τα συμφέροντά τους και με την πλήρη εγκατάλειψή μας όταν χαράσσαμε τη δική μας πολιτική».

Και ο κ. Ευθυμιάδης κατέληξε: «Παράλληλα με όλα αυτά, αποτελεί βαθιά πεποίθησή μου ότι η ελληνική οικονομική κρίση, αντί να καταστρέψει το ευρώ, θα αποτελέσει τον καταλύτη για την απαρχή ενός νέου τρόπου πολιτικού σκέπτεσθαι, όσον αφορά στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη μέσα στην ευρωζώνη. Είμαι βέβαιος ότι θα χρησιμεύσει ως η σπίθα που θα ανάψει ξανά τη χαμένη φλόγα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και θα ξαναζωντανέψει όλες τις ηθικές αξίες που συνθέτουν τους πυλώνες της ένωσής μας. Αποτελεί προσωπική μου ελπίδα, ως πολίτης της Ελλάδος και της Ευρώπης, ότι η κρίση αυτή, αντί να εξελιχθεί σε ελληνική τραγωδία, τελικά θα μοιάσει περισσότερο στο τρισχιλιετές συγκλονιστικό ομηρικό έπος: θα αποτελέσει την απαρχή του πηγαιμού προς την Ιθάκη».