Καυτό τετράμηνο αναμένει τον νέο υπουργό Οικονομικών της Κύπρου, κ. Κίκη Καζαμία, και την κυβέρνηση του κ. Δημήτρη Χριστόφια, καθώς θα πρέπει να προχωρήσουν σε αποφάσεις πρωτόγνωρες για τα κυπριακά δεδομένα, μέσα σε ένα ιδιαίτερα ρευστό πολιτικό περιβάλλον.

Συγκεκριμένα, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, η κυβέρνηση πρέπει:

Α. Να πείσει τη Βουλή να ψηφίσει το δεύτερο δύσκολο πακέτο μέτρων για την οικονομία μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου.

Β. Να εξασφαλίσει τη σύμπλευση, ή έστω τη συγκατάβαση, των... σκληρών συντεχνιών των δημοσίων υπαλλήλων.

Γ. Να καταθέσει, και ύστερα η βουλή να ψηφίσει, το προσεχές φθινόπωρο, τον προϋπολογισμό του 2012.

Δ. Μέσα από όλα αυτά, να κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.grFOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedinκαι έτσι να μπορέσει τον Φεβρουάριο του 2012 να βγει και να δανειστεί χωρίς πρόβλημα, και μάλιστα με όσο το δυνατόν καλύτερους όρους δανεισμού.

Αν κάποιο άλλο ευρωπαϊκό κράτος διέθετε τα οικονομικά μεγέθη της Κύπρου (π.χ. δημόσιο χρέος κάτω του 65%, μονοψήφιο δημοσιονομικό έλλειμμα, υψηλό μέσο βιοτικό επίπεδο κ.λπ.), η κατάσταση θα φάνταζε πολύ εύκολο να επιλυθεί και μάλιστα με χωρίς μεγάλες δυσκολίες. Στην περίπτωση της Κύπρου, ωστόσο, υπάρχουν δύο παράγοντες που καθιστούν το πρόβλημα δισεπίλυτο:

Πρώτον, τα μεγάλα ερείσματα που διαθέτει το ΑΚΕΛ (το κόμμα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Δημήτρη Χριστόφια και το μόνο κόμμα που στηρίζει την κυβέρνηση) στις συντεχνίες, σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση καλείται να πάρει δυσάρεστα μέτρα για τους υπαλλήλους του κρατικού και του ημικρατικού τομέα.

Πολιτικοί παρατηρητές, μάλιστα, αναφέρουν αυτόν τον παράγοντα ως τον βασικό λόγο για τον οποίο μέχρι και πριν από λίγες ημέρες η κυβέρνηση δεν είχε πάρει καθόλου μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης, αν και έβλεπε το διεθνές περιβάλλον να επιδεινώνεται και τα νούμερα του προϋπολογισμού να μη βγαίνουν. Οι οικονομικές επιπτώσεις από το τραγικό δυστύχημα στο Βασιλικό απλώς ήρθαν να προστεθούν σε όλα τα παραπάνω.

Δεύτερον, η κυβέρνηση Χριστόφια, μην έχοντας τη δεδηλωμένη (χωρίς δηλαδή πλειοψηφία στη Βουλή), θα πρέπει για να περάσει οποιαδήποτε απόφασή της από τη βουλή να έχει τη στήριξη τουλάχιστον ενός σημαντικού τμήματος της αντιπολίτευσης.

--- Σε ρόλο… διαμεσολαβητή

Στην τρέχουσα λοιπόν συγκυρία, το μεγαλύτερο τμήμα της αντιπολίτευσης (ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ κ.ά.) πριμοδοτεί ένα μίγμα μέτρων που κυρίως εστιάζουν περισσότερο στη μείωση των δαπανών -και των αμοιβών των δημοσίων υπαλλήλων συμπεριλαμβανομένων-, δείχνοντας πολύ μικρότερη προθυμία για την υιοθέτηση μέτρων που θα οδηγούσαν σε νέους φόρους και σε ύφεση στην οικονομία.

Στην αντίπερα όχθη, οι ισχυρές συντεχνίες των δημοσίων υπαλλήλων -που πιέζουν πολιτικά την κυβέρνηση- προσπαθούν με κάθε τρόπο να περιορίσουν τις απώλειες στις αποδοχές των κρατικών λειτουργών και κάποιες από αυτές  να έχουν έκτακτο (και όχι επαναλαμβανόμενο) χαρακτήρα και επίσης επιδιώκουν να... στείλουν τον λογαριασμό σε άλλες κατευθύνσεις.

H όλη κόντρα των δύο πλευρών έχει πάρει σε ορισμένες περιπτώσεις και… προσωπικό χαρακτήρα, λόγω των προσωπικών επιθέσεων μελών των συντεχνιών εναντίον των εκπροσώπων του ΔΗΣΥ και του ΔΗΚΟ, κ. Αβέρωφ Νεοφύτου και Νικόλα Παπαδόπουλου.

Και στη μέση των δύο αυτών πλευρών βρίσκονται η κυβέρνηση και ο νέος υπουργός Οικονομικών, κ. Κίκης Καζαμίας, ο οποίος, αν και γνωρίζει πολύ καλά πως απαιτείται η λήψη ριζικών μέτρων, στην πράξη φαίνεται να έχει αναλάβει ρόλο διαπραγματευτή μεταξύ της αντιπολίτευσης και των συντεχνιών των δημοσίων υπαλλήλων...

Τα θετικά για τον κ. Καζαμία είναι οι καλές σχέσεις που έχει με τα κόμματα της αντιπολίτευσης (γνωστός κοινοβουλευτικός από τα παλιά) αλλά και η πολύ καλή συνεργασία (σε αντίθεση με τον προκάτοχό του) με τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας κ. Αθανάσιο Ορφανίδη.

--- Η επόμενη μέρα

Την Παρασκευή (26/8) η βουλή ψήφισε μέτρα που στο σύνολό τους περιλαμβάνουν μισθολογικές και συνταξιοδοτικές εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων ύψους 148 εκατ. ευρώ, καθώς και πρόσθετους φόρους συνολικού ύψους 170 εκατ., που αντιστοιχούν στο 2% του κυπριακού ΑΕΠ ετησίως.

Η ψήφιση αυτή, ωστόσο, προκάλεσε τη δυσαρέσκεια τόσο των συντεχνιών των δημοσίων υπαλλήλων (γιατί ψηφίστηκε τροπολογία του αντιπολιτευόμενου ΔΗΚΟ και παρά την αντίθεση του κυβερνητικού ΑΚΕΛ για επιβάρυνση των δημοσίων υπαλλήλων μεγαλύτερη από αυτήν που είχαν συμφωνήσει ο υπουργός Οικονομικών με τις συντεχνίες) όσο και του ίδιου του υπουργού, καθώς η αντιπολίτευση μετέθεσε για τα μέσα Σεπτεμβρίου -μαζί με το λεγόμενο δεύτερο πακέτο μέτρων- την πρόταση για αύξηση του ΦΠΑ κατά 1%.

Έτσι, οι συντεχνίες απειλούν με δυναμικές αντιδράσεις και κυβερνητικοί κύκλοι υποστηρίζουν πως χάθηκε η ευκαιρία να δοθεί σαφές μήνυμα προς τις αγορές.

Τα μέτρα που ψηφίστηκαν αναμένεται να συμβάλουν στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 2% του ΑΕΠ για το 2012 από 6% που αναμένεται φέτος. Στο πακέτο αυτό υπήρχαν έκτακτες επιβαρύνσεις, τις οποίες φορτώθηκαν τόσο οι επιχειρήσεις και οι ιδιοκτήτες ακινήτων όσο και οι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ ακόμα θεσπίστηκε και μόνιμη παρακράτηση στις αποδοχές των εργαζομένων στο Δημόσιο υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων.

Το δεύτερο πακέτο μέτρων (που αναμένεται να έρθει προς ψήφιση στη βουλή γύρω στα μέσα Σεπτεμβρίου) αποβλέπει σε σημαντικές πρόσθετες περικοπές δαπανών (γύρω στα 360 εκατ. ευρώ) μέσα από τη στόχευση σε επιδόματα (να δίνονται μόνο στα χαμηλά εισοδήματα), ενώ η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να προσπαθήσει να θέσει σε στασιμότητα την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ) για ολόκληρο το 2012.

Ο υπουργός Οικονομικών, κ. Κίκης Καζαμίας, πάντως, δηλώνει βέβαιος πως οι αγορές θα πειστούν για την αποφασιστικότητα της Κύπρου να λάβει μέτρα για την οικονομία και ότι τον Φεβρουάριο του 2012 το Δημόσιο θα δανειστεί απρόσκοπτα από τις αγορές.

Υπάρχουν, ωστόσο, και οικονομικοί παράγοντες που πιστεύουν ότι η μάχη δεν έχει κερδηθεί ακόμη.

Πρώτον, γιατί το δεύτερο πακέτο μέτρων θα πρέπει να ψηφιστεί στα μέσα Σεπτεμβρίου και μάλιστα να έχει περιεχόμενο ικανό να πείσει τις αγορές. Οι ίδιοι κύκλοι μάλιστα φοβούνται φόρτιση του πολιτικού κλίματος και σημαντικές αντιδράσεις.

Δεύτερον, και ίσως κυριότερο, γιατί η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση ούτε να αποφασίζει μόνη της ούτε και να δρα σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά μέσα από αργές και αβέβαιες διαδικασίες (τα μέτρα που ήταν να ψηφιστούν τον Ιούνιο πέρασαν με διαφοροποιήσεις μόλις στα τέλη Αυγούστου), σε ένα ιδιαίτερα ευμετάβλητο περιβάλλον.

"Δεν μπορεί, όταν τα νέα στην Ευρώπη και στην Αμερική να αλλάζουν από ώρα σε ώρα, εμείς να συζητούμε για μήνες, ακόμη και όταν πρόκειται να αποφασίσουμε το αυτονόητο", ανέφεραν χαρακτηριστικά.

--- Ο "ελληνικός κίνδυνος"

Μεταξύ, άλλωστε, και των θεμάτων που αντιμετωπίζει η κυπριακή οικονομία είναι και η πορεία όσων αφορούν στην Ελλάδα, γιατί οι δύο οικονομίες λειτουργούν με τη λογική των συγκοινωνούντων δοχείων.

Στις τράπεζες, για παράδειγμα, το roll over των ελληνικών κρατικών ομολόγων θα οδηγήσει σε ζημίες, όπως το ίδιο θα γίνει και με τις αυξημένες επισφαλείς απαιτήσεις που αναμένουν οι κυπριακές τράπεζες στην Ελλάδα, μετά τις εκτιμήσεις για βαθύτερη ύφεση μέσα στο 2011 (για ΑΕΠ έως και για -5,3% φέτος και για αρνητικό πρόσημο για το 2012 μίλησε ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, κ. Ευάγγελος Βενιζέλος).

Σκεπτικισμός επίσης υπάρχει και για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας το 2012. Έχουν αυξηθεί κατά πολύ οι πιθανότητες του σεναρίου της διπλής ύφεσης, ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για μια οικονομία που επηρεάζεται σημαντικά από τις διεθνείς εξελίξεις, όπως η κυπριακή.