Κρίσιμη για την τύχη των πέντε μεγάλων οδικών αξόνων που τρέχουν με τη μέθοδο της συγχρηματοδότησης είναι η εβδομάδα που ξεκινά. Πρόκειται για τα εξής: 
• Ιόνια Οδός 
• Μαλιακός - Κλειδί 
• Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Τσακώνα
• Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα
• Αξονας Κεντρικής Ελλάδας (Ε65)

Τα τέσσερα από τα παραπάνω έργα έχουν «παγώσει» και αύριο πραγματοποιείται η συνάντηση του κ. Γ. Ραγκούση με τους αρμοδίους των κομμάτων για τα δημόσια έργα. Από το υπουργείο Υποδομών διαμηνύουν πως χωρίς διακομματική συναίνεση (φωτογραφίζουν τη Ν.Δ.) συμφωνία για αλλαγή όρων στις συμβάσεις παραχώρησης δεν πρόκειται να υπάρξει.

Η συναίνεση δεν αποτελεί επιδίωξη μόνο του υπουργείου Υποδομών (υπό τον φόβο του νόμου περί ευθύνης υπουργών...) αλλά και των παραχωρησιούχων και των τραπεζών, που υποστηρίζουν πως μόνο έτσι θα αποφευχθούν νέες, δυσάρεστες, εκπλήξεις σε περίπτωση κυβερνητικής αλλαγής.

Από τις δηλώσεις του κ. Γ. Ραγκούση την Παρασκευή προκύπτει πως το περίφημο «σύμφωνο συναντίληψης» με τις εταιρίες παραχώρησης των πέντε οδικών αξόνων είναι ένα σχεδόν λευκό χαρτί επί του οποίου εκφράζονται αντιρρήσεις τόσο από τους εργολάβους όσο και, κυρίως, από τις τράπεζες.

«Το σύμφωνο συναντίληψης δε μπορεί να επιλύσει πρακτικά ζητήματα, όπως το γεγονός ότι το 50% της κύριας δανειακής ενίσχυσης (ύψους 3,3 δισ. ευρώ) για τα 5 έργα προέρχεται από τις ελληνικές τράπεζες που βρίσκονται σε εξαιρετικά δυσμενή θέση», λέει ο επικεφαλής ομίλου που συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις. Ο ίδιος επισημαίνει πως στη χρηματοδότηση συμμετέχουν 43 τράπεζες (32 ξένες, 11 ελληνικές), αλλά τα μισά κεφάλαια προέρχονται από τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα.

«Κανένα σύμφωνο συναντίληψης δεν θα αυξήσει τη ρευστότητα των τραπεζών, όπως και δεν θα αντιμετωπίσει το χάος με τις δικαστικές προσφυγές», προσθέτει. Ο ίδιος θεωρεί σίγουρο πως το υπουργείο Υποδομών θα επιδιώξει διακομματική συναίνεση και για την περικοπή του φυσικού αντικειμένου των 4 βαλτωμένων οδικών αξόνων (το τμήμα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα που εκτελεί κοινοπραξία υπό την ΑΚΤΩΡ προχωρεί κανονικά), καθώς μόνο έτσι θα διασωθούν.

Σίγουρη θεωρείται η εγκατάλειψη του τμήματος της Ολυμπίας Οδού που διέρχεται από τον Καϊάφα, ενώ προσφυγή έχει κατατεθεί στο ΣτΕ και για άλλο τμήμα του ίδιου άξονα στην περιοχή των Βραχνέικων. Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζει και η Ιόνια Οδός, καθώς το ΣτΕ έχει αναστείλει τις εργασίες στην περιοχή της Παλαιοβούνας και το υπουργείο Υποδομών εξετάζει την κατασκευή σήραγγας (ποιος θα πληρώσει το επιπλέον κόστος;). Άγνωστη είναι και η κατάληξη της διαμάχης για τον άξονα Κεντρικής Ελλάδας, καθώς 30 χιλιόμετρα αμφισβητούνται από κατοίκους που έχουν προσφύγει στο ΣτΕ.

«Μόνο με περικοπή τμημάτων μπορούν να ξεπεραστούν οι πολυετείς δικαστικές διαμάχες και να τεθεί μια βάση συζήτησης για μείωση των διοδίων», λένε οι εκπρόσωποι των τεχνικών εταιριών.

Όσο για τις εξαγγελίες του πρώην υπουργού Υποδομών, κ. Δημ. Ρέππα, πως θα επιδιωχθεί ακόμα και μείωση του αντιτίμου των διοδίων κατά 50% για όσους οδηγούς διέρχονται από υπό κατασκευή τμήματα, τράπεζες και εργολήπτες θεωρούν δύσκολη την υλοποίησή τους.

Επισημαίνουν πως έχουν ήδη δεχτεί να μην προχωρήσουν στις αυξήσεις που προέβλεπαν οι συμβάσεις. Στη Νέα Οδό, που διαχειρίζεται το τμήμα Μεταμόρφωση - Σκάρφεια του ΠΑΘΕ και τον κλάδο μέχρι Χαλκίδα, οι αυξήσεις θα έφταναν το 50% στο πρώτο εξάμηνο του 2011. Στο Μαλιακός - Κλειδί δεν έγινε αύξηση 33%, ενώ αντίστοιχες θα ήταν οι αυξήσεις και στους υπόλοιπους άξονες.

Το επιχείρημα πως θα μειώνονταν τα διόδια μέσω της μείωσης των εσόδων που θα είχε το Δημόσιο δεν πείθει τις τράπεζες. «Αν μειωθούν τα έσοδά σας, από πού θα βρείτε τα κονδύλια για να βάλετε τη συμμετοχή του Δημοσίου στα έργα;» αναρωτιούνται.

Το σενάριο τιτλοποίησης μελλοντικών εσόδων, μέσω της υπό ίδρυση εταιρίας «Ελληνικοί Αυτοκινητόδρομοι» (κάτω από την οποία θα μπουν οι συμμετοχές του Δημοσίου στους 5 άξονες), φαντάζει πολύ μακρινό.

Η εξίσωση των διοδίων αποδεικνύεται περισσότερο σύνθετη σε σχέση με τις εξαγγελίες, καθώς πρέπει να ανατραπεί ολόκληρο το χρηματοδοτοτικό μοντέλο των έργων. Και για να γίνει κάτι τέτοιο θα χρειαστούν μήνες και πολιτική συναίνεση. Με δεδομένο πως τα περισσότερα εργοτάξια έχουν κλείσει και τέτοιου είδους συναλλαγές δεν βασίζονται στην «καλή πίστη» (που έλεγε και ο κ. Ρέππας), αλλά στις συμβάσεις, «ο κ. Ραγκούσης πρέπει να τετραγωνίσει τον κύκλο».