Μείζον θέμα για τη λειτουργία του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αλλά και τα «γκρίζα» σημεία του μνημονίου, εγείρει η αποκάλυψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι τα κεφάλαια του ΤΧΣ μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο από τις μεγάλες τράπεζες και δη από τις τέσσερις μεγαλύτερες.

Η πρόσφατη έκθεση προόδου για την ελληνική οικονομία, που συνέταξε το ΔΝΤ, αναφέρει ότι τα κεφάλαια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας δεν θα χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη μικρών τραπεζών, διευκρινίζοντας ότι ως μικρές εννοεί τις μη βιώσιμες και χωρίς βαρύτητα στο σύστημα τράπεζες.

Μάλιστα, η έκθεση θεωρεί δεδομένο ότι η παραπάνω κατηγορία τραπεζών θα μείνει εκτός χρηματοδότησης και ως εκ τούτου κρίνει ότι τα κεφάλαια του Ταμείου είναι υπερεπαρκή.

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας συστάθηκε κατ' επιταγή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, προκειμένου να διασφαλιστεί η κεφαλαιακή επάρκεια και η ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Στο πλαίσιο αυτό, θα «προικοδοτηθεί» με 10 δισ. ευρώ από το πακέτο βοήθειας των 110 δισ. ευρώ, που προβλέπει το μνημόνιο. Ήδη στα ταμεία του, όπως αναφέρει η έκθεση του ΔΝΤ, υπάρχουν κεφάλαια 1,5 δισ. ευρώ, ενώ άλλα τόσα αναμένεται να εισρεύσουν με την καταβολή της 4ης δόσης. Επιπλέον 1 δισ. ευρώ θα εισρεύσει στα ταμεία του τον Ιούνιο.

Το παραπάνω ποσό αρκεί για να καλύψει μείωση κατά ένα τρίτο των βασικών εποπτικών κεφαλαίων (Core Tier I) των τραπεζών ή διαφορετικά το 3,5% του ενεργητικού τους, που φέρει κίνδυνο, αναφέρει η έκθεση. Προφανώς αναφέρεται στις τέσσερις μεγαλύτερες τράπεζες (Εθνική, Alpha Bank, Eurobank και Πειραιώς).

Σε άλλο σημείο της, άλλωστε, η έκθεση αφήνει να εννοηθεί ότι συστημικές τράπεζες θεωρούνται μόνο οι προαναφερθείσες λόγω της βαρύτητάς τους.

Η αγορά έχει λάβει ήδη μια πρόγευση του «εμπάργκο» στην πρόσβαση μικρομεσαίων τραπεζών στα κεφάλαια του ΤΧΣ. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι οποίες πάντως δεν επιβεβαιώνονται επίσημα, διοίκηση τραπεζικού ομίλου βολιδοσκόπησε, πρόσφατα, το Ταμείο για το ενδεχόμενο να εντάξει υπό τη σκέπη του τράπεζα την οποία ενοποιεί στα μεγέθη του.

Η απάντηση στη βολιδοσκόπηση ήταν αρνητική, παρά το γεγονός ότι η τράπεζα χρειάζεται κεφαλαιακή ενίσχυση, όπως έχει υποδείξει με επιστολή της και η Τράπεζα της Ελλάδος.
 
Η αποκάλυψη της έκθεσης του ΔΝΤ ξάφνιασε αρκετούς τραπεζίτες μικρομεσαίων τραπεζών, οι οποίοι δεν γνώριζαν ότι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχει δημιουργηθεί για να λειτουργήσει ως prive club για ενδεχόμενες ανάγκες μόνο των μεγάλων τραπεζών.

Αν όλα τα παραπάνω, που θεωρεί δεδομένα ή υπονοεί σαφέστατα η έκθεση προόδου του ΔΝΤ, ισχύουν, τότε σε περίπτωση προβλήματος μικρότερης τράπεζας το θέμα θα επιλυθεί όχι μέσω Ταμείου, αλλά με οίκοθεν δυνάμεις.

Ό,τι έγινε δηλαδή στην περίπτωση της Aspis Bank (νυν T BANK), η οποία προχώρησε σε αύξηση με κάλυψη των αδιάθετων από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.