Τον μπελά του με το κίνημα των πολιτών "Δεν πληρώνουμε" έχει βρει το υπουργείο Υποδομών - Μεταφορών, αφού, μετά την άρνηση καταβολής διοδίων στους υπό παραχώρηση αυτοκινητοδρόμους, σύντομα ξεκινούν ανάλογες κινητοποιήσεις και κατά των αυξημένων εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς.

Με απόφαση των επιτροπών Αττικής του κινήματος, που συνεδρίασαν χθες, εγκρίθηκε η πρόταση για την πραγματοποίηση σειράς ενεργειών, προκειμένου να εμποδίσουν την πληρωμή των "τσουχτερών" πλέον εισιτηρίων.

Η αρχή θα γίνει την 1η Φεβρουαρίου 2011, πρώτη ημέρα που θα τεθούν σε ισχύ οι αυξήσεις στα εισιτήρια των ΜΜΜ, από τον κεντρικό σταθμό του μετρό στο Σύνταγμα, σε αρκετούς ακόμη σταθμούς των μέσων σταθερής τροχιάς (π.χ. Δάφνη, Μαρούσι, Άγιος Αντώνιος κ.ά.) , όπως επίσης στα λεωφορεία και στα τρόλεϊ.

Την ημέρα εκείνη, μέλη του κινήματος θα επιχειρήσουν να απενεργοποιήσουν τα ακυρωτικά μηχανήματα που υπάρχουν σε σταθμούς και εντός ΜΜΜ ώστε οι επιβάτες να μην πληρώνουν τα αυξημένα εισιτήρια.

Πρόθεσή τους είναι οι ενέργειες αυτές να επαναληφθούν μέχρις ότου υποχρεωθεί το υπουργείο Υποδομών να πάρει πίσω τις αυξήσεις που φτάνουν ακόμη και στο 40%.

Χθες το απόγευμα, πάντως, ομάδες που αντιδρούν στις υπέρογκες αυξήσεις που επιβαρύνουν τους επιβάτες διοργάνωσαν διαμαρτυρία κατά των αυξήσεων στους σταθμούς του μετρό στο Σύνταγμα και του ΗΣΑΠ στον Πειραιά. Για το διάστημα της κινητοποίησης οι συμμετέχοντες σε αυτή δεν ακύρωναν εισιτήριο για τις μετακινήσεις που πραγματοποιούσαν.

Αντίστοιχες δράσεις έχουν ήδη γίνει ή προγραμματίζονται και σε άλλους σταθμούς. Το "κίνημα" χρησιμοποιεί ακόμα και άλλους ευρηματικούς τρόπους, όπως για παράδειγμα στον σταθμό του ηλεκτρικού στην Καλλιθέα, όπου τα ακυρωτικά μηχανήματα τέθηκαν εκτός λειτουργίας μετά την παρέμβαση αγνώστων που τοποθέτησαν σε αυτά σιλικόνη.

Στρατηγική νίκη

Ήδη το κίνημα πολιτών "Δεν πληρώνουμε" καταγράφει μια στρατηγική νίκη στο ενεργητικό του, καθώς με τις κινητοποιήσεις του στους σταθμούς των διοδίων ανάγκασε το ΥΠΟΜΕΔΙ να προσκαλέσει σε διαπραγμάτευση τους παραχωρησιούχους για να εξασφαλίσει χαμηλότερες τιμές στα τέλη χρήσης των αυτοκινητοδρόμων. Με την πρωτοβουλία του κατά των αυξημένων εισιτηρίων -και εφόσον φυσικά υπάρξει μαζική συμμετοχή των επιβατών- το κίνημα ελπίζει πως θα δρομολογηθούν ανάλογες θετικές εξελίξεις.

Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως στη συνέλευση των επιτροπών Αττικής έγινε πρόταση να υπάρξουν ενέργειες κατά των αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ αλλά και στην επιβολή των 5 ευρώ για τις εξετάσεις στα δημόσια νοσοκομεία. Επιπλέον, τάχθηκαν εναντίον της πρόθεσης της κυβέρνησης να παραχωρήσει στους ιδιώτες τη διαχείριση των δικτύων ύδρευσης, σημειώνοντας ότι μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει μεγάλες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΕΥΔΑΠ.

Άρση μπαρών στην Αττική Οδό

Σε ό,τι αφορά τα διόδια, στο στόχαστρο της κίνησης μπαίνει πλέον και η Αττική Οδός. Έτσι, την επόμενη Παρασκευή 28 Ιανουαρίου τα μέλη της κίνησης θα σηκώσουν τις μπάρες στους σταθμούς διοδίων του αυτοκινητοδρόμου ώστε να είναι ελεύθερη η διέλευση των οδηγών. Η κινητοποίηση θα ξεκινήσει στις 6 το απόγευμα και θα επικεντρωθεί κυρίως στη μεγαλύτερη "πύλη" της Αττικής Οδού, σε αυτήν που υπάρχει στη συμβολή με τη λεωφόρο Κηφισίας στην περιοχή του Αμαρουσίου. Οι κινητοποιήσεις του κινήματος κατά των διοδίων στην Αττική Οδό θα συνεχιστούν και τους επόμενους μήνες βάσει προγράμματος που καταρτίζουν οι επιτροπές του Λεκανοπεδίου. Επισημαίνεται ότι το κίνημα "Δεν πληρώνουμε" υποστηρίζει πως οι ιδιώτες επενδυτές της Αττικής Οδού έχουν ήδη εξασφαλίσει το κέρδος που προέβλεπε η σύμβαση παραχώρησης, και επομένως το έργο θα πρέπει να επιστρέψει προς διαχείριση στο ελληνικό δημόσιο.

Το 40% των επιβατών στα λεωφορεία δεν ακυρώνει εισιτήριο

Η καθιέρωση του ενιαίου εισιτηρίου του 1 ευρώ, το οποίο έδινε στον κάτοχό του το δικαίωμα να πραγματοποιήσει απεριόριστες διαδρομές με όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς σε διάστημα 1 ώρα και 30 λεπτών, έγινε πριν από λίγα χρόνια η αφορμή να ξεκινήσει το κίνημα των επιβατών που ακύρωναν εισιτήριο και όταν αποβιβάζονταν, το έδιναν σε κάποιον που έμπαινε εκείνη την ώρα στο μέσο για να μην πληρώσει. Από την πλευρά του ΟΑΣΑ και των εταιριών που βρίσκονται υπό την εποπτεία του, ουδέποτε έγινε προσπάθεια για την αντιμετώπιση του κινήματος αυτού. Εξάλλου, οι επιβάτες δεν έκαναν κάτι παράνομο, καθώς ο επιβαίνων στο μέσο είχε ανά χείρας επικυρωμένο έγκυρο εισιτήριο. Από την άλλη πλευρά, ο ισχνός ελεγκτικός μηχανισμός έπρεπε να ασχοληθεί και με όσους δεν είχαν καθόλου εισιτήριο και σε ορισμένα μέσα, όπως π.χ. στα λεωφορεία, έφταναν έως και το 40% του συνόλου της επιβατικής κίνησης, οπότε δεν υπήρχε η δυνατότητα να ελεγχθούν οι επιβάτες που αντάλλασαν τα εισιτήριά τους.

Έρχεται το ηλεκτρονικό εισιτήριο

Η εισιτηριοαποφυγή αλλά και η διακίνηση μεγάλου αριθμού πλαστών εισιτηρίων είναι ένα από τα σοβαρά προβλήματα των αστικών συγκοινωνιών της πρωτεύουσας, του οποίου η επίλυση τίθεται ως άμεση προτεραιότητα για το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς εκτιμάται ότι επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το σοβαρό οικονομικό πρόβλημα των συγκοινωνιακών φορέων. Χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ η εισιτηριοδιαφυγή στις χώρες της Ευρώπης κυμαίνεται σε ποσοστό περίπου 7%, στη χώρα μας μόνο το μετρό επιτυγχάνει αυτήν την επίδοση, ενώ στις υπόλοιπες εταιρίες το πρόβλημα βαίνει αυξανόμενο.

Το μεγαλύτερο ποσοστό εισιτηριοδιαφυγής συναντάται στα λεωφορεία, στην ΕΘΕΛ, όπου φτάνει περίπου το 40% και σχεδόν 1 στους 2 αποφεύγει να πληρώσει το κόμιστρο.
Προκειμένου να επιλύσει το πρόβλημα, το υπουργείο προωθεί μέσα στον Φεβρουάριο την προκήρυξη του διαγωνισμού για το ηλεκτρονικό εισιτήριο, που, αν υλοποιηθεί, θα δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα.

Αυξήσεις έως και 80% στις κάρτες, έως 56,2% στα εισιτήρια

Οι χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας, πάντως, καλό θα ήταν να αρχίσουν τις οικονομίες προκειμένου από την 1η Φεβρουαρίου να μπορέσουν να πληρώσουν το εισιτήριό τους, αφού οι τιμές αυξάνονται κατά μέσο όρο κατά 40%.

Το κόστος του ενιαίου εισιτηρίου για όλα τα μέσα και απεριόριστες διαδρομές για διάστημα 90 λεπτών φτάνει στο 1,40 ευρώ έναντι 1 ευρώ που κοστίζει έως τώρα (+40%).

Το κόστος της μηνιαίας κάρτας απεριορίστων διαδρομών για όλα τα μέσα αυξάνεται από 35 σε 45 ευρώ (+28,57%) . Το κόστος του λεωφορείου από και προς το αεροδρόμιο διαμορφώνεται από 3,20 ευρώ σε 5 ευρώ (+56,25%). Το κόστος του εισιτηρίου του μετρό για το αεροδρόμιο διαμορφώνεται από 6 σε 8 ευρώ (+33%), ενώ το αντίστοιχο της μηνιαία κάρτα του μετρό για αεροδρόμιο από 100 σε 140 ευρώ (+40%).

Τη συγχώνευση θα πληρώσουν οι επιβάτες

Προωθώντας τη συγχώνευση των φορέων σε δύο σχήματα, το υπουργείο συγχωνεύει ταυτόχρονα και τα προϊόντα εισιτηρίων, υποχρεώνοντας πολλούς χρήστες που εώς σήμερα έκαναν χρήση εξειδικευμένων προϊόντων, τα οποία κάλυπταν τις ανάγκες τους, τώρα να καταβάλλουν πολύ περισσότερα χρήματα. Για παράδειγμα, έως τώρα διατίθενται αποκλειστικές κάρτες για χρήση στο μετρό ή στον ηλεκτρικό με κόστος 30 και 25 ευρώ αντίστοιχα. Καθώς όμως το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι το μετρό και ο ηλεκτρικός θα συγχωνευθούν σε μία εταιρία, τα προϊόντα αυτά καταργούνται και οι χρήστες τους για την ίδια υπηρεσία, εφόσον δεν έχουν μεταβληθεί οι ανάγκες μετακίνησή τους, θα υποχρεωθούν να πληρώσουν αυξημένο κόστος κατά 50% και 80% αντίστοιχα, αφού και στις δύο περιπτώσεις θα υποχρεωθούν να αγοράσουν τη νέα κάρτα αξίας 45 ευρώ.

"Βουβές" αυξήσεις

Αξίζει να σημειώσουμε, τέλος, πως οι αυξήσεις στις τιμές των μέσων μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας δημοσιεύτηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 5 Ιανουαρίου. Στο ΦΕΚ οι αυξήσεις βαπτίζονται αναπροσαρμογές, ενώ χαρακτηριστικό είναι πως καθ’ όλο αυτό το διάστημα ούτε το αρμόδιο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων αλλά ούτε και ο ΟΑΣΑ προχώρησαν σε κάποια γνωστοποίηση των νέων τιμών ώστε να ενημερωθεί και το κοινό, παρότι τίθενται σε ισχύ σε δέκα μόλις μέρες.

Το μεγάλο ύψος των αυξήσεων, σε συνδυασμό με το γεγονός πως αυτές αφορούν σε μεγάλο αριθμό πολιτών, είχε ως αποτέλεσμα κανείς να μην επιθυμεί να είναι ο "κομιστής" τους.