Επιφυλακτικοί παραμένουν οι επιχειρηματίες για τις προθέσεις της κυβέρνησης να ανοίξει ουσιαστικά το θέμα της έρευνας υδρογονανθράκων στην ελληνική επικράτεια.

Παρότι μετά τις 17 Ιανουαρίου το σχετικό νομοσχέδιο θα κατατεθεί στη Βουλή (και θα ψηφιστεί), οι εκτιμήσεις ανθρώπων του κλάδου παραμένουν ιδιαίτερα μετρημένες. Φειδωλές είναι και οι κουβέντες παραγόντων του τομέα διύλισης, σε χαμηλούς τόνους και οι εφοπλιστές της ποντοπόρου ναυτιλίας, οι οποίοι τελευταία δείχνουν ενδιαφέρον για την αγορά πλωτών γεωτρυπάνων και εξεδρών.

Πρακτικά, το νομοσχέδιο με το οποίο ιδρύεται η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ Α.Ε.) θεωρείται βέβαιο πως θα υπερψηφιστεί, ανοίγοντας τον δρόμο ώστε να γίνουν τα πρώτα απαραίτητα βήματα για την προσέλκυση επενδυτών. Ανάλογη διαδικασία έχει ακολουθηθεί από την πλευρά τόσο της Τουρκίας, τελευταία της Αλβανίας, όσο και της Κύπρου, η οποία συμφώνησε με το Ισραήλ για την οριοθέτηση αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (ΑΟΖ).

Και ενώ η συγκεκριμένη εξέλιξη (όσον αφορά στη σύσταση της ΕΔΕΥ), έστω και επτά μήνες μετά την τελευταία ανακοίνωση του αρμόδιου υφυπουργού, θα έπρεπε να κινητοποιεί τους ενδιαφερομένους, εκείνοι στην πλειονότητά τους εμφανίζονται ιδιαίτερα προσγειωμένοι. Κι αυτό γιατί πίσω από τις κυβερνητικές εξαγγελίες εγείρονται πλήθος εύλογα ερωτήματα, αμφισβητήσεις και ζητήματα, που, εάν δεν επιλυθούν, θα καταστήσουν κενό περιεχομένου το νομοσχέδιο. Άλλωστε, το προηγούμενο με τη Δημόσια Εταιρεία Πετρελαιοειδών και την ατέρμονα διελκυστίνδα (από το 1975 και μετά...) δεν εγγυάται τελεσφόρηση του εγχειρήματος. 


«Έχασαν την μπάλα» στην κυβέρνηση...

Οι συνθήκες είναι διαφορετικές όσον αφορά στην έρευνα υδρογονανθράκων, επιμένουν καλά ενημερωμένες πηγές, οι οποίες αναφέρονται στη συμφωνία Λευκωσίας - Τελ Αβίβ και θεωρούν πρόκριμα για επόμενες κινήσεις την τελευταία συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο ομόλογό του στο Ερζερούμ.

«Η... αδράνεια της Αθήνας στο θέμα της οριοθέτησης ΑΟΖ είναι η κυριότερη αποτρεπτική παράμετρος για όποιον ξένο όμιλο θα ήθελε να εκδηλώσει έμπρακτα ενδιαφέρον», σημειώνει με νόημα έμπειρος επιχειρηματίας, ο οποίος συνεργάζεται με ξένες εταιρείες.

Πρακτικά η ΕΔΥΕ μπορεί να έχει συσταθεί, ωστόσο ακόμη δεν υπάρχει «ερευνητικό αντικείμενο», επί της ουσίας δεν τεκμηριώνεται «διαγωνιστική διαδικασία» παρά μόνο στα χαρτιά. Οι ξένοι πετρελαϊκοί όμιλοι για να εκδηλώσουν ενδιαφέρον θα πρέπει κατ’ αρχάς να έχουν υπόψη τους για ποιες περιοχές θα πρέπει να ενδιαφερθούν. Το παράδειγμα της NBL Energy είναι ενδεικτικό του ότι δραστηριοποιούνται ακόμη και μεσαίου μεγέθους εταιρείες.

Όμως, η... αδράνεια της Αθήνας δεν περιορίζεται στη μη οριοθέτηση ΑΟΖ, εκτείνεται μέχρι την τεράστια «μαύρη τρύπα» που αφήνεται να διαμορφωθεί γύρω από το Καστελόριζο και την απροθυμία της να προχωρήσει σε «κοινά θαλάσσια σύνορα» με την Κύπρο. Αυτή η κίνηση, όπως σημειώνουν παράγοντες του κλάδου, θα προσέλκυε αμέσως το ενδιαφέρον αμερικανικών εταιρειών (τουλάχιστον όσων εμπλέκονται στη συμφωνία Λευκωσίας - Τελ Αβίβ).

Οι ίδιοι θεωρούν αποτρεπτικό το γεγονός της μη οριοθέτησης εισέτι του «ζωτικού χώρου» νότια της Κρήτης, για την οποία υπάρχουν ήδη στοιχειοθετημένες μελέτες και εκφράζεται έμπρακτο ερευνητικό ενδιαφέρον από όμιλο νορβηγικών συμφερόντων.

Αντί αυτών των καθ’ όλα απαραίτητων ενεργειών και βημάτων, που θα πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν από την ελληνική πλευρά, το αρμόδιο υπουργείο αρκείται στη σύσταση ενός «μετριοπαθούς φορέα», προχωρώντας σε ατεκμηρίωτες εκτιμήσεις για... απόδοση 40 εκατ. βαρελιών ετησίως, με συνολική παραγωγή για την 30ετία στο 1,2 δισ. βαρέλια.

Το πόσο απέχει παρασάγγας η τελευταία μετά βεβαιότητος δήλωση της κ. Τ. Μπιρμπίλη σε σχέση με αυτήν του ίδιου του κ. Παπανδρέου, περί μη ύπαρξης ή παρουσίας ελάχιστου πετρελαίου στην επικράτεια (πρωθυπουργική αναφορά τον Δεκέμβριο του 2009, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες), είναι άλλη υπόθεση.

Έτσι όμως δεν χειρίζονται σοβαρές προσπάθειες, πόσο μάλλον που η ΕΔΕΥ είναι μικρός φορέας (ιδρυτικό μετοχικό κεφάλαιο 200.000 ευρώ, στελεχώνεται από 15 επιστήμονες), που δεν θα κάνει δικές του έρευνες. Η ΕΔΕΥ, επί της ουσίας, θα παραχωρεί δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης σε κοινοπραξίες επιχειρήσεων.

Επιπλέον, η τελευταία, μόλις την προηγούμενη Δευτέρα, ψύχραιμη... προσέγγιση του υφυπουργού ΠΕΚΑ, όπου ο κ. Γ. Μανιάτης επιχείρησε να χαμηλώσει τον πήχη (οι δηλώσεις και η απάντησή του σε σχετικό ερώτημα της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΛΑΟΣ στις 10/1), θολώνει περισσότερο τα νερά. 

Και οι εταιρείες παρακολουθούν...

Από την πλευρά τους, οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι εφοπλιστές που δραστηριοποιούνται στον κλάδο δηλώνουν, ούτως ή άλλως, παρόντες όταν η κυβέρνηση καταστήσει σαφείς τις προθέσεις της.

Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο τόσο τα Ελληνικά Πετρέλαια όσο και η Motor Oil θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον, εάν προφανώς κρίνουν πως τους ενδιαφέρει ο διαγωνισμός που θα προκηρυχθεί. Και οι δύο όμιλοι, συμφερόντων Λάτση και Βαρδινογιάννη αντίστοιχα, δραστηριοποιούνται ήδη σε προγράμματα έρευνας και εξόρυξης σε άλλες περιοχές της Μεσογείου.

Η Vegas Oil & Gas (συμφερόντων της οικογένειας Βαρδινογιάννη) έχει προχωρήσει σε πετυχημένες δοκιμαστικές έρευνες στην Αίγυπτο, όπου η ημερήσια παραγωγή (στο οικόπεδο Geyad) φτάνει τα 9.500 βαρέλια ημερησίως.

Η Ενεργειακή Αιγαίου (του κ. Μαθιού Ρήγα, που δραστηριοποιείται στον Πρίνο Θάσου) εκτιμάται πως θα εκδηλώσει ενδιαφέρον εάν προκηρυχτούν διαγωνιστικές διαδικασίες για τα... οικόπεδα στο Κατάκολο, στην Πελοπόννησο. Στα σχέδια του επιχειρηματία είναι η εισαγωγή της εταιρείας του σε κάποιο χρηματιστήριο (του Όσλο ή της Νέας Υόρκης) ώστε να αντλήσει κεφάλαια απαραίτητα για τα επενδυτικά προγράμματα.

Η θεαματική άνοδος της τιμής του πετρελαίου (πάνω από τα 90 δολάρια) και η πρόβλεψη για επίπεδα ανώτερα και από τα 100 δολάρια φέτος έχουν κινητοποιήσει αρκετούς Έλληνες εφοπλιστές, οι οποίοι έχουν επεκταθεί στον τομέα των πλωτών γεωτρυπάνων - εξεδρών. Ο κ. Γιώργος Οικονόμου (με την εταιρεία DryShips) θεωρείται πρωτοπόρος στον συγκεκριμένο χώρο, διαθέτει ήδη δύο πλωτά γεωτρύπανα (drillships) και επενδύει στην κατασκευή τεσσάρων μονάδων βαθιάς εξόρυξης (ultra deep water).

Στον ίδιο τομέα εισήλθε πρόσφατα και ο κ. Β. Ρέστης (μέσω της εξαγοράς της Aries Offshore) όπως και ο κ. Γρ. Καλλιμανόπουλος με την απόκτηση τριών πλοίων πολλών εφαρμογών.

Το γεγονός πως οι ημερήσιοι ναύλοι των drillships μπορεί να φτάσουν και τις 500.000 δολάρια (όταν το ανάλογο κόστος διαχείρισης ανέρχεται στις 150.000 δολάρια) έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον και του καπετάνιου Παναγιώτη Τσάκου. Ο πολύπειρος εφοπλιστής προχωρά στην κατασκευή ενός τέτοιου τρυπανιού (γεωτρητικού βάθους 12.500 μέτρων), ενώ επίσης υλοποιεί ένα φιλόδοξο πρόγραμμα κατασκευής πλωτών τρυπανιών και ειδικών τάνκερ μεταφοράς αργού από εξέδρα θαλάσσιας γεώτρησης.