Εγκρίθηκε χθες, Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου, η επόμενη δόση του δανείου προς την Ελλάδα, ύψους περίπου 2,5 δισ. ευρώ (2,16 δισ. μονάδες ειδικού δικαιώματος ανάληψης) από το Διοικητικό Συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), στο πλαίσιο του μηχανισμού στήριξης.

Οπως αναφέρεται στην σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ και η έκθεση των στελεχών του, που δημοσιοποιήθηκε, αναγνωρίζουν την μεγάλη πρόοδο της χώρας , τόσο στο πεδίο της δημοσιονομικής προσαρμογής, όσο και στην υλοποίηση των τομών και αλλαγών που χρειάζεται η χώρα.

"Η ελληνική κυβέρνηση ειναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην κατεύθυνση αυτή έχοντας, ήδη, εξαγγείλει συγκεκριμένα σχέδια δράσης, και προχωρώντας στην υλοποίηση τους με προσήλωση στους στόχους του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής", καταλήγει η ανακοίνωση του υπουργείου.

--- Η ανακοίνωση του ΔΝΤ

Οπως ανακοίνωσε στις 17 Δεκεμβρίου το ΔΝΤ, «το Διοικητικό Συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) ολοκλήρωσε σήμερα τη δεύτερη εξέταση της απόδοσης της Ελληνικής οικονομίας σύμφωνα με το πρόγραμμα που στηρίζεται από μια τριετή Διευθέτηση Ετοιμότητας Διάθεσης (ΔΕΔ) για την Ελλάδα. Η ολοκλήρωση της εξέτασης επιτρέπει την άμεση εκταμίευση ποσού που ανέρχεται σε 2,16 δισεκατομμύρια Μονάδες Ειδικού Δικαιώματος Ανάληψης (περίπου 2,5 δισεκατομμύρια Ευρώ), ανεβάζοντας τις συνολικές εκταμιεύσεις της Διευθέτησης Ετοιμότητας Διάθεσης σε 9,13 δισεκατομμύρια Μονάδες Ειδικού Δικαιώματος Ανάληψης (περίπου 10,58 δισεκατομμύρια Ευρώ).

Η ΔΕΔ, η οποία εγκρίθηκε στις 9 Μαΐου 2010 (Δελτίο Τύπου 10/187), αποτελεί μέρος πακέτου χρηματοδοτικής συνεργασίας με χώρες μέλη της περιοχής του Ευρώ, το οποίο ανέρχεται σε 110 δισεκατομμύρια Ευρώ, και το οποίο είναι διάρκειας τριών ετών. Το πακέτο περιλαμβάνει έκτακτη πρόσβαση σε πόρους του ΔΝΤ, που ανέρχεται σε ποσοστό ανώτερο του 3.200 τοις εκατό της ποσόστωσης της Ελλάδος, το οποίο εγκρίθηκε με τις επιταχυμένες διαδικασίες Έκτακτης Χρηματοδότησης του Ταμείου.»

Μετά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο αναπληρωτής διευθυντής του ΔΝΤ, κ. Murilo Portugal, δήλωσε πως αξίζει να αναγνωριστεί στην Ελληνική κυβέρνηση η προσπάθεια προώθησης των μέτρων λιτότητας, τονίζοντας παράλληλα πως ο πληθωρισμός υποχωρεί ενώ βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα.

Ο ίδιος, ωστόσο, αναγνώρισε πως η δυσαρέσκεια του κόσμου για τα σκληρά μέτρα λιτότητας είναι μεγάλη, υποστηρίζοντας όμως πως η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να συνεχίσει την πορεία που έχει χαράξει.

«Το πρόγραμμα που στηρίζεται από το Ταμείο συνεχίζει να αποδίδει καλώς, και αξίζουν συγχαρητήρια στις Ελληνικές Αρχές για την αποφασιστική εφαρμογή των δύσκολων και φιλόδοξων μακροοικονομικών πολιτικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Ο πληθωρισμός μειώνεται και βελτιώνεται η ανταγωνιστικότητα. Δεδομένων των σημείων πίεσης στο δημόσιο τομέα και του συνεχιζόμενου δυσμενούς επενδυτικού κλίματος που εξακολουθεί να υπάρχει, παραμένουν ουσιαστικής σημασίας οι συνολικές και έγκαιρες μεταρρυθμίσεις, για να διασφαλιστεί η δυναμική στην ανανεωμένη ανάπτυξη και στα επίπεδα βιωσιμότητας του δημόσιου χρέους, με την παράλληλη προστασία των ευάλωτων ομάδων», δήλωσε ο κ. Portugal.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «η συνολική δημοσιονομική προσαρμογή μέχρι σήμερα είναι εντυπωσιακή. Οι οφειλές είναι θέμα που απαιτεί μέριμνα, αλλά η συνεχιζόμενη υπό-εκτέλεση του προϋπολογισμού θα πρέπει να επιτρέψει την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το τέλος του έτους. Η πρόθεση της κυβέρνησης να συνεχίσει την προσπάθεια επίτευξης του αρχικού στόχου του προγράμματος για το 2011, σημαίνει ότι οι επιπτώσεις του ελλείμματος από πρόσφατες αναθεωρήσεις των δημοσιονομικών δεδομένων θα αντισταθμισθούν πλήρως».

«Είναι σημαντικό να προωθηθούν πιο επιθετικά οι δημοσιονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για να διασφαλιστεί μια εξυγίανση που θα διαρκέσει. Η ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης και η διαχείριση των δημόσιων χρηματοοικονομικών παραμένουν σε προτεραιότητα, και χρειάζονται συνολικά σχέδια δράσης με συγκεκριμένες χρονικές προθεσμίες για την προώθηση μεταρρυθμίσεων σε κρατικές επιχειρήσεις, στον τομέα της υγείας, καθώς και σε άλλους τομείς», τόνισε.

Όπως επισήμανε, «εξίσου σημασίας είναι το ευρύτερο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων, ώστε να προωθηθεί μια εύρωστη ανάκαμψη που οδηγείται από επενδύσεις. Οι τομείς ζωτικής σημασίας περιλαμβάνουν τις μεταρρυθμίσεις του δευτέρου σταδίου στην αγορά εργασίας, το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων και την απελευθέρωση της αγοράς στους τομείς του τουρισμού και του λιανικού εμπορίου».

Αναφερόμενος στον τραπεζικό κλάδο, δήλωσε ότι «οι τράπεζες είχαν πρόσφατα κάποια επιτυχία στην ενίσχυση των κεφαλαίων τους, και αν χρειαστεί, οι Αρχές διαθέτουν τα απαραίτητα μέσα να στηρίξουν τα κεφάλαια και τη ρευστότητα. Επικροτούμε την αφοσίωσή τους στην εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη μεταρρύθμιση του τομέα των κρατικών τραπεζών».

Σύμφωνα με τον κ. Portugal, «μια διευθέτηση για την Ελλάδα για τη μετάβασή της σε καθεστώς Διευρυμένου Πιστωτικού Μηχανισμού, που προβλέπει μεγαλύτερες παρατάσεις της περιόδου αποπληρωμής σε σύγκριση με την τρέχουσα Διευθέτησης Ετοιμότητας Παροχής, θα προωθηθεί για εξέταση από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ όταν επιτευχθούν συμφωνίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση και των Ευρωπαϊκών Κυβερνήσεων για μια παράλληλη παράταση της λήξης των δικών τους δανείων».

---Τι δηλώνει σε συνέντευξή του ο Poul Thomsen

Εξάλλου, σε συνέντευξή του στο IMF Survey Online, ο επικεφαλής του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Ελλάδα, κ. Poul Thomsen δηλώνει ότι ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας προβλέπεται στο δεύτερο εξάμηνο του 2011, σημειώνοντας ωστόσο πως απαιτούνται περισσότερες μεταρρυθμίσεις για να προωθηθεί η δυνητική ανάπτυξη. Ο ίδιος διαπιστώνει πως το πρόγραμμα στην Ελλάδα εξελίσσεται σε γενικές γραμμές ομαλά, βλέποντας σημάδια βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας.

IMF Survey online: Τι χρειάζεται να κάνει η Ελλάδα στους επόμενους μήνες;

Thomsen: Η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην ολοκλήρωση του πρώτου κύματος δημοσιονομικών προσαρμογών και μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της εξαιρετικά σημαντικής μεταρρύθμισης στο συνταξιοδοτικό. Το οικονομικό πρόγραμμα βρίσκεται τώρα σε σταυροδρόμι. Η αύξηση των φορολογικών συντελεστών και η περικοπή δαπανών ήταν απαραίτητες, αλλά αυτά τα μέτρα δεν μπορούν να εντατικοποιηθούν περαιτέρω για να διασφαλίσουν τη δημοσιονομική προσαρμογή που απαιτείται. Για το λόγο αυτό απαιτούνται μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του ελέγχου στις κρατικές δαπάνες, και βελτίωση ιδιαίτερα στη διοίκηση των δημοσιονομικών εσόδων, στις κρατικές επιχειρήσεις και στον τρόπο διαχείρισης του τομέα της υγείας.

Επιπλέον, στο στάδιο της προετοιμασίας βρίσκεται μια δεύτερη σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στην προώθηση της ανάπτυξης και στο άνοιγμα της οικονομίας. Όταν εφαρμοστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, θα αρχίσουν να αποδίδουν καρπούς.

IMF Survey online: Γιατί έχουν τέτοια προτεραιότητα αυτές οι μεταρρυθμίσεις στο εγγύς μέλλον;

Thomsen: Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις μπορούν να βοηθήσουν την Ελλάδα να γίνει πιο ανταγωνιστική, που είναι το κλειδί για την αποκατάσταση της ανάπτυξης, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και για τη βελτίωση των εισοδημάτων. Ταυτόχρονα, οι μεταρρυθμίσεις που μειώνουν τις δημοσιονομικές ανισορροπίες θα μειώσουν επίσης τα επιτόκια, και θα μειώσουν την πίεση στις δημόσιες υπηρεσίες και στους συντελεστές φορολογίας. Επιτρέψτε μου μια μικρή ανάλυση.

Μια βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα είναι το άνοιγμα των επαγγελμάτων στον τομέα των υπηρεσιών, που ελέγχεται νομοθετικά σε υψηλό βαθμό. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα επικεντρωθούν ιδιαίτερα στους δικηγόρους, στους συμβολαιογράφους, στους μηχανικούς, στους αρχιτέκτονες, στους οικονομικούς ελεγκτές και στους φαρμακοποιούς, που είναι επαγγέλματα που παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία. Ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός θα μειώσει σημαντικά το κόστος αυτών των υπηρεσιών, πράγμα που θα ωφελήσει ταυτόχρονα και τους καταναλωτές, και τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις και τα άτομα που χρησιμοποιούν αυτές τις υπηρεσίες θα ωφεληθούν κάνοντας ανάλογα τα δικά τους προϊόντα πολύ πιο ανταγωνιστικά.

Η μεταρρυθμίσεις στην Υγειονομική Περίθαλψη και στις κρατικές επιχειρήσεις είναι σημαντικές γιατί θα βοηθήσουν στην επίτευξη της δημοσιονομικής προσαρμογής και στην αποδοτικότητα των δημόσιων υπηρεσιών. Ο Ελληνικός λαός πληρώνει τιμές για την περίθαλψη που είναι υψηλότερες απ’ ότι είναι απαραίτητο, και χρειάστηκε να πληρώσει τους λογαριασμούς για κόστη στις κρατικές επιχειρήσεις που δεν συμβαδίζουν με τα διεθνή πρότυπα. Τα μέτρα λοιπόν θα επικεντρωθούν στη μείωση του κόστους με τη βελτίωση της διοίκησης, με τη μείωση των φαρμακευτικών δαπανών, με τη μείωση των νοσοκομειακών δαπανών και με τη μείωση των υψηλών μισθών στις κρατικές επιχειρήσεις.

Θέλω ιδιαίτερα να υπογραμμίσω τη σημασία που και εμείς και η κυβέρνηση αποδίδουμε στη ενίσχυση της διοίκησης των δημοσιονομικών εσόδων της Ελλάδος. Είναι σημαντικό να πληρώσουν όλοι το δίκαιο φορολογικό τους μερίδιο, ιδιαίτερα οι μεγάλοι εισοδηματίες οι οποίοι κατάφερναν να αποφεύγουν την καταβολή φόρων στο παρελθόν. Δεν μπορούμε να περιμένουμε από τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους φτωχούς να σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος της προσαρμογής.

IMF Survey online: Γιατί είναι τόσο σημαντική η νομοθεσία που θα επιτρέπει τη σύναψη μισθολογικών συμφωνιών σε επίπεδο επιχειρήσεων. Αυτό θα οδηγήσει σε μαζικές περικοπές μισθών;

Thomsen: Ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε η Ελληνική αγορά εργασίας συνέβαλε την τελευταία δεκαετία στη δυσανάλογη αύξηση μισθών και στην απώλεια της ανταγωνιστικότητας. Για το λόγο αυτό, οι μισθοί πρέπει να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με την παραγωγικότητα. Μεσοπρόθεσμα, οι μισθολογικές εξελίξεις στην Ελλάδα θα διέπονται από βελτιώσεις της παραγωγικότητας. Μια πιο ανοιχτή και πιο δυναμική αγορά εργασίας θα προσφέρει περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες απασχόλησης, καθώς βελτιώνεται το επιχειρηματικό περιβάλλον και επεκτείνεται η οικονομία.

IMF Survey online: Μήπως οι Ελληνικές εξαρτώνται υπερβολικά από χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας;

Thomsen: Τα μέτρα της ΕΚΤ για τη στήριξη της ρευστότητας στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα ήταν πολύ αποτελεσματικά. Στην εξέλιξη των πραγμάτων, η δυσκολία που θα αντιμετωπίσουν οι τράπεζες θα είναι η ανάκτηση της πρόσβασης στις διατραπεζικές και στις διεθνείς αγορές, καθώς και η μετάβαση από τις προσωρινές διευθετήσεις με πειθαρχημένο τρόπο.

Οι εξελίξεις σχετικά με τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών υπήρξαν επίσης ενθαρρυντικές. Οι τράπεζες μπόρεσαν να συγκεντρώσουν σημαντικά κεφάλαια από συναλλαγές στην αγορά, και επίσης το Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας που συστάθηκε σαν μέρος του οικονομικού προγράμματος, δεν χρειάστηκε να ενεργοποιηθεί.

IMF Survey online: Πότε αναμένεται το ΔΝΤ να παρατείνει τους όρους αποπληρωμής στη χρηματοδότησή του;

Thomsen: Ο Γενικός Διευθυντής του ΔΝΤ είπε ότι είναι διατεθειμένος να προτείνει στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΝΤ την μετατροπή της υπάρχουσας Διευθέτησης Ετοιμότητας Παροχής της Ελλάδος σε Διευρυμένο Πιστωτικό Μηχανισμό. Αυτή η διευθέτηση θα παρέτεινε την περίοδο αποπληρωμής του δανείου από 5 σε 10 χρόνια. Για να είναι κάτι τέτοιο αποτελεσματικό, θα πρέπει οι χώρες-εταίροι της περιοχής του Ευρώ να συμφωνήσουν για μια παρόμοια παράταση της περιόδου αποπληρωμής για το δικό τους μερίδιο των δανείων προς την Ελλάδα.

IMF Survey online: Πολλές ομάδες στην Ελλάδα εκφράζουν δυσαρέσκεια. Πότε θα βελτιωθεί η κατάσταση;

Thomsen: Το πρόγραμμα της κυβέρνησης είναι φιλόδοξο. Έχουν γίνει ευρείες αλλαγές μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Είναι ευνόητο ότι υπάρχει δυσφορία και αντίσταση. Όμως η κυβέρνηση έχει σχεδιάσει το οικονομικό πρόγραμμα με μεγάλη αίσθηση δικαιοσύνης. Τα μέτρα προστατεύουν τις πιο ευάλωτες ομάδες και αυτές οι παράμετροι θα συνεχίσουν να διέπουν τις προσπάθειες κατά την εξέλιξη των πραγμάτων.

Χωρίς αμφιβολία αυτή είναι μια δύσκολη περίοδος για την Ελλάδα και το λαό της, αλλά αναμένουμε ότι η οικονομία θα σταθεροποιηθεί στο τέλος του 2011. Η δημοσιονομική κατάσταση θα βελτιωθεί καθώς μειώνεται το έλλειμμα, και το οφέλη από τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα θα γίνουν εμφανή, καθώς οι βελτιώνονται υπηρεσίες.

IMF Survey online: Ποιό είναι το επόμενο ορόσημο;

Thomsen: Η επόμενη επιθεώρηση του οικονομικού προγράμματος θα είναι τον Μάρτιο, και αναμένουμε ότι θα συζητήσουμε με την Κυβέρνηση και τους Ευρωπαίους εταίρους μας τα επόμενα βήματα για να διασφαλίσουμε την επιτυχή συνέχιση του προγράμματος.


*** Η ανακοίνωση του ΔΝΤ και η συνέντευξη του Poul Thomsen επισυνάπτονται στην δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό" (στην Ελληνική και στην Αγγλική)