Από τις αρχές Οκτωβρίου, όταν οι υπηρεσιακοί παράγοντες της Κομισιόν άρχισαν να μαζεύουν στοιχεία για να συντάξουν τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν, διαπίστωσαν ότι ολοένα και περισσότερες χώρες της Ε.Ε. παρουσίαζαν συσσωρευμένα χρέη.

Η προειδοποίηση του αρμόδιου επιτρόπου κ. Όλι Ρεν ότι «η ευρωπαϊκή οικονομία θα έρθει σύντομα αντιμέτωπη με βαθύτατη κρίση διαρκείας» ήταν και ο κύριος λόγος για την πρόταση επιμήκυνσης της αποπληρωμής του ελληνικού δανείου, της ένταξης της Ιρλανδίας στον μηχανισμό αλλά και των πιέσεων για ένταξη της Πορτογαλίας.

Όπως εξηγεί ανώτατος κοινοτικός παράγοντας στο euro2day, «η πρόταση για ευνοϊκότερη αποπληρωμή του ελληνικού δανείου υπήρχε από το καλοκαίρι, όταν υποβλήθηκε ως εναλλακτική λύση από τους αξιωματούχους του ΔΝΤ».

«Τότε όμως υπήρχε η έντονη αντίδραση των Γερμανών, οι οποίοι θεωρούσαν ότι κάτι τέτοιο θα έδινε αφορμή στην Ελλάδα να χαλαρώσει δημοσιονομικά».

Η κατάσταση άλλαξε όταν στη συνεδρίαση του Εurogroup του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου τόσο ο επίτροπος κ. Όλι Ρεν όσο και ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ ενημέρωσαν για τον κίνδυνο «spill over» του δημοσίου χρέους των προβληματικών χωρών σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Καταλυτικό ρόλο στις αποφάσεις αλλά και στο να καμφθούν οι γερμανικές, αυστριακές και ολλανδικές αντιδράσεις ήταν και η προειδοποίηση του κ. Τρισέ ότι μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 η ΕΚΤ θα σταματήσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα και θα ξεκινήσει τη διαδικασία απόσυρσης των έκτακτων μέτρων ρευστότητας.

Τόσο στις συνεδριάσεις της EFC (European Financial Committee) όσο και στο Εurogroup, η θέση του επιτρόπου κ. Όλι Ρεν, με εντολή του προέδρου της Κομισιόν κ. Ζοζέ Μπαρόζο, ήταν σαφώς η αντιμετώπιση του συσσωρευμένου χρέους στις χώρες των PIΙGS (Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία) με ένταξη στον μηχανισμό στήριξης. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι προβλέψεις που ανακοίνωσε την περασμένη Δευτέρα ήταν αρκετά «χαλαρές» για όλες τις χώρες και δεν περιείχαν τα ρίσκα τα οποία διέκρινε η Κομισιόν ως προς την έκρηξη του χρέους.

Μπροστά στον κίνδυνο συνολικής αναταραχής που θα έπληττε την ανάκαμψη και της δικής της οικονομίας, η Γερμανία έβαλε νερό στο κρασί της, λέγοντας ένα καταρχήν «ναι» στην επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου, αρνούμενη ωστόσο να συμφωνήσει αμέσως για τις λεπτομέρειες.

Έτσι, τη Δευτέρα, στη νέα συνεδρίαση του Εurogroup, αναμένεται να γίνει μια πρώτη συζήτηση για τους όρους, όπως είναι:

- το επιτόκιο

- το εάν η παράταση αφορά στο σύνολο του δανείου ή στις μελλοντικές δόσεις

- το εάν οι δόσεις θα είναι ισόποσες και

- η ακριβής διάρκεια, που εκ πρώτοις φαίνεται να είναι 4 + (έως) 7 χρόνια.

Η ελληνική κυβέρνηση υπολογίζει ότι το αίτημα θα περάσει από τα εθνικά κοινοβούλια (όρος τον οποίο έθεσαν η Γερμανία, η Ολλανδία και η Αυστρία) μέχρι τον Μάρτιο και πριν από την εκταμίευση της δόσης των 15 δισεκατομμυρίων.

Ωστόσο, ουδείς μπορεί να προβλέψει πόσο χρόνο θα πάρει στην κάθε μία από τις 14 χώρες της ευρωζώνης να επικυρώσει την επιμήκυνση και τι θα γίνει σε περίπτωση όπου κάποια χώρα δεν την ψηφίσει. Η δανειακή συμφωνία της Ελλάδας με την Ε.Ε. αναφέρει ότι χρειάζεται ομοφωνία από την ευρωζώνη ώστε να εκταμιεύονται οι δόσεις. Με ένα και μόνο βέτο δεν μπορεί να προχωρήσει καμία απόφαση.


Ο Στρος Καν στην Αθήνα

Στελέχη του ΔΝΤ σχολίαζαν ότι «καλή είναι η επιμήκυνση, είναι όμως ελλιπής για να αντιμετωπιστεί συνολικά το πρόβλημα του ελληνικού χρέους, γεγονός που αποτυπώνεται και στα spreads των ομολόγων των τελευταίων ημερών».

Αρμόδιος παράγοντας του οργανισμού ανέφερε στο euro2day ότι δύσκολα οι αγορές θα ικανοποιηθούν, καθώς παραμένει το μεγάλο ερώτημα «πώς θα χρηματοδοτήσει η Ελλάδα το χρέος της που τη διετία 2014 - 2015 αναμένεται να φτάσει τα 450 δισεκατομμύρια ευρώ».

Ήδη οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ, που βρέθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στην Αθήνα, ενημέρωσαν την ελληνική κυβέρνηση για την ετοιμότητά τους να χορηγήσουν νέο δάνειο στη χώρα μας «όποτε το χρειαστεί». Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η άφιξη του Ντομινίκ Στρος Καν στην Αθήνα σε 10 περίπου μέρες έχει να κάνει με την πρόταση αυτή.

Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός, ο οποίος ενημερώνεται συνεχώς για την κατάσταση της οικονομίας εντός και εκτός από τον κ. Λουκά Παπαδήμο, δεν απορρίπτει το ενδεχόμενο «και αφήνει το παράθυρο ανοιχτό».

Κύριος λόγος είναι η κατάσταση στην ευρωζώνη και οι επερχόμενες εξελίξεις, οι οποίες μπορεί να καταστήσουν απαγορευτική την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές με δημοπρασίες ομολόγων μεγάλης διάρκειας. Άλλος ένας λόγος είναι η εμμονή της Γερμανίας για άμεση εφαρμογή του όρου αναδιάρθρωσης του χρέους μιας χώρας όταν τα σημάδια δείχνουν ότι δεν μπορεί να το αναχρηματοδοτήσει.

«Όλα αυτά είναι θέματα προς συζήτηση και η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει τέτοιο ενδεχόμενο (αναδιάρθρωσης). Γι' αυτό και κρατάει την option για νέο δάνειο από το ΔΝΤ ανοιχτή», αναφέρει κυβερνητική πηγή.

Πάντως, η συμβολή του συμβούλου του πρωθυπουργού, κ. Λουκά Παπαδήμου, στη συναίνεση των Ευρωπαίων για επιμήκυνση της αποπληρωμής θεωρείται καταλυτική. Την περασμένη εβδομάδα ο κ. Παπαδήμος βρέθηκε στη Φρανκφούρτη, όπου και εξέθεσε τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία της χώρας μας στον κ. Τρισέ.

Η παρουσία του ήταν και ο λόγος για τον οποίο ο σκληρός άνδρας της Bundesbank, Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης κ. Άξελ Βέμπερ δεν προέβη σε δηλώσεις, έστω και εάν σιωπηλά είναι αντίθετος με την επιμήκυνση και υπέρμαχος της συνολικής αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους.