Πέντε "πέτρινα" χρόνια έως το 2014 φέρνουν τα έκτακτα μέτρα ύψους 15,450 δισ. ευρώ που ανακοίνωσε η κυβέρνηση και εκτείνονται από σαρωτικές αυξήσεις σε ΦΠΑ και έμμεσους φόρους, "ψαλίδι" σε 13ο κα 14ο μισθό στο Δημόσιο και πρόσθετη περικοπή επιδομάτων 8% αλλά και της 13ης και 14ης σύνταξης στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, νέα έκτακτη εισφορά για τις μεγάλες επιχειρήσεις έως και ριζικές ανατροπές στο ασφαλιστικό και στην αγορά εργασίας.

Η τρόικα των Ε.Ε., ΔΝΤ, ΕΚΤ εκτιμά πως τα μέτρα θα οδηγήσουν σε ανάσα στο κόστος δανεισμού του Δημοσίου, διαμηνύει όμως ότι ενδεχομένως να χρειαστούν και νέα μέτρα στο διάβα του χρόνου και ετοιμάζεται για την εγκατάσταση μόνιμων τοποτηρητών στην Ελλάδα, παράλληλα με την ανά τρίμηνο υποβολή της οικονομίας και της οικονομικής πολιτικής σε "εξετάσεις".

Τα εισπρακτικά μέτρα που αναμένεται να εξειδικευτούν με νομοσχέδιο το οποίο θα κατατεθεί σήμερα ή το αργότερο αύριο στη Βουλή και να ψηφιστεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος αφορούν στα εξής:

*** Αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ από το 10% στο 11%, από το 21% στο 23% και από το 5% στο 5,5% με άμεση εφαρμογή και αλλαγές στις υποκατηγορίες των προϊόντων και υπηρεσιών που υπάγονται στους διάφορους συντελεστές το επόμενο έτος. Τα συνολικά έσοδα εκτιμώνται σε 800 εκατ. ευρώ φέτος, 1 δισ. ευρώ το 2011 από την αύξηση των συντελεστών και σε επιπλέον 1 δισ. ευρώ από την αναδιάταξη των προϊόντων και υπηρεσιών που υπάγονται στους διάφορους συντελεστές.

*** Αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε τσιγάρα, ποτά και καύσιμα που θα οδηγήσουν σε αύξηση των τιμών στα τσιγάρα κατά επιπλέον 1 ευρώ (μαζί με τη δεύτερη δόση της αύξησης που έχει ήδη προβλεφθεί, αλλά δεν έχει περάσει ακόμα), σε άνοδο της μέσης τιμής της βενζίνης κατά 14 λεπτά το λίτρο, με αποτέλεσμα να εκτοξεύεται ακόμα και πάνω από το 1,70 ευρώ το λίτρο, και σε νέα αύξηση της τιμής των ποτών κατά 1 ευρώ η φιάλη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση των ΕΦΚ σε τσιγάρα , ποτά και καύσιμα είναι η τρίτη κατά σειρά φέτος. Τα πρόσθετα έσοδα εκτιμώνται σε 450 εκατ. ευρώ για φέτος και σε 600 εκατ. ευρώ για του χρόνου.

*** Αύξηση 10% των συντελεστών στους φόρους πολυτελείας. Με τον τελευταίο φορολογικό νόμο επιβλήθηκε φόρος πολυτελείας με συντελεστές από 10% έως 30% στα αυτοκίνητα εργοστασιακής αξίας άνω των 17.000 ευρώ, 10% για μεταξωτά χαλιά, δερμάτινα είδη , κοσμήματα και σκάφη αναψυχής και με συντελεστή 20% για αεροπλάνα, υδροπλάνα και ελικόπτερα. Οι συντελεστές αυτοί θα αυξηθούν περαιτέρω και τα επιπλέον έσοδα εκτιμώνται σε 100 εκατ. ευρώ.

*** Ειδικός φόρος στις πολύ κερδοφόρες επιχειρήσεις. Στα πρότυπα της έκτακτης εισφοράς που επιβλήθηκε πέρυσι στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις με τζίρο πάνω από 5 εκατ. ευρώ, η έκτακτη εισφορά θα διατηρηθεί για τουλάχιστον μία ακόμη χρονιά. Θα επιβληθεί με συντελεστές από 5% έως 10% ανάλογα με τον τζίρο των επιχειρήσεων και αναμένεται να αποδώσει 600 εκατ. ευρώ το 2011. 

*** Αντικατάσταση του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο από επιδόματα 250 ευρώ για το Πάσχα και το καλοκαίρι και 500 ευρώ για τα Χριστούγεννα, για όσους έχουν μικτές μηνιαίες αποδοχές κάτω των 3.000 ευρώ. Παράλληλα, περικόπτονται κατά επιπλέον 8% τα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Οι εξοικονομήσεις για φέτος φτάνουν το 1,1 δισ. ευρώ και επιπλέον 400 εκατ. ευρώ για το 2011.

*** Στον ιδιωτικό τομέα αλλά και στον δημόσιο η 13η και 14η σύνταξη αντικαθίστανται από επιδόματα 200 ευρώ για το Πάσχα και το καλοκαίρι και 400 ευρώ για τα Χριστούγεννα για όσους έχουν μικτές μηνιαίες αποδοχές κάτω των 2.500 ευρώ. Η εξοικονόμηση ανέρχεται σε 1,5 δισ. ευρώ φέτος και σε επιπλέον 500 εκατ. ευρώ το 2011.

Οι μειώσεις στις συντάξεις εξαιτίας της επαναφοράς του ΛΑΦΚΑ από τον Αύγουστο φέρνει πρόσθετες εξοικονομήσεις 350 εκατ. ευρώ φέτος και 150 εκατ. ευρώ το 2011, η αναστολή καταβολής της δεύτερης δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης εξοικονομεί 400 εκατ. ευρώ και από το πάγωμα σε μισθούς και συντάξεις (για τουλάχιστον 3 χρόνια) εξοικονομούνται 200 εκατ. ευρώ το 2011.

*** Επιπλέον 1 δισ. ευρώ εξοικονομούνται από το "μαχαίρι" 500 εκατ. ευρώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων φέτος και του χρόνου, ενώ από τον "Καλλικράτη" στο ταμείο μπαίνουν 500 εκατ. ευρώ.

*** Φορολόγηση με βάση τα τεκμήρια. Με την καθιέρωση αυστηρών τεκμηρίων που προβλέπονται στον τελευταίο φορολογικό νόμο (ακίνητα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροπλάνα, δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, πισίνες, οικιακοί βοηθοί) το οικονομικό επιτελείο προσδοκά πως θα "συλλάβει" φορολογουμένους που μέχρι σήμερα δήλωναν χαμηλότερα εισοδήματα, αποφεύγοντας τους φόρους που τους αναλογούσαν. Πιάνοντας αυτούς στην "τσιμπίδα" των τεκμηρίων, το υπουργείο Οικονομικών προσδοκά επιπλέον έσοδα 400 εκατ. ευρώ το επόμενο έτος.

*** Αύξηση αντικειμενικών αξιών. Το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προβλέπει τη σταδιακή εξίσωση των αντικειμενικών και των αγοραίων τιμών ακινήτων που σήμερα αποκλίνουν μεταξύ τους σε ακραίες περιπτώσεις έως και κατά 200%. Το πρώτο βήμα αύξησης των αντικειμενικών αξιών αναμένεται από την 1η/1/2011, με μέση αύξηση 25% - 30%.

*** Από τη φορολόγηση αμοιβών σε είδος, που λαμβάνουν μεγαλοστελέχη προβλέπονται επιπλέον 150 εκατ. ευρώ.

*** Πράσινα τέλη. Από την αναδιαμόρφωση των πράσινων τελών προβλέπονται έσοδα 300 εκατ. ευρώ το 2011. 

*** Φορολόγηση των αυθαίρετων και επιβολή τέλους διατήρησης ημιυπαίθριων χώρων. Από τις δύο αυτές πηγές το 2011 εκτιμάται πως θα εισπραχθούν επιπλέον έσοδα 1,3 δισ. ευρώ.

*** Από τον λογιστικό προσδιορισμό όλων των εισοδημάτων προβλέπονται πρόσθετα έσοδα 50 εκατ. ευρώ.

*** Από τις άδειες που θα δοθούν για τυχερά και τεχνικά παιχνίδια και την επιβολή σχετικών φόρων το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει πρόσθετα έσοδα 700 εκατ. ευρώ το 2011.

*** Τα διαρθρωτικά μέτρα

Μείωση των αποζημιώσεων απόλυσης, αύξηση του ποσοστού απολύσεων, μείωση του κατώτατου μισθού για νέους εργαζόμενους και μακροχρόνια ανέργους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το πακέτο διαρθρωτικών μέτρων, που αναμένεται να εξειδικευτεί μαζί με τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, από το υπουργείο Εργασίας.

Οι αλλαγές στο ασφαλιστικό έρχονται πολύ νωρίτερα και ειδικότερα η εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών - γυναικών στο Δημόσιο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή από το 2011. Από τον Αύγουστο καθιερώνονται οι εισφορές ΛΑΦΚΑ που φέρνουν μειώσεις στις υψηλές συντάξεις, ενώ άμεσα τίθενται σε εφαρμογή οι αλλαγές στην αγορά εργασίας.

Ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε:

* Αναμόρφωση του πλαισίου της εργασιακής νομοθεσίας ως προς τις αποζημιώσεις, το όριο απολύσεων, την εισαγωγή νέου ύψους κατώτατων αποδοχών για νέους και μακροχρόνια ανέργους και προϋποθέσεις που ευνοούν και προστατεύουν μορφές εργασίας μερικής απασχόλησης.

* Ενίσχυση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας με την εισαγωγή ετήσιων ορίων για τον χρόνο εργασίας, μειώνοντας το κόστος της υπερωριακής απασχόλησης.

* Ουσιαστική αντιμετώπιση της ανασφάλιστης και της μαύρης εργασίας.

* Αναμόρφωση του πλαισίου κοινωνικής προστασίας ώστε να υπάρξει ένα αποτελεσματικό δίχτυ ασφαλείας για τις πιο ευπαθείς ομάδες.


*** Τα μέτρα του νέου ασφαλιστικού νόμου:

* Αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης των γυναικών στον δημόσιο τομέα στα 65 χρόνια έως το τέλος του 2013 με έναρξη το 2011.
* Ενίσχυση της ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών και συντάξεων.
* Οι συντάξεις θα καθορίζονται με βάση τις αποδοχές στο σύνολο του εργασιακού τους βίου.
* Αυτόματος μηχανισμός προσαρμογής των συντάξεων στο προσδόκιμο ζωής.
* Αύξηση της ελάχιστης περιόδου εισφορών από τα 37 στα 40 έτη έως το 2015.
* Περιορισμός της πρόωρης συνταξιοδότησης και αύξηση του ελάχιστου ορίου στα 60 έτη.
* Αναθεώρηση του πλαισίου χορηγήσεων συντάξεων αναπηρίας.
* Περικοπές στη λίστα βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων.
* Ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη για άτομα άνω των 65 ετών με βάση εισοδηματικά κριτήρια.
* Μείωση των ασφαλιστικών ταμείων σε τρία.