Την έκρηξη της στεγαστικής πίστης και τη ραγδαία αύξηση των τιμών στα εμπορεύματα και στο πετρέλαιο, αλλά πρωτίστως τα σημαντικότατα κεφάλαια που εισέρρευσαν στις ΗΠΑ με προέλευση την Ασία από το 1995 και ένθεν περιέγραψε η βραβευμένη μακροοικονομολόγος κ. Helen Ray, σε εκδήλωση που διοργάνωσε σε κεντρικό ξενοδοχείο των Αθηνών το London Business School.

Στην εκδήλωση μίλησαν και οι κ. Νικόλαος Καραμούζης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της EFG Eurobank, Απόστολος Ταμβακάκης, επικεφαλής της Lamda Development, και Γιάννης Στουρνάρας, επικεφαλής του ΙΟΒΕ.

Η κ. Ray εκτίμησε ότι είμαστε στη μέση της απομόχλευσης, προβλέποντας ότι στο μέλλον θα δούμε ακόμα περισσότερες εθνικοποιήσεις τραπεζών.

Αναφερόμενη στο θέμα των ημερών, στα ομόλογα των χωρών της ευρωζώνης και στο spread που εμφανίζουν σε σχέση με το bund, η κ. Ray χαρακτήρισε «ανωμαλία» την ύπαρξη τόσο μικρών spreads κατά τα προηγούμενα χρόνια, προσδιόρισε δε ως κυριότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας αυτή τη στιγμή το δημοσιονομικό.

Από την πλευρά του ο κ. Καραμούζης υπογράμμισε, μεταξύ άλλων παραγόντων που οδήγησαν στην παρούσα κρίση, την υπερμεγέθη μόχλευση (leverage) και την τεραστίων διαστάσεων τιτλοποίηση.

Ο κ. Καραμούζης επισήμανε δύο κινδύνους. Ο ένας είναι μακροοικονομικός και αφορά στην εξάντληση των «όπλων» που έχουν στα χέρια τους οι κυβερνήσεις (μηδενικά επιτόκια) και στον κίνδυνο να χρειαστούν συμπληρωματικά σχέδια διάσωσης που θα πιέσουν ανοδικά τα ελλείμματα. Ως δεύτερο κίνδυνο ο ίδιος περιέγραψε το ενδεχόμενο οι εγγυήσεις και το μηδενικό ρίσκο να υπονομεύσουν τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος.

Οι κατασκευές, ο τουρισμός και η ναυτιλία θα κινδυνέψουν να «πεθάνουν», εκτίμησε ο κ. Ταμβακάκης, ανθολογώντας τις επιπτώσεις της κρίσης στην ελληνική οικονομία. Και ο ίδιος προέβλεψε ότι θα συνεχιστεί η απομόχλευση καθώς και ότι θα δούμε και νέα «πακέτα» στήριξης, πιθανότατα και στην Ελλάδα.

Έκανε επίσης λόγο για την ανάγκη εκπόνησης μακροχρόνιου προγράμματος σταθερότητας και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

Ο κ. Γ. Στουρνάρας συνόψισε τη σημερινή κατάσταση με την ευρηματική φράση «Keynes is back».

«Πρέπει να δούμε την κρίση ως ευκαιρία για ένα καλύτερο οικονομικό σύστημα», είπε και δηλώνοντας αισιόδοξος προέβλεψε ότι η κρίση θα περιοριστεί στο 2009. Ζήτησε ακόμη περισσότερη εποπτεία και διαφάνεια στις τραπεζικές δραστηριότητες.