Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών
Σεπ 17 2012

H Ελλάδα και ο εφιάλτης της Βαϊμάρης

Για όσους δεν το γνωρίζουν η ιστορικά περιβόητη «Δημοκρατία της Βαϊμάρης» στη Γερμανία, ήταν η περίοδος κατά την οποία ανδρώθηκε, εδραιώθηκε και τελικά καθιερώθηκε ο εθνικοσοσιαλισμός, υπό τον Αδόλφο Χίτλερ.

Είναι ίσως ενδιαφέρον να σημειώσουμε μάλιστα ότι εκείνη την περίοδο η πλήρης ονομασία του κόμματος ήταν «Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα» -NSDAP, καθώς προσπαθούσε να προσελκύσει εργατικά, μικροαστικά και μεσοαστικά στρώματα υποσχόμενο δραστικές αλλαγές και στην αναδιανομή του πλούτου, αλλαγές που εγκαταλείφθηκαν με την αναρρίχηση του Αδόλφου στην εξουσία και την υποστήριξη του από το τότε βιομηχανικό κατεστημένο.

Η περίοδος της Βαϊμάρης, ακολούθησε την ήττα της Αυτοκρατορικής Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και τους ταπεινωτικούς (και οικονομικά εξαντλητικούς) όρους που επέβαλλαν η σύμμαχοι, με τη συνθήκη των Βερσαλιών.

Τα στοιχεία που χαρακτήρισαν την κοινωνία και την πολιτική εκείνη την περίοδο ήταν ιλιγγιώδης πληθωρισμός, υψηλή ανεργία, φτώχεια και ταραχές.

Αποτέλεσμα ήταν η βαθμιαία απομάκρυνση του πληθυσμού από τις αξίες της Δημοκρατίας, η κατάρρευση του «ευνομούμενου κράτους» και η ένταξη μεγάλων μερίδων της κοινωνίας, σε μορφώματα με ακραία ιδεολογία.

Για πολλούς, το πιο έντονο χαρακτηριστικό της περιόδου αυτής ήταν η επικράτηση των παραστρατιωτικών ομάδων, ως μέσου άσκησης πολιτικής και άτυπης-αλλά ουσιαστικής- εξουσίας.

Παραστρατιωτικές ομάδες δεν είχαν όμως μόνο οι χιτλερικοί, ασχέτως αν αυτές ήταν τελικά που επικράτησαν, κι απετέλεσαν έναν από τους κύριους μοχλούς για την αναρρίχηση του Ναζιστικού κόμματος στην εξουσία και- την επακόλουθη εγκαθίδρυση δικτατορίας.

Παραστρατιωτικές ομάδες «προστασίας» και «κρούσεως» σχημάτισαν τότε το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας (υπό την ονομασία RotFront –Kόκκινο Μέτωπο) οι ακροδεξιές παρατάξεις (όχι μόνον τα γνωστά Sturm Abteilung, Τα «Τάγματα Εφόδου» του Χίτλερ, αλλά και φασιστικές οργανώσεις όπως η Stahlhelm που πολιτικά κρατούσε αποστάσεις από το κόμμα του Χίτλερ και έκλεινε προς το DNVP) το…. σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (με την οργάνωση Reichsbanner), ακόμη και το ίδιο το κράτος που για ένα διάστημα είχε συγκροτήσει τα FreiKorps, προκειμένου να καταστέλλει ταραχές χωρίς να χρησιμοποιεί τον κανονικό στρατό!

Τυπικά ο ρόλος όλων αυτών των οργανώσεων ήταν είτε να περιφρουρούν την τάξη (στην περίπτωση των FreiKorps) είτε, να περιφρουρούν τις εκδηλώσεις και την ηγεσία του κόμματος στο οποίο άμεσα ή έμμεσα ανήκαν. Στην πράξη όμως, όλες έπαιξαν πολύ μεγάλο ρόλο στις ταραχές και τις αιματοχυσίες που σημάδεψαν την εποχή, κι έφεραν τελικά τους Ναζιστές στην εξουσία.

Δυστυχώς, παρότι σίγουρα υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ της σημερινής ελληνική κρίσης και της συγκεκριμένης ιστορικής περιόδου, υπάρχουν και πολλές ανησυχητικές ομοιότητες:

-Η σταδιακή υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου και η εξαθλίωση των κατώτερων εισοδηματικά τάξεων.

-Η αίσθηση «ταπείνωσης» που συνοδεύει την απώλεια εθνικής κυριαρχίας, αλλά και η διαπίστωση ότι μέρος της κακοδαιμονίας, εκπορεύεται από αποφάσεις που λαμβάνονται στο εξωτερικό της χώρας. αναζωπύρωσαν τον εθνικισμό.

απαξίωση του πολιτικού συστήματος και η διαμόρφωση συνθηκών κοινωνικής αδικίας, που έστρεψαν την κοινωνία σε άλλες επιφανειακά πιο ελκυστικές επιλογές, κι έφεραν «πόλωση» μεγάλου μέρους της κοινωνίας προς τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος,

-Η εδραίωση λαϊκιστικών, μισαλλόδοξων αντιλήψεων που διχάζουν την κοινωνία -και η στοχοποίηση συγκεκριμένων κοινωνικών, επαγγελματικών ή εθνικών ομάδων.

υποκατάσταση του υπολειτουργούντος κράτους, από οργανωμένες ομάδες, είτε στην παροχή «ασφάλειας», είτε στην βίαιη επιβολή του νόμου, είτε και στην κάλυψη καθημερινών αναγκών του πληθυσμού.

Οι παράγοντες αυτοί, έχουν προ πολλού εμφανιστεί στην Ελλάδα της κρίσης- και κάνουν ολοένα πιο έντονη την παρουσία τους.

Ίσως για πολλούς εξ υμών, να αποτελούν προς το παρόν «ειδήσεις» σε ένα site ή στην τηλεόραση, που δεν «αγγίζουν» πραγματικά την καθημερινότητα. Ωστόσο φανερώνουν ότι κάποιες διεργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει.

Απ όπου κι αν προέρχεται η δράση προκαλεί αντίδραση. Είτε αφορά την κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου, είτε τη ραγδαία άνοδο ενός πολιτικού μορφώματος, είτε μια αντίληψη γενικευμένης σήψης στην πολιτική και την καθημερινότητα.

Εάν αφεθούν να λειτουργήσουν, όπως λειτουργούν ως σήμερα, οι παράγοντες αυτοί θα οδηγήσουν προς μία και μόνο κατεύθυνση. Τη σύγκρουση.

Που με τη σειρά της θα πολλαπλασιάσει τις επιπτώσεις της μέχρι τώρα κρίσης εκμηδενίζοντας οποιεσδήποτε προσπάθειες αντιμετώπισης της.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v