Ο Τσίπρας πάει την Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού

Χωρίς φίλους ή χρηματοδότηση, ο Αλέξης Τσίπρας, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, είχε μερικά χαρτιά να παίξει στις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές της χώρας του.

Ο έλληνας ηγέτης έχει προσπαθήσει να τους κάνει να νοιώσουν ντροπή, στοχεύοντας στο αίσθημα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.

Επισείει την δική του εκλογική εντολή να αντιμετωπίσει την οικονομική κρίση της Ελλάδας, αγνοώντας το γεγονός ότι στην πολιτική της ευρωζώνης δεν υπάρχει λόγος για τον οποίον μια ελληνική ψήφος θα πρέπει να υπερισχύει μιας ψήφου του Βερολίνου ή του Ελσίνκι.

Όμως, πάντα κοντά στην κορυφή της τράπουλας βρίσκονταν το λιγότερο έντιμο χαρτί του κ. Τσίπρα: αυτό που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την αμηχανία με την οποία οι λογικοί Ευρωπαίοι, όπως η γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, σκέφτονται την προοπτική εξόδου της Ελλάδας από τη νομισματική ένωση. Στην κρίσιμη στιγμή των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες, ο κ. Τσίπρας έβαλε τον... βαλέ κούπα στο τραπέζι. Δεν είναι ο πρώτος Έλληνας ηγέτης που στρέφεται σε δημοψήφισμα, εν μέσω απόγνωσης για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων αναφορικά με ένα πρόγραμμα διάσωσης.

Ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε έναν παρόμοιο ελιγμό το 2011, όταν αυτός ήταν πρωθυπουργός. Η σκληρή συμφωνία διάσωσης επιβίωσε, αλλά ο κ. Παπανδρέου έχασε τη θέση του. 

Ένα δημοψήφισμα θα μπορούσε να δικαιολογηθεί αν ο σκοπός ήταν να ενισχυθεί η στήριξη των Ελλήνων προς τα επερχόμενα δύσκολα μέτρα. Στην περίπτωση αυτή, η πρόθεση είναι η αντίθετη. Χαρακτηρίζοντας την πρόταση των πιστωτών «εκβιασμό», ο κ. Τσίπρας ελπίζει να χρησιμοποιήσει το δημοψήφισμα ως όπλο κατά των υποστηρικτών της ευρωζώνης, αντί να το χρησιμοποιήσει για να προστατεύσει την κυβέρνησή του κατά των ακραίων του ΣΥΡΙΖΑ.

Η τακτική του έχει ήδη αποτύχει, διότι η ευρωζώνη αρνήθηκε να εξετάσει την παράταση της προσφοράς της μέχρι την ημερομηνία του δημοψηφίσματος. Μέχρι την Κυριακή, όταν θα γίνει το δημοψήφισμα, μπορεί να μην υπάρχει στο τραπέζι συμφωνία προς συζήτηση.

Ούτε ήταν τίμιος ο κ. Τσίπρας αναφορικά με τη σημασία του «ηχηρού όχι» που ζητά να στείλουν οι ψηφοφόροι σε ένα ερώτημα που ακόμα δεν έχει καθοριστεί.

Ο πρωθυπουργός λέει πως θα είναι «ένα μεγάλο ναι στο να μην γίνουν δεκτά τελεσίγραφα». Έχει μια ηθική και πολιτική ευθύνη να εξηγήσει τις συνέπειες της πορείας υπέρ της οποίας συνηγορεί. Στο μεταξύ, ο ελληνικός λαός καλό θα ήταν να ακούσει προσεκτικά τα λόγια της κα Μέρκελ. Το δημοψήφισμα θα είναι μια ψήφος για ευρώ ή δραχμή –τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.

Έτσι, για μια ακόμα φορά, ο κόσμος μένει με κομμένη την ανάσα αναφορικά με την πιθανότητα ελληνικής χρεοκοπίας και εξόδου από την ευρωζώνη. Μεγάλο μέρος της ευθύνης για αυτήν την αξιοθρήνητη κατάσταση πρέπει να έχει η Αθήνα.

Όμως ούτε οι πιστωτές μπορούν να ξεφύγουν της ευθύνης. Η προσφορά τους μπορεί να ήταν αποδεκτή. Όμως δεν ήταν γενναιόδωρη, παραλείποντας ακόμα και μια πιθανή υπόσχεση για την απαραίτητη ελάφρυνση χρέους παρά την παραίνεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Οι μεταρρυθμίσεις στον ΦΠΑ που απαιτήθηκαν θα μπορούσαν να είχαν μετατεθεί στο μέλλον. Αυτό δεν θα γίνονταν μόνο για να δοθεί πολιτικό περιθώριο στον κ. Τσίπρα. Οι προτάσεις ήταν οικονομικά αντιπαραγωγικές. Η αναβολή τους θα ήταν η σωστή κίνηση.

Πλέον, λίγα χωρίζουν την Ελλάδα από την χρεοκοπία. Αυτό λέει πολλά για την έλλειψη πολιτικής ηγεσίας στην ευρωζώνη, ότι εναπόκειται στον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, να δώσει το τελειωτικό χτύπημα, περιορίζοντας την γραμμή χρηματοδότησης που στήριζε τις ελληνικές τράπεζες και φέρνοντας τη χώρα στα άκρα.

Μέρα με τη μέρα, και οι δυο πλευρές φαίνονται όλο και πιο πρόθυμες να αλληλοκατηγορούνται αντί να έχουν μια εποικοδομητική συνδιαλλαγή. Η Ελλάδα τώρα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού.

Είναι όλο και πιο δύσκολο να εντοπιστεί ο δρόμος της υποχώρησης.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation