Το «αθόρυβο» deal της Gazprom στην Γερμανία

Μια συμφωνία της Gazprom, που είχε περάσει σχεδόν απαρατήρητη, για την απόκτηση μιας από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης φυσικού αερίου της Ευρώπης, μπαίνει τώρα στο μικροσκόπιο στην Γερμανία, καθώς βαθαίνει η αντιπαράθεση με την Ρωσία για τις επιθετικές κινήσεις της εναντίον της Ουκρανίας.

Η Gazprom, κρατικός ενεργειακός όμιλος της Ρωσίας, ολοκληρώνει αυτή την περίοδο την συμφωνία ανταλλαγής με την BASF, τον μακροχρόνιο συνεργάτη της στην Γερμανία, βάση της οποίας θα αυξήσει το μερίδιό της στην Wingas, την γερμανική επιχείρηση αποθήκευσης και διανομής φυσικού αερίου, από το σχεδόν 50% στο 100%. Σε αντάλλαγμα η BASF αποκτά μερίδια σε κοιτάσματα φυσικού αερίου της Σιβηρίας.

Όταν ανακοινώθηκε η συμφωνία το 2012, δεν είχε δημιουργήσει ανησυχίες στην Γερμανία, όπου η Gazprom είναι ένας από τους μεγαλύτερους ξένους παρόχους ενέργειας επί δεκαετίες και γίνεται όλο και πιο σημαντικός επενδυτής στην εγχώρια ενέργεια.

Όμως η ουκρανική κρίση, υποχρέωσε ορισμένους πολιτικούς να θέσουν υπό αμφισβήτηση την μεταβίβαση. Οι Πράσινοι της αντιπολίτευσης, απαίτησαν πρόσφατα από την κυβέρνηση να «παγώσει» την συμφωνία. Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της κάτω βουλής και μέλος του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος της Angela Merkel, Norbert Röttgen, επίσης έθεσε ερωτηματικά για το deal. «Δεν είναι η σωστή απάντηση στην κρίση. Αντιθέτως, βαθαίνει την εξάρτησή μας από την Ρωσία», δήλωσε στους FT.

Μολονότι η Ευρώπη έχει εμπλακεί στην χειρότερη κρίση ασφαλείας μετά την ψυχροπολεμική περίοδο, η κυβέρνηση αποφεύγει να χρησιμοποιήσει νόμιμα δικαιώματα για να αναθεωρήσει ή να μπλοκάρει την συμφωνία. Το υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε ότι η Gazprom δραστηριοποιείται επί μακρόν στην Γερμανία και πρόσθεσε «Το υπουργείο δεν θεωρεί ότι αυτή η συμφωνία ανταλλαγής συνιστά κίνδυνο για την παροχή φυσικού αερίου. Η Γερμανία είναι και παραμένει ανοιχτή στις ξένες επενδύσεις».

Η αβεβαιότητα προκύπτει μετά από δύο δεκαετίες κατά τις οποίες η Γερμανία, μαζί με άλλα κράτη της ΕΕ, ενθαρρύνουν την Gazprom να επενδύσει σε έργα άντλησης για να εξασφαλίσει μακροχρόνια σταθερότητα στην παροχή ενέργειας. Την ίδια ώρα, η Gazprom έχει δουλέψει σκληρά για να αναπτύξει την εγχώρια παρουσία της και να μην δείχνει outsider, και παράλληλα να εξασφαλίσει άμεση πρόσβαση σε πελάτες με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους.

Στην τελευταία 5ετία έχει επιταχύνει θεαματικά τις προσπάθειες, αντιδρώντας στην «σχιστολιθική επανάσταση» που ασκεί πιέσεις στις τιμές και τα κέρδη, ενώ παράλληλα αυξάνονται οι ρυθμιστικές πιέσεις από τις Βρυξέλλες, οι οποίες ερευνούν μήπως η κυρίαρχη θέση της Gazprom δημιουργεί συνθήκες καταχρήσεων στις αγορές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης. Επιπλέον, από το 2006 αποτελεί κορυφαίο χορηγό της ποδοσφαιρικής ομάδας Schalke και χορηγεί επίσης πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως ετήσια μουσικά φεστιβάλ για νέους από την Γερμανία και την Α. Ευρώπη.

Αλλά οι προσπάθειές της να εμπλακεί πιο άμεσα στα πολιτικά πράγματα, όπως με την πρόσληψη του πρώην καγκελάριου Gerhard Schröder το 2005 στην θέση του προέδρου του Nordstream, του βαλτικού αγωγού που συνδέει την Ρωσία απευθείας με την Γερμανία, έχουν συναντήσει αντιδράσεις. Οι επικρίσεις για τον διορισμό του κ. Schröder υποχρέωσαν άλλους πολιτικούς να αποφεύγουν την Gazprom.

Ως εκ τούτου, ο κ. Röttgen σχολίασε ότι η Gazprom δεν έχει μεγάλη άμεση πολιτική επιρροή, αλλά έχει πράγματι μια θέση σε κάθε ενεργειακή κουβέντα στην Γερμανία. «Δεν έχουν μεγάλη πολιτική επιρροή ως εταιρία. Αλλά έχουν ψυχολογική επιρροή, επειδή η ενεργειακή μας ασφάλεια εξαρτάται από την Ρωσία.»

Όμως η περιπλοκότητα συμφωνιών όπως το παράδειγμα της BASF, θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα αν η ΕΕ επιβάλλει κυρώσεις στην ρωσική ενέργεια λόγω Ουκρανίας.

Η Gazprom προσπάθησε να διασκεδάσει τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις της κρίσης στην Ουκρανία σχολιάζοντας ότι βρίσκεται «σε διαδικασία ολοκλήρωσης της συμφωνίας.» «Σε γενικές γραμμές, συνεχίζουμε να τηρούμε τις υποχρεώσεις μας προς τους ευρωπαίους συνεργάτες μας.»

Η Wintershall, η θυγατρική της BASF που έχει ακόμη τον έλεγχο της Wingas, δήλωσε ότι, μαζί με την Gazprom, επενδύουν στην ενεργειακή ασφάλεια των επόμενων 20 ετών και η συμφωνία θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2014.

Η Gazprom παρέχει στην Γερμανία το 35% των εισαγωγών φυσικού αερίου. Μαζί με την Wintershall, την γερμανική RWE και άλλους εταίρους, έχουν κατασκευάσει τον αγωγό Nordstream και με την Wintershall έχουν επίσης αναπτύξει την Wingas σε έναν από τους μεγαλύτερους εγχώριους παρόχους, ενώ η ρωσική εταιρία προσπαθεί να επενδύσει στην παραγωγή ενέργειας με αέριο.

Μετά την αποτυχία το 2011 επίτευξης ευρύτερης συμμαχίας με την RWE, οι δύο εταιρίες κατασκεύασαν μικρό ηλεκτρικό σταθμό στις βαλτικές ακτές, κοντά στην χερσαία έξοδο του Nordstream, υπογραμμίζοντας την στρατηγικό ρόλο της Gazprom στην παροχή ενέργειας της Γερμανίας.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation