Πέντε στοιχεία που πρέπει να ξέρετε για το πετρέλαιο

Από τα υψηλά των 52 δολαρίων που έπιασε η τιμή του πετρελαίου τον Ιούνιο, έχει κατρακυλήσει πάνω από 20% και έχει εισέλθει σε «bear market», εντείνοντας την πίεση που δέχονται τόσο οι πετρελαϊκές εταιρίες, όσο και οι χώρες με μεγάλη παραγωγή, οι οποίες ευελπιστούσαν μέχρι τώρα πως τα χειρότερα έχουν παρέλθει.

Παρουσιάζονται τα πέντε σημεία που εξετάζουν οι επενδυτές στην προσπάθειά τους να διαπιστώσουν το κατά πόσο η πτωτική πορεία της τιμής του πετρελαίου θα συνεχιστεί ή αν πρόκειται για πτώση, που εντάσσεται όμως σε πλαίσια ανάκαμψης.

Προσφορά και ζήτηση

Δύο χρόνια από τότε που ξεκίνησε η απότομη πτώση της τιμής του πετρελαίου από τα 100 δολάρια ανά βαρέλι, έως και κάτω από τα 30$ ανά βαρέλι τον Ιανουάριο, η αγορά φαίνεται να βαδίζει με αργό ρυθμό προς την ισορροπία.

Η παραγωγή υψηλού κόστους μειώνεται, η ζήτηση έχει ενισχυθεί, και η ανησυχία για τον αντίκτυπο που θα έχουν οι περικοπές στις επενδύσεις στην παραγωγή για το μέλλον, έχουν από κοινού συνδράμει στην απαγκίστρωση της αγοράς πετρελαίου από τα επίπεδα «χρεοκοπίας», στα οποία είχε περιέλθει και προκαλούσαν οικονομικά προβλήματα στο σύνολο του κλάδου.

Αλλά η διαδικασία μετάβασης της αγοράς σε συνθήκες ισορροπίας δεν επρόκειτο ποτέ να είναι ομαλή. Η πορεία της τιμής του πετρελαίου αυτό το καλοκαίρι έχει απογοητεύσει και τους πιο αισιόδοξους αναλυτές, καθώς το πλεόνασμα αργού πετρελαίου που διοχετεύτηκε στην αγορά κατά τα δύο τελευταία χρόνια μετατράπηκε σε πλεόνασμα προϊόντων – όπως βενζίνη, diesel και καύσιμα αεροσκαφών που χρησιμοποιούν οι καταναλωτές.

Τα διυλιστήρια πιέστηκαν πολύ προκειμένου να ανταποκριθούν στις προσδοκίες για την επικράτηση αυξανόμενης ζήτησης, αλλά ενδεχομένως έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους για την ποσότητα πετρελαίου που χρειάστηκε εν τέλει η αγορά. Τα αποθέματα τόσο του αργού πετρελαίου όσο και των προϊόντων του, τα οποία έχουν υπέρ-συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων δυο ετών, θα πρέπει να αξιοποιηθούν προκειμένου να συντελεστεί μια βιώσιμη ανάκαμψη.

Βενζίνη

Οι πρόσφατες πτώσεις στην τιμή του πετρελαίου έχουν αρκετές αιτίες, με κυριότερη την μείωση της ζήτησης για βενζίνη, η οποία είχε ως αποτέλεσμα την υπερβολική υπέρμετρη συσσώρευση αποθεμάτων του καυσίμου.

Στις ΗΠΑ, την σημαντικότερη αγορά για την βενζίνη, που αντιπροσωπεύει τη ζήτηση για σχεδόν 1 στα 9 βαρέλια παγκοσμίως- ένα τεράστιο πλεόνασμα αποθεμάτων διαφαίνεται να την βαραίνει, καθώς η καλοκαιρινή περίοδος, κατά την οποία παραδοσιακά παρατηρείται αύξηση στην κίνηση οχημάτων, πλησιάζει προς τη λήξη της. Τα αποθέματα βενζίνης είναι κατά 12% περισσότερα σε σχέση με την ίδια εποχή πέρσι.

Αυτό εντείνει την πίεση στις τιμές και τα περιθώρια διύλισης. Αν συνεχίσουν να υφίστανται τέτοιες συνθήκες, τα διυλιστήρια, τα οποία παρουσίασαν εντονότερη δραστηριότητα κατά τους τελευταίους 18 μήνες, καθόσον οι χαμηλές τιμές ενίσχυσαν την ζήτηση, ενδεχομένως να αποφασίσουν να αγοράσουν μικρότερη ποσότητα αργού. Η εξέλιξη αυτή, πολλοί φοβούνται πως θα καθυστερήσει ενδεχομένως την σταθεροποίηση της αγοράς.

H Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφόρησης για ζητήματα Ενέργειας πρόσφατα αναπροσάρμοσε τις προβλέψεις για την ανάγκη της χώρας σε βενζίνη, για το υπόλοιπο του έτους, σε 130.000 βαρέλια τη μέρα, αντί για 220.000 που ήταν η προηγούμενη σχετική πρόβλεψη.

Άλλοι θεωρούν ότι η πραγματική ανάγκη ίσως κυμαίνεται σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα. Ο βετεράνος οικονομολόγος Philip Verleger, ειδικός σε ζητήματα πετρελαίου, υπολογίζει ότι η κατανάλωση βενζίνης στις ΗΠΑ ελαττώθηκε κατά 1,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

“Η πτώση στην τιμή της βενζίνης θα παρασύρει σε ακόμα χαμηλότερα επίπεδα την τιμή του αργού” δηλώνει. “Αν η κατάσταση παραμείνει η ίδια, μην εκπλαγείτε όταν δείτε την τιμή του Brent να κυμαίνεται στα $40 ανά βαρέλι, και πιθανόν να πέσει μέχρι τα $37 έως τα μέσα Σεπτέμβρη ”

Πλωτές μονάδες αποθήκευσης

H εμμονή για κατακλυσμό της αγοράς με πετρέλαιο έχει ωθήσει μερικούς επενδυτές στην αποθήκευση αργού πετρελαίου και διυλισμένων καυσίμων, όπως η βενζίνη και το diesel, σε δεξαμενόπλοια στη θάλασσα.

Eπιχειρούν να χρηματοδοτήσουν αυτού του είδους την αποθήκευση με το να προ-πωλούν το πετρέλαιο μέσω της αγοράς των συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης, με την προεξόφληση να γίνεται σε μεγαλύτερη τιμή, εξ αιτίας ενός φαινομένου που είναι γνωστό ως «contago» , το οποίο εκδηλώνεται όταν παρατηρείται στην αγορά υπερπροσφορά. (το αντίθετο συμβαίνει όταν οι τρέχουσες τιμές είναι μεγαλύτερες από τις μελλοντικές επειδή στην αγορά παρατηρείται στενότητα πρώτων υλών).

Παρά το γεγονός ότι το «contago» προς το παρόν καλύπτει ορισμένα από τα επιπρόσθετα κόστη της μίσθωσης πλοίων, δεν είναι ακόμα αρκετό ώστε να καλύψει τις ανάγκες του εμπορίου, όπως ήταν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, όταν η ξαφνική πτώση στη ζήτηση κατέστησε τα πλωτά μέσα αποθήκευσης την πιο δημοφιλή συνιστώσα του εμπορίου πετρελαίου για το 2009.

Αντίθετα, έμποροι και αναλυτές επισημαίνουν πως, σε μεγάλο βαθμό, κρίνεται αναγκαία η αποθήκευση αυτής της μορφής, καθώς τα μέσα αποθήκευσης στην ξηρά είναι είτε γεμάτα ή κατειλημμένα από ανταγωνιστές έμπορους μέσω μακροπρόθεσμων συμφωνιών. Πράγματι, εκτός από ορισμένες απομονωμένες γεωγραφικά τσέπες, το πλήθος πλωτών μέσων αποθήκευσης μειώθηκε κατά τον προηγούμενο μήνα, καθώς τα αποθέματα πρώτων υλών παγκοσμίως έχουν αρχίσει να φθίνουν.

Η Energy Aspects, μια εταιρία παροχής επενδυτικών υπηρεσιών στο Λονδίνο, υπολογίζει πως αποθηκεύτηκαν περίπου 60 εκατ. λιγότερα βαρέλια πετρελαίου, αργού και κίνησης, σε πλωτά μέσα από τις αρχές Ιουνίου.

“Τα αποθέματα μειώνονται, και το πετρέλαιο βγαίνει από τις αποθήκες, αν και ο ρυθμός κρίνεται σχετικά μικρός εξ αιτίας του μεγάλου όγκου των αποθεμάτων”, δηλώνει η Amrita Sen της Energy Aspects.

Ενεργές εξέδρες γεώτρησης

Όταν η Σαουδική Αραβία πήρε την μοιραία απόφαση τον Δεκέμβριο του 2014 να ενισχύσει τις τιμές μέσω της μείωσης του όγκου παραγωγής, το έπραξε έχοντας ξεκάθαρα κατά νου τον στόχο εξισορρόπησης των συνθηκών της αγοράς. Αυτό έθεσε στο στόχαστρο, μεταξύ άλλων, και τους παραγωγούς σχιστολιθικού πετρελαίου στην Αμερική.

Από εκείνη τη μέρα, οι συμμετέχοντες στην αγορά πετρελαίου παρακολουθούν στενά την πορεία των ενεργών εξεδρών γεώτρησης, προκειμένου να προσδιορίσουν τον ρυθμό της διαδικασίας αναπροσαρμογής των δυνάμεων ζήτησης και προσφοράς που προσδιορίζουν την αγορά. Αν και πρόκειται για ατελές μέτρο σύγκρισης, ο αριθμός των εξεδρών γεώτρησης που είναι ενεργές, χρησιμοποιείται ως οδηγός για τον προσδιορισμό της κατεύθυνσης κίνησης της παραγωγής πετρελαίου στην Αμερική, ύστερα και από διπλασιασμό σχεδόν του αριθμού των παραγόμενων βαρελιών, από 5 εκατ, το 2007 σε 9,4 εκατ. τον προηγούμενο χρόνο.

Αν και o αριθμός των ενεργών εξεδρών γεώτρησης σημείωσε ιστορικό χαμηλό 7ετιας τον Μάιο, όταν διαμορφώθηκε στις 316 μονάδες, άρχισε να ανακάμπτει σταδιακά, φτάνοντας τα 371. Η άνοδος, κατά 17 μονάδες την προηγούμενη εβδομάδα, ήταν η μεγαλύτερη αύξηση που παρατηρήθηκε από τον Δεκέμβρη. Aν διατηρηθεί, η αύξηση που παρατηρείται στη δραστηριότητα άντλησης αργού πετρελαίου στις ΗΠΑ, αναμένεται να ανακόψει την πτωτική πορεία που σημειώνεται στην παραγωγή.

Η Αμερικανική Υπηρεσία Ενημέρωσης για ζητήματα Ενέργειας υπολογίζει τώρα πως η παραγωγή αργού θα κυμανθεί στα 8,1 εκατ. βαρέλια την μέρα τον Σεπτέμβρη, πριν κορυφωθεί στα 8,3 εκ β/μ τον Νοέμβρη και τον Δεκέμβρη. Oι ειδικοί σε ζητήματα άντλησης πετρελαίου προβλέπουν παρόμοια τάση.

“Στην Αμερική, η δραστηριότητα άντλησης συνεχίζει να ατονεί σταδιακά και αναμένουμε περαιτέρω πτώση κατά το τρίτο τρίμηνο”, δήλωσε ο Bob Dubley, γενικός διευθυντής της BP, την Τρίτη. ”Αλλά με τους παραγωγούς να συνεχίζουν να προσθέτουν εξέδρες άντλησης υδρογονανθράκων, ο ρυθμός διοχέτευσης πετρελαίου και των παραγώγων του αναμένεται να σταθεροποιηθεί γύρω στα τέλη του έτους ”.

Οι επενδυτικές στρατηγικές των hedge funds

Μετά την συγκέντρωση στοιχημάτων, σχεδόν σε επίπεδο ρεκόρ, για ανάκαμψη των τιμών του πετρελαίου μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου, τα funds έχουν ήδη αρχίσει είτε να αποκομίζουν τα κέρδη ή να αυξάνουν τις σχετικές θέσεις τους.

Στις αρχές Μαΐου, τα hedge funds κατείχαν σχεδόν 420 εκατ βαρέλια Brent μέσω προθεσμιακών ή συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης. Η διαφορά των στοιχημάτων υπέρ υψηλότερων συγκριτικά με τα στοιχήματα υπέρ της διαμόρφωσης χαμηλότερων τιμών, αφορά τίτλους που αντιστοιχούν προσεγγιστικά σε 300 εκατ. βαρέλια.

“Αυτό ήταν αποτέλεσμα κυρίως των σχεδόν μαζικών πωλήσεων τίτλων, στις οποίες προέβησαν οι διαχειριστές των hedge funds, γεγονός που φαίνεται να αντανακλά μια ευρύτερη μεταστροφή του κλίματος σε σχέση με τις μελλοντικές προβλέψεις τους”, δηλώνει αναλυτής του jbc energy στην Βιέννη.

Οι στοιχηματισμοί, που παρακινούνται από κερδοσκοπικούς παράγοντες, αναντίρρητα αποτελούν δείγμα επιβράδυνσης και όχι ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας στην αγορά, ενώ ενδεχομένως να συντελέσουν στο να καταστεί αυτοεπιβεβαιούμενη η προσδοκία για περαιτέρω πτώσεις στην τιμή του πετρελαίου.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation