Η Ιταλία ετοιμάζεται να αψηφήσει την ΕΕ και μονομερώς να διοχετεύσει δισεκατομμύρια ευρώ στο προβληματικό τραπεζικό της σύστημα, αν περιέλθει υπό έντονο συστημικό ρίσκο, μια κίνηση «τελευταίου καταφυγίου» η οποία θα μπορούσε να συνθλίψει το νεοεκκολαπτόμενο καθεστώς χειρισμού προβληματικών τραπεζών.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι είναι αποφασισμένος να παρέμβει με κρατικά κεφάλαια, αν είναι απαραίτητο, παρά τις προειδοποιήσεις από Βρυξέλλες και Βερολίνο για την ανάγκη να σεβαστεί τους κανόνες που αναγκάζουν τους πιστωτές αντί τους φορολογούμενους να χρηματοδοτήσουν τραπεζικές διασώσεις, σύμφωνα με αρκετούς αξιωματούχους και τραπεζίτες με γνώση των σχεδιασμών.
Η απειλή προκαλεί συναγερμό μεταξύ των Ευρωπαίων ρυθμιστών, που φοβούνται ότι μια τέτοια παρέμβαση θα καταστρέψει την αξιοπιστία των πρόσφατα υιοθετηθέντων τραπεζικών κανόνων στην πρώτη πραγματική δοκιμασία τους. Σε έναν αγώνα να βρεθούν πρακτικές λύσεις, η Margrethe Vestager, επίτροπος ανταγωνισμού της ΕΕ, ανέλυσε επιλογές ώστε η Ρώμη να αντιμετωπίσει τα τραπεζικά προβλήματα χωρίς να σπάσει τους κανόνες bail in της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης.
Η Ιταλία είναι η μεγαλύτερη «αστάθεια» στην ευρωζώνη, μετά το σοκ του αποτελέσματος στο βρετανικό δημοψήφισμα, με τις τραπεζικές μετοχές να έχουν χάσει το ένα τρίτο της αξίας τους. Οι ανησυχίες μεγαλώνουν πριν τα αποτελέσματα των stress tests που αναμένονται αυτόν τον μήνα και του δημοψηφίσματος για το Σύνταγμα που θα γίνει στην Ιταλία αρχές Οκτωβρίου, στο οποίο ο Ρέντσι ποντάρει τη θέση του. Η Citi έχει περιγράψει το δημοψήφισμα ως «πιθανότατα το μοναδικό μεγαλύτερο ρίσκο για το πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη αυτή τη χρονιά μετά τη Βρετανία».
Μετά αρκετές σκέψεις για παρέμβαση που απορρίφθηκαν, η Ρώμη εξετάζει αν θα πρέπει να δράσει μονομερώς.
«Είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο [για να υπερασπιστούμε τις τράπεζες] και δεν αποκλείουμε μονομερή δράση, αν και αυτό θα ήταν το τελευταίο καταφύγιο», είπε πρόσωπο με γνώση του πώς σκέφτεται η κυβέρνηση. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φοβούνται ότι οποιαδήποτε παρέμβαση της Ιταλίας θα έχει υψηλό ρίσκο, ανοίγοντας μάχη για παράνομη κρατική στήριξη, η οποία θα αφήσει εκτός τους ιδιώτες.
Η Αγκελα Μέρκελ την προηγούμενη εβδομάδα απέρριψε το αίτημα της Ιταλίας για αναστολή των κανόνων κρατικής βοήθειας και bail in, προκειμένου να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες. Ο Benoit Coeure, υψηλόβαθμος αξιωματούχος της ΕΚΤ, είπε ότι όποια αναστολή των κανόνων bail in θα σημάνει το τέλος της τραπεζικής ένωσης «όπως την ξέρουμε».
Ο Ρέντσι έχει αντιδράσει σε υποδείξεις ότι αγνοεί τους κανόνες, λέγοντας ότι «δεν θα πάρω μαθήματα από δασκάλους».
Η Ρώμη εξετάζει μέτρα όπως η αύξηση του μεγέθους του κρατικά χρηματοδοτούμενου-ιδιωτικά στηριζόμενου fund υπό την ονομασία Atlante, που χρησιμοποιήθηκε για την αύξηση κεφαλαίου δύο προβληματικών τραπεζών, λένε υψηλόβαθμοι τραπεζίτες.
Το Atlante θα ξεκινήσει επίσης εντός ημερών ένα fund εστιασμένο σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια, με στόχο να αγοράσει προβληματικά δάνεια που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της τριετούς ύφεσης που αντιμετώπισε η Ιταλία, ώστε να αποτραπούν μαζικές διαγραφές.
Πρώτα θα στοχεύσει σε προβληματικά δάνεια της Monte dei Paschi di Siena, της περισσότερο προβληματικής τράπεζας της Ιταλίας, σύμφωνα με υψηλόβαθμους τραπεζικούς. Η Ιταλία επίσης συζητά τη χρήση των funds υπό τον έλεγχο του υπουργείου Οικονομικών Cassa Depositi e Prestiti, αλλά και των κρατικών συνταξιοδοτικών ταμείων για την ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών.
Βρυξέλλες και Βερολίνο έχουν αντισταθεί σε επιλογές που πληρώνουν πάρα πολλά για προβληματικά δάνεια, ή παρακάμπτουν την ανάγκη για bail in των πιστωτών.
Η Κομισιόν είναι ανοικτή στο να ελαφρύνει η Ιταλία το χτύπημα σε μικρούς επενδυτές, είτε μέσω μετατροπής του junior χρέους σε μετοχές με γενναιόδωρους όρους, είτε μέσω αποζημιώσεων, μεταγενέστερα, στα ευάλωτα νοικοκυριά.
Οι επιλογές για αναδιάρθρωση που βρίσκονται υπό συζήτηση δεν απαιτούν πλήρη διάλυση καμίας ιταλικής τράπεζας, αλλά μετατροπές χρέους σε μετοχές. Η Ρώμη πρέπει «να σταματήσει να προσποιείται ότι δεν υπάρχουν λύσεις άλλες από το να παρακαμφθούν οι κανόνες», δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος με γνώση των συζητήσεων.
Οι Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα υπέγραψαν ένα πακέτο προληπτικών μέτρων αξίας 150 δισ. ευρώ, που επιτρέπουν στην Ιταλία να βοηθήσει τις τράπεζες με βραχυπρόθεσμα προβλήματα ρευστότητας. Αλλά μεγαλύτερο προβληματισμό δημιουργούν οι πιέσεις στο κεφάλαιο, λένε αναλυτές. Τα αποτελέσματα των stress tests αναμένονται στις 31 Ιουλίου και υψηλόβαθμοι τραπεζίτες θεωρούν ότι οι πλέον αδύναμες ιταλικές τράπεζες -περιλαμβανομένης της τρίτης μεγαλύτερης Monte dei Paschi- μπορεί να βρεθούν υποκεφαλαιοποιημένες.
Το λόμπι των Ιταλών επιχειρηματιών, η Confindustria, την Παρασκευή προειδοποίησε για «πολιτικό χάος», αν ο Ρέντσι χάσει το δημοψήφισμα του Οκτωβρίου. Σε αυτό το σενάριο, η Ιταλία θα επιστρέψει σε ύφεση, τα spread στο ιταλικό χρέος θα διευρυνθούν και θα υπάρξει φυγή κεφαλαίων από την Ιταλία, υποστήριξε η Confindustria. Το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να πέσει 0,7% το 2017 και να υποχωρήσει επιπλέον 1,2% το 2018, πρόσθεσε.
© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation