Ανησυχητικά μηνύματα από την βουτιά στο παγκόσμιο εμπόριο

Η πιο αδύναμη ζήτηση από τις αναδυόμενες αγορές κατέστησε το 2015 τη χειρότερη χρονιά για το παγκόσμιο εμπόριο από την περίοδο μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και μετά, υπογραμμίζοντας τους αυξανόμενους φόβους για την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας.

Η αξία των αγαθών που διέσχισαν τα διεθνή σύνορα πέρυσι έπεσε 13,8% σε όρους δολαρίου –η πρώτη συρρίκνωση από το 2009- σύμφωνα με το World Trade Monitor του Γραφείου Ανάλυσης Οικονομικής Πολιτικής της Ολλανδίας. Μεγάλο μέρος της βουτιάς οφείλεται σε μια επιβράδυνση στην Κίνα και σε άλλες αναδυόμενες οικονομίες.

Τα νέα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη αντιπροσωπεύουν μια πρώτη εικόνα του παγκόσμιου εμπορίου για το 2015. Αλλά τα νούμερα έρχονται επίσης εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών πως το 2016 θα είναι πιο φορτωμένο με κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία απ' ό,τι αναμενόταν προηγούμενα.

Αυτές οι ανησυχίες επισκιάζουν τη διήμερη συνάντηση των διοικητών των κεντρικών τραπεζών και των υπουργών Οικονομικών της G20, που ξεκινά την Παρασκευή. Ο Μαρκ Κάρνεϊ, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, αναμένεται να προειδοποιήσει τους παρευρισκόμενους πως η παγκόσμια οικονομία κινδυνεύει να «παγιδευτεί σε μια ισορροπία χαμηλής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού και χαμηλών επιτοκίων».

Τα σχόλιά του θα θυμίσουν εκείνα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το οποίο προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα ότι ετοιμάζεται να υποβαθμίσει την πρόβλεψή του για την παγκόσμια ανάπτυξη φέτος, τονίζοντας ότι οι κορυφαίες οικονομίες του κόσμου χρειάζεται να κάνουν περισσότερα για να τονώσουν την ανάπτυξη.

Ο δείκτης Baltic Dry, μια μέτρηση των παγκόσμιων συναλλαγών χύδην εμπορευμάτων, αγγίζει το τελευταίο διάστημα ιστορικά χαμηλά. Η Κίνα, η οποία το 2014 ξεπέρασε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως το μεγαλύτερο εμπορικό κράτος του κόσμου, κατέγραψε αυτό το μήνα διψήφιες πτώσεις τόσο στις εξαγωγές όσο και στις εισαγωγές τον Ιανουάριο. Στη Βραζιλία, η οποία αυτή τη στιγμή βιώνει τη χειρότερη ύφεσή της εδώ και πάνω από έναν αιώνα, οι εισαγωγές από την Κίνα έχουν καταρρεύσει.

Οι εξαγωγές από την Κίνα στη Βραζιλία, όλων των προϊόντων από αυτοκίνητα μέχρι υφάσματα που αποστέλλονται με εμπορευματοκιβώτια, έπεσαν κατά 60% τον Ιανουάριο σε σχέση με τον περασμένο χρόνο, ενώ ο συνολικός όγκος εισαγωγών μέσω εμπορευματοκιβωτίων προς τη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής έπεσαν στο μισό, σύμφωνα με τη Maersk Line, τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρία του κόσμου.

«Αυτό που βλέπουμε αυτή τη στιγμή από την Κίνα δεν είναι μόνο ένα φαινόμενο που έχει να κάνει με τη Βραζιλία. Βλέπουμε το ίδιο σε όλη τη Λατινική Αμερική, μειωμένους όγκους (κινεζικών εξαγωγών) προς όλες τις αγορές», τόνισε ο Antonio Dominguez, γενικός διευθυντής της Maersk Line για τη Βραζιλία, την Παραγουάη, την Ουρουγουάη και την Αργεντινή. «Αυτό συμβαίνει εδώ και πολλά τρίμηνα, αλλά γίνεται πιο εμφανές καθώς προχωράμε στο έτος».

Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις πως πλησιάζει μια εξισορρόπηση στο εμπόριο σε μέρη όπως η Βραζιλία. Η κατάρρευση στις βραζιλιάνικες εισαγωγές από την Κίνα έχουν συνοδευτεί από μια αύξηση στις εξαγωγές από τη Βραζιλία στην Ασία, που έχουν εν μέρει οδηγηθεί από μια υποτίμηση 40% στο ρεάλ έναντι του δολαρίου κατά τους τελευταίους 12 μήνες.

«Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι περισσότεροι δείκτες υπονοούν ότι η ανάπτυξη στο εμπόριο θα παραμείνει πολύ αδύναμη», ανέφερε ο Andrew Kenningham, επικεφαλής οικονομολόγος για την Capital Economics. «Αλλά δεν πιστεύουμε πως το παγκόσμιο εμπόριο πρόκειται να καταρρεύσει ξαφνικά».

Σε μεγάλο βαθμό λόγω των διακυμάνσεων στις ισοτιμίες και μιας κατάρρευσης στις τιμές των εμπορευμάτων, η αξία τόσο των εισαγωγών όσο και των εξαγωγών έπεσε σε όλες τις περιοχές του κόσμου πέρυσι.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ένα ισχυρό δολάριο έχει σταθεί αυξανόμενη πρόκληση για τους βιομήχανους, είδαν την αξία των εξαγωγών να πέφτει 6,3% το 2015 ενώ η αξία των εξαγωγών από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή εμφάνισε τεράστια πτώση 41,4%, σε μεγάλο βαθμό λόγω μιας δραματικής πτώσης στην τιμή του πετρελαίου.

Σε όρους όγκου, η εικόνα δεν είναι τόσο μουντή, με το παγκόσμιο εμπόριο να αυξάνεται κατά 2,5%. Αλλά αυτό δεν άγγιξε τα επίπεδα της παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης του 3,1%, εντείνοντας μια καθοδική τάση στην παγκόσμια οικονομία.

Πριν την κρίση του 2008, για δεκαετίες το παγκόσμιο εμπόριο αναπτυσσόταν με ως και διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με την παγκόσμια παραγωγή. Από το 2011 και μετά, ωστόσο, η ανάπτυξη στο εμπόριο έχει επιβραδυνθεί και συνάδει –ή έχει πέσει ακόμη χαμηλότερα- με την ευρύτερη ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας, οδηγώντας κάποιους να εγείρουν ερωτήματα σχετικά με το αν η παγκοσμιοποίηση που αποτέλεσε το κυρίαρχο χαρακτηριστικό για δεκαετίες, έχει αγγίξει το peak της.

© The Financial Times Limited 2016. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation