Στην Ελλάδα όλα αλλάζουν και όλα... μένουν ίδια

Κοιτώντας την ελληνική πολιτική στο κομμάτι του χρέους, όλα αλλάζουν από τον ένα χρόνο στον άλλο και όλα μένουν ίδια. Σκεφτείτε τις πρόωρες εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στις 20 Σεπτεμβρίου, που ακολουθούν την τρίτη οικονομική διάσωση της χώρας σε πέντε χρόνια.

Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας, ο ηγέτης του αριστερού κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην πρωθυπουργός, που πυροδότησε τις εκλογές σε μία προσπάθεια να ενισχύσει τη θέση του στην εξουσία, κινδυνεύει να ηττηθεί. Ωστόσο, αυτό θα έχει σημασία; Οποιοδήποτε κι αν είναι το αποτέλεσμα, η ρημαγμένη οικονομία θα εξακολουθήσει να ασφυκτιά από την ίδια ομίχλη ψευδαισθήσεων που τυλίγει τις σχέσεις με τους πιστωτές της.

Όλα άλλαξαν όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο, μέσα σε ένα κύμα στήριξης για την ανατροπή της «ορθοδοξίας» της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής πολιτικής της ευρωζώνης. Μετά από μήνες μπερδεμένης διακυβέρνησης και αφού ήρθε σε ρήξη με τη δογματική ακροαριστερή φατρία του κόμματός του, ο κ. Τσίπρας ακόμη δυσκολεύεται να καταπιέσει την αποστροφή του γι' αυτές τις «ορθοδοξίες».

Ωστόσο, όλα παραμένουν ίδια, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ υπέγραψε τον Ιούλιο μία διάσωση 86 δισ. ευρώ από τους Ευρωπαίους πιστωτές του. Η κυβέρνηση δέχθηκε μία μη επωφελή ανταλλαγή οικονομικής αρωγής με εγχώρια μεταρρύθμιση που θα επιβλέπεται διεθνώς -όπως έκαναν και οι κεντροαριστεροί, τεχνοκράτες και κεντροδεξιοί προκάτοχοί της από το 2010 μέχρι το 2014. Ο κ. Τσίπρας βασίστηκε ακόμη και στην κοινοβουλευτική στήριξη των κεντροαριστερών και κεντροδεξιών αντιπάλων του για να νομιμοποιήσει τη διάσωση. Οι Έλληνες, που βιώνουν σκληρή πίεση, δικαιολογημένα ρωτούν για ποιο λόγο είναι απαραίτητη η εκλογή νέου κοινοβουλίου για πέμπτη φορά από τον Οκτώβριο του 2009 και ποια πρακτική διαφορά θα κάνει στη ζωή τους το να ψηφίσουν τον ΣΥΡΙΖΑ ή οποιονδήποτε από τους κύριους αντιπάλους του.

Όλα είναι διαφορετικά επειδή η τρίτη διάσωση έχει αφαιρέσει την απειλή που αιωρείτο τον Ιούλιο από τη Γερμανία, ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη μπορεί να ανασταλεί -πιθανός προάγγελος του Grexit, δηλαδή της μόνιμης εξόδου. Η διάσωση πρόκειται να διαρκέσει μέχρι το 2018, εξαλείφοντας για τρία χρόνια τον κίνδυνο η Ελλάδα να αθετήσει τις πληρωμές στους Ευρωπαίους πιστωτές της και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Ωστόσο, όλα παραμένουν ίδια γιατί, στον προσποιητό κόσμο στον οποίο ζουν η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι πιστωτές της, όλοι προσποιούνται πως η επόμενη κυβέρνηση στην Αθήνα -όποια κι αν είναι η πολιτική της χροιά- και η ελληνική δημόσια διοίκηση σε όλα τα επίπεδα θα συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις όπως απαιτείται. Αυτό αφήνει τους πιστωτές να προσποιούνται στους ψηφοφόρους τους, όπως έχουν κάνει από την πρώτη διάσωση 110 δισ. ευρώ τον Μάιο του 2010, ότι η Ελλάδα θα αποπληρώσει πλήρως τα δάνειά της. Βοηθά τους Έλληνες πολιτικούς να υπερασπίζονται τους εαυτούς τους ενάντια στην κατηγορία ότι έχουν πιάσει κορόιδα τις άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ώστε να παρέχουν διαρκή ροή κεφαλαίων με κανένα αντάλλαγμα.

Η πολιτική της προσποίησης άγγιξε το απόγειό της πριν από δύο εβδομάδες, όταν ο Martin Selmayr, επικεφαλής βοηθός του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ανήρτησε στο Twitter ότι οι πρόωρες εκλογές ήταν καλή κίνηση γιατί μπορεί να διευρύνουν την εγχώρια στήριξη στο νέο πρόγραμμα διάσωσης. Στην πραγματικότητα, η εκστρατεία οδηγεί σε βαθιά πολιτική αβεβαιότητα, ίσως ακόμη και σε επόμενες εκλογές.

Η στήριξη στον ΣΥΡΙΖΑ εξαντλείται πιο γρήγορα απ' ό,τι εξανεμίζονταν τα ευρώ από τους ελληνικούς τραπεζικούς λογαριασμούς πριν την είσοδο των capital controls τον Ιούλιο. Κάθε ελπίδα του κ. Τσίπρα να κερδίσει απόλυτη κοινοβουλευτική πλειοψηφία έχει εξαφανιστεί. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δόθηκε την Τετάρτη, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πέσει ελαφρώς πίσω από το κόμμα της κεντροδεξιάς αντιπολίτευσης, τη Νέα Δημοκρατία.

Η Ελλάδα έχει μπροστά της τη μία από δύο προοπτικές. Η πρώτη είναι μία κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κεφαλή, στην οποία το κυρίαρχο κόμμα θα πρέπει να εργαστεί με κυβερνητικούς εταίρους που αντιπαθεί, για να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που έχει επιβληθεί από το εξωτερικό και το οποίο αντιπαθεί ακόμη περισσότερο.

Η δεύτερη είναι μία κυβέρνηση με επικεφαλής τη Νέα Δημοκρατία, που θα συνίσταται από κόμματα που είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνα για το χάος και έχουν δείξει λίγη ικανότητα να το διορθώσουν.

Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, η αβεβαιότητα που έχουν δημιουργήσει οι εκλογές θα αναβάλει τις μεταρρυθμίσεις, θα καθυστερήσει την ελάφρυνση του χρέους, θα απειλήσει την ανάκαμψη και θα αναστήσει το φάντασμα του Grexit. Αν αυτό ακούγεται σαν ένα δίσκο που έχετε ξανακούσει, έχετε δίκιο.

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation