Εφικτή η συμφωνία Ελλάδας-δανειστών ως τις 11 Ιουνίου

Αντιμετωπίζοντας μια από τις σημαντικότερες συναντήσεις της μικρής θητείας του ως πρωθυπουργού, ο Αλέξης Τσίπρας κατέφυγε χθες στο ίδιο γνώρισμα που έφερε την σκληροπυρηνική αριστερή κυβέρνησή του στην εξουσία: την ανυπακοή.

Καθώς ετοιμάζονταν να αναχωρήσει από την Αθήνα για τη συνάντηση με τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Τσίπρας απέκρουσε μια νέα –και ενδεχομένως τελική- προσφορά διάσωσης στην οποία κατέληξαν οι πιστωτές της χώρας μετά από έκτακτη σύσκεψη των ισχυρότερων ηγετών της ΕΕ το βράδυ της Δευτέρας.

Αντιθέτως, υποσχέθηκε να αναγκάσει τους αντιπάλους του να «προσχωρήσουν στον ρεαλισμό», λέγοντας «θα συζητήσω την πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης. Είμαι βέβαιος ότι η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης θα κάνει αυτό που πρέπει».

Παρά τις τοποθετήσεις της τελευταίας στιγμής, αρκετοί αξιωματούχοι της ΕΕ που εμπλέκονται στις διαπραγματεύσεις εξέφραζαν μια αυξανόμενη αισιοδοξία ότι είναι εφικτή μια συμφωνία και πως ο κ. Τσίπρας είναι έτοιμος να κάνει υποχωρήσεις για να εξασφαλίσει τα 7,2 δισ. ευρώ της διάσωσης που χρειάζεται απεγνωσμένα η χώρα και τα οποία έχουν καθυστερήσει έναν χρόνο.

Στο τέλος της συνάντησης, η οποία διήρκεσε για περισσότερο από τέσσερις ώρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία ανέφερε πως «επιτεύχθηκε πρόοδος στην κατανόηση των θέσεων της κάθε πλευράς», ξεκαθαρίζοντας όμως πως δεν έχει επιτευχθεί τελική συμφωνία. «Συμφωνήθηκε πως θα συναντηθούν εκ νέου», ανέφερε η ανακοίνωση, συμπληρώνοντας πως «οι έντονες εργασίες θα συνεχιστούν».

Το σχέδιο των πιστωτών, στο πλαίσιο του οποίου η Αθήνα θα πρέπει να εμφανίσει πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ φέτος, ίσως είναι σκληρότερο απ' όσο θα ήλπιζε ο κ. Τσίπρας.

Ωστόσο, πολλοί προέβλεψαν πως μέχρι το τέλος της εβδομάδας οι δυο πλευρές θα συγκλίνουν τόσο –ακόμα και στο πιο αμφιλεγόμενο ζήτημα, αυτό της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού- ώστε να δώσουν εντολή στους διαπραγματευτές τους να ξεκινήσουν τις εργασίες για μια πιο λεπτομερή συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο.

Αξιωματούχοι που έχουν δει το σχέδιο των πιστωτών, λένε πως η Αθήνα θα πρέπει να εμφανίσει προοδευτικά αυξανόμενα πλεονάσματα, από 2% του χρόνου σε 3% το 2017 και 3,5% το 2018. Τα πλεονάσματα αυτά υποδηλώνουν σημαντικά σκληρότερα μέτρα λιτότητας από αυτά που ήταν πρόθυμη να στηρίξει η κυβέρνηση του Τσίπρα, αλλά πολύ χαμηλότερα από τους στόχους του τρέχοντος προγράμματος διάσωσης.

Οι εμπλεκόμενοι στις διαπραγματεύσεις ελπίζουν πως μια λεπτομερής συμφωνία προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να επιτευχθεί μέχρι τις 11 Ιουνίου, όταν θα πραγματοποιηθεί η προγραμματισμένη συνεδρίαση των αναπληρωτών υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, η οποία θα προετοιμάσει το έδαφος για το πλήρες Eurogroup που θα πραγματοποιηθεί μια εβδομάδα αργότερα.

Η οριστικοποίηση μιας συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο θα ωθούσε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να επιτρέψει στην Αθήνα να εκδώσει περισσότερα έντοκα γραμμάτια, αμβλύνοντας έτσι το επιδεινούμενο πρόβλημα ρευστότητας της χώρας –αν και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι προειδοποίησε μετά τη χθεσινή συνεδρίαση της Τράπεζας ότι μπορεί να χρειαστεί περισσότερα.

«Θα πρέπει να υπάρξει μια αξιόπιστη οπτική για μια επιτυχή ολοκλήρωση της τρέχουσας αξιολόγησης», δήλωσε, αφήνοντας να εννοηθεί πως η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις προτού η ΕΚΤ δείξει μεγαλύτερη επιείκεια. «Δεν υπάρχει αυτοματισμός για την εξέταση μιας άρσης του ορίου των εντόκων».

Παρά την επιφυλακτική αισιοδοξία των τεχνοκρατών που διαπραγματεύονται μια συμφωνία, ο χρόνος λιγοστεύει. Τα ταμεία της Ελλάδας είναι τόσο άδεια που θα δυσκολευτεί να καταβάλει την δόση των 300 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ την Παρασκευή –πόσω μάλλον τις επιπλέον δόσεις συνολικού ύψους 1,3 δισ. ευρώ που λήγουν αυτόν τον μήνα. Παράλληλα, ένα κύμα διαφωνιών από τους πολιτικούς ηγέτες επίσης απειλεί να ματαιώσει τον όποιο συμβιβασμό.

Ο κ. Τσίπρας, για παράδειγμα, επικοινωνούσε χθες με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες προωθώντας μια μείωση των στόχων για τα πλεονάσματα του προϋπολογισμού που απαιτούν οι πιστωτές στο σχέδιό τους. Πραγματοποίησε 20λετπη τηλεδιάσκεψη με τους ομολόγους του στη Γαλλία και τη Γερμανία λίγες ώρες πριν τη συνάντησή του με τον Γιούνκερ.

Επίσης, ενοχλήθηκε ιδιαίτερα από την συμμετοχή του ολλανδού υπουργού Οικονομικών, Γερούν Ντάισελμπλουμ –του επικεφαλής του Eurogroup ο οποίος τις τελευταίες ημέρες έχει αντιταχθεί στην όποια τήρηση πιο ήπιας στάσης έναντι της Ελλάδας- στη συνάντηση με τον κ. Γιούνκερ στις Βρυξέλλες.

Το σημαντικότερο, αξιωματούχοι κοντά στον κ. Τσίπρα περιέγραψαν την αντιπρότασή τους έναντι της πρότασης των πιστωτών ως «την τελευταία και καλύτερη προσφορά μας», αντανακλώντας το «καυτό» πολιτικό κλίμα στην Αθήνα, όπου ήδη έχει αποκηρυχθεί το σχέδιο των πιστωτών ως «τελεσίγραφο». Εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε πως αν δεν υπάρξει συμφωνία μέχρι το τέλος της εβδομάδας, η κυβέρνηση δεν θα καταβάλει εγκαίρως την πληρωμή των 300 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ.

Στο Βερολίνο, υπάρχουν παρόμοιες ενδείξεις έλλειψης πολιτικής ελαστικότητας. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε πως δεν βλέπει λόγους για αισιοδοξία αναφορικά με τις νέες ελληνικές προτάσεις. «Δεν έχω πληροφορίες ότι έχει αλλάξει τίποτα αποφασιστικό σε όρους ουσίας», είπε.

Ο εκπρόσωπός του εξέφρασε ακόμα μεγαλύτερο σκεπτικισμό. Ο Μάρτιν Γιέγκερ δήλωσε πως το ελληνικό σχέδιο αποτέλεσε «έκπληξη», δεδομένου ότι η Αθήνα δεν είχε κάνει ουσιαστικές προτάσεις μετά από μήνες διαπραγματεύσεων.

Ανώτατος αξιωματούχος της ευρωζώνης δήλωσε πως αν ο κ. Τσίπρας και ο κ. Γιούνκερ δεν καταφέρουν να καταλήξουν σε συμφωνία, η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ σχεδιάζουν τηλεδιάσκεψη με τον έλληνα πρωθυπουργό για σήμερα Πέμπτη.

«Διαφορετικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικά σχέδια», σχολίασε ανώτατος αξιωματούχος της ευρωζώνης που εμπλέκεται στις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζοντας πως ο χρόνος που απομένει ώστε να ολοκληρωθεί μια συμφωνία, προτού λήξει το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας στο τέλος του μήνα, είναι ελάχιστος. «Όλα αυτά προϋποθέτουν ότι υπάρχει μια διακυβέρνηση των μυαλών».

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation