Σήμα συναγερμού στην Ευρώπη για ΣΥΡΙΖΑ-Ρωσία

Πολύ σύντομα μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ, του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος της Ελλάδας στην εξουσία, οι συναγερμοί άρχισαν να χτυπάνε στις πρωτεύουσες της Ευρώπης. Δεν ήταν όμως οι οικονομικοί αξιωματούχοι που ταράχτηκαν, αλλά οι επικεφαλής των υπηρεσιών άμυνας και ασφάλειας.

Μία ημέρα μετά την εκλογή του ως νέου πρωθυπουργού της Ελλάδας, ο Αλέξης Τσίπρας, έριξε μια χειροβομβίδα με στόχο τις Βρυξέλλες: αρνήθηκε την πρόταση για νέες κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας λόγω της κλιμάκωσης της βίας στην Ουκρανία.

Χθες, η Αθήνα προχώρησε παραπάνω: Είμαστε αντίθετοι με το εμπάργκο που έχει επιβληθεί εναντίον της Ρωσίας, δήλωσε ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, υπουργός Ενέργειας και επικεφαλής της ακροαριστερής παράταξης του ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με το ημικρατικό πρακτορείο ΑΠΕ. «Δεν έχουμε διαφορές με τη Ρωσία και τους Ρώσους πολίτες».

Η ελληνική άρνηση έχει προκαλέσει οργισμένες και, πίσω από τις κλειστές πόρτες, αγανακτισμένες, αντιδράσεις. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις, υπό την καθοδήγηση της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας, το τελευταίο διάστημα έχουν χαράξει προσεκτικά μια στρατηγική για να κρατήσουν ενωμένα τα 28 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην προσπάθεια να επιβληθεί χρηματοπιστωτικό και οικονομικό κόστος στη Ρωσία για τις κινήσεις της σε ουκρανικά εδάφη.

Μολονότι ορισμένοι διπλωμάτες και αναλυτές αντιλαμβάνονται την παρέμβαση του κ. Τσίπρα εναντίον των κυρώσεων ως κίνηση εν όψει των επικείμενων διαπραγματεύσεων για το πρόγραμμα διάσωσης και το χρέος της Ελλάδας, άλλοι τη θεωρούν ένα ακόμη παράδειγμα της εξάπλωσης της ρωσικής επιρροής στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

Οι αξιωματούχοι υπηρεσιών ασφαλείας της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ παρακολουθούν πλέον τις επαφές ανάμεσα στο Κρεμλίνο και σε ανώτατα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και του εταίρου στην κυβέρνηση συνασπισμού, του κόμματος των Ανεξαρτήτων Ελλήνων.

Το γεγονός ότι ο πρώτος ξένος αξιωματούχος τον οποίο προσκάλεσε ο κ. Τσίπρας στο Μέγαρο Μαξίμου στην Αθήνα ήταν ο Ρώσος πρέσβης Αντρέβ Μασλόφ ενισχύει τις ανησυχίες τους.

Τα προηγούμενα σχόλια του κ. Τσίπρα για την ουκρανική κρίση είναι επίσης αρκετά ξεκάθαρα: Σε ταξίδι του στη Μόσχα τον Μάιο, ο ηγέτης του ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε το Κίεβο ότι καλύπτει νεοναζιστικά στοιχεία και αποκήρυξε τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Η επίσκεψη εκείνη περιλαμβανόταν σε προεκλογική περιοδεία του κ. Τσίπρα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όταν διεκδικούσε τη θέση του προέδρου της Κομισιόν ως εκπρόσωπος της ευρωπαϊκής ριζοσπαστικής αριστεράς.

Κι άλλα μέλη της νέας ελληνικής κυβέρνησης συμμερίζονται τις ίδιες απόψεις. Ο νέος υπουργός Εξωτερικός Νίκος Κοτζιάς και ο νέος υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος έχουν αναπτύξει σχέσεις με πρόσωπα πολύ κοντινά στον εσωτερικό κύκλο της κυβέρνησης Πούτιν.

Ο κ. Κοτζιάς, πρώην καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, έχει καταθέσει ιδιαίτερα εθνικιστικές θέσεις, αναπτύσσοντας επαφές με τον Αλεξάντρ Ντούγκιν, τον Ρώσο εθνικιστή φιλόσοφο, κατά τη διάρκεια πολλών επισκέψεων στη Μόσχα, σύμφωνα με συνάδελφο που δεν θέλησε να αποκαλυφθεί.

Ο κ. Ντούγκιν, που έχει στενές επαφές με πολλά πρόσωπα στις υπηρεσίες ασφαλείας της Μόσχας και τον περασμένο Αύγουστο ζήτησε «γενοκτονία» για τους Ουκρανούς, είχε προσκληθεί από τον κ. Κοτζιά σε διάλεξη στο Πανεπιστήμιο Πειραιά ως επίτιμος ομιλητής, όπου εξήρε τον ρόλο της Ορθοδοξίας στην ενότητα Ελλήνων και Ρώσων.

Ο νέος υπουργός Αμύνης Πάνος Καμμένος είναι επίσης συχνός επισκέπτης στη Μόσχα. Σε φωτογραφία εμφανίζεται στη ρωσική πρωτεύουσα προ δύο εβδομάδων, σε συνάντηση με τον πρόεδρο της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της ρωσικής Δούμα και με τον αναπληρωτή αντιπρόεδρο της επιτροπής αμύνης.

Ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος Κονσταντίν Μαλοφέγεφ, κατά καιρούς σύμμαχος του κ. Ντούγκιν, και ένα ακόμη πρόσωπο του Κρεμλίνου που έχει αναπτύξει στενές σχέσεις με ριζοσπαστικά πολιτικά κινήματα της Ευρώπης, δήλωσαν ότι γνωρίζουν επίσης τον κ. Καμμένο. Ο κ. Μαλοφέγεφ τελεί υπό ταξιδιωτικό περιορισμό στην Ε.Ε. και στις ΗΠΑ, και το Κίεβο τον έχει επικηρύξει με την κατηγορία της χρηματοδότησης φιλορωσικών αποσχιστικών ανταρτών στην ανατολική Ουκρανία.

«Άλλοτε ταξίδευα στην Αθήνα συχνά, πριν από τις κυρώσεις», δήλωσε στους Financial Times. Η Ελλάδα έχει ζήσει «σε μακροχρόνια σκλαβιά υπό την τρόικα», πρόσθεσε. «Είναι προς το συμφέρον των Ελλήνων να εξομαλυνθούν οι σχέσεις με τη Ρωσία... Για την ελληνική οικονομία, για τον ελληνικό λαό, η φιλία με τη Ρωσία είναι απαραίτητη».

Ο Αντόν Σεχόβστοφ, αναλυτής για τα ευρωπαϊκά ριζοσπαστικά κινήματα με έδρα στη Βιέννη, έχει μελετήσει τις επαφές ανάμεσα στη Ρωσία και τα λαϊκιστικά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ. «Η Ρωσία οπωσδήποτε θα θελήσει να αξιοποιήσει τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και τα φιλορωσικά αισθήματα είναι αρκετά διαδεδομένα στην ελληνική κοινωνία και ειδικά σε αυτά τα κόμματα», δήλωσε.

Ορισμένα πρόσωπα όπως ο κ. Ντούγκιν έχουν αναπτύξει πολύ ενεργητικά σχέσεις με ριζοσπαστικά λαϊκιστικά κινήματα της Ευρώπης, προσθέτει ο κ. Σεχόβστοφ: από το Εθνικό Μέτωπο της Γαλλίας μέχρι το αυστριακό
FPÖ. «Η ελληνική περίπτωση είναι ίσως η πιο επικίνδυνη από την άποψη των επιπτώσεων στην Ε.Ε. και την πολιτική κυρώσεων. Τίθεται επίσης θέμα ασφαλείας των πληροφοριών του ΝΑΤΟ».

Ο κ. Ντούγκιν, ο κ. Καμμένος και ο κ. Κοτζιάς δεν ήταν διαθέσιμοι να σχολιάσουν.

Οι φόβοι για τις σχέσεις του νέου πολιτικού καθεστώτος της Ελλάδας με τη Μόσχα εντάσσονται σε ένα διογκούμενο παζλ με ανησυχίες για τους επικεφαλής των υπηρεσιών ασφαλείας της Ευρώπης.

«Το ζήτημα της ρωσικής επιρροής σε ακραία πολιτικά κόμματα είναι σίγουρα ανησυχητικό», δήλωσε ένας Βρετανός διπλωμάτης που δεν θέλησε να αποκαλύψει το όνομά του. «Είναι κάτι το οποίο σίγουρα παρακολουθούμε εμείς και άλλοι».

Το ζήτημα πάντως είναι δύσκολο να αξιολογηθεί. Η ανάπτυξη διεθνών σχέσεων από τα πολιτικά κόμματα δεν είναι κάτι νέο. Και δεν είναι απαραιτήτως ένδειξη για παράνομες ή δόλιες πράξεις, τονίζουν οι αναλυτές.

Προ διετίας ο ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για έξοδο της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ, αλλά έκτοτε έχει χαμηλώσει τους τόνους και την επιθετικότητα έναντι της συμμαχίας. Αναλυτές από την Αθήνα σχολιάζουν ότι είναι πολύ νωρίς για να πούμε κατά πόσον η νέα ελληνική κυβέρνηση θα στρέψει την εξωτερική πολιτική της πιο μόνιμα προς τη Ρωσία. Εν τω μεταξύ, «είναι ένας μοχλός πίεσης», είπε ένας αναλυτής.

Πως απαντά ο Ν. Κοτζιάς

Το παραπάνω ρεπορτάζ προκάλεσε την αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε αναφέρει:

«Σε άρθρο των Financial Times που δημοσιεύτηκε στις 28 Ιανουαρίου αναφέρονται ανυπόστατοι ισχυρισμοί περί ύπαρξης σχέσεων μεταξύ του Υπουργού Εξωτερικών κ. Νίκου Κοτζιά και του Ρώσου καθηγητή κ. Αλεξάντρ Ντούγκιν. Στο άρθρο αναφέρεται ο ψευδής ισχυρισμός ότι ο κ. Κοτζιάς είχε προσκαλέσει τον κ. Ντούγκιν σε εκδήλωση του Πανεπιστημίου Πειραιά. Όπως το ίδιο το Πανεπιστήμιο Πειραιά έχει διαψεύσει με χωριστή ανακοίνωσή του, ο κ. Κοτζιάς ουδέποτε προσκάλεσε τον κ. Ντούγκιν στην εν λόγω διάλεξη και ουδέποτε, όπως ψευδώς αναφέρεται στο δημοσίευμα, μετέβη στη Μόσχα για να τον συναντήσει.

Στο άρθρο αναφέρεται ψευδώς ότι ζητήθηκε και δεν παραχωρήθηκε σχετική δήλωση από πλευράς του κ. Κοτζιά. Στοιχειώδης δημοσιογραφική δεοντολογία από πλευράς των συντακτών του άρθρου επιβάλλει την διασταύρωση και επαλήθευση πριν τη δημοσίευση των ανυπόστατων αυτών πληροφοριών που, αναπαραγόμενες στο διαδίκτυο και από άλλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δημιουργούν αναληθείς και αβάσιμες εντυπώσεις».

© The Financial Times Limited 2015. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation