Οι πονοκέφαλοι Ομπάμα μετά τη νίκη των Ρεπουμπλικάνων

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία: Το αμερικανικό εκλογικό σώμα την Τρίτη απέρριψε τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα. Θα περάσει τα δύο τελευταία του χρόνια στην προεδρία με ένα Κογκρέσο που ελέγχεται πλήρως από τους Ρεπουμπλικάνους.

Θα μπορούσαν να διαψευστούν οι προβλέψεις για ακόμη πιο βαθύ αδιέξοδο στην Ουάσιγκτον. Οι Ρεπουμπλικάνοι θα μπορούσαν να επικεντρωθούν στις προεδρικές εκλογές του 2016 και να προσπαθήσουν να δείξουν κυβερνητικό έργο, αντί να μπλοκάρουν αντανακλαστικά οτιδήποτε προτείνει ο Λευκός Οίκος. Ο κ. Ομπάμα από την άλλη πλευρά, θα μπορούσε να κρύψει το στυλό που υπογράφει τα βέτο και να επιτρέψει κάποιες μεταρρυθμίσεις στο νόμο για την υγεία. Οι Ρεπουμπλικάνοι θα μπορούσαν ακόμη και να εγκρίνουν fast track διαδικασίες για να προχωρήσει ο πρόεδρος στις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες.

Όλα αυτά είναι εφικτά. Είναι όμως, μάλλον απίθανα.

Οι Ρεπουμπλικάνοι απέκτησαν τον έλεγχο του Κογκρέσου. Οι αναλυτές μπορεί να είναι ακόμη διχασμένοι ως προς το εάν αυτές οι εκλογές μπορούν να χαρακτηριστούν ως «εκλογικό κύμα». Οι Ρεπουμπλικάνοι πάντως, το θεωρούν δεδομένο.

Το γεγονός ότι η συμμετοχή υποχώρησε κάτω από το 40%, ενώ οι Ρεπουμπλικάνοι θα μπορούσαν να χάσουν τον έλεγχο της Γερουσίας το 2016, δεν αποδυναμώνει αυτή την πεποίθηση. Το συναίσθημα της νίκης έχει τη δική του δυναμική.

Ας δούμε τα χρόνια διακυβέρνησης Ομπάμα από τη δική τους οπτική. Ο κ. Ομπάμα ανέλαβε την προεδρία το 2008 με μία σαρωτική νίκη, αποκτώντας τον έλεγχο και των δύο σωμάτων του Κογκρέσου. Τότε υποστήριξε ότι ξανασχεδιάστηκε ο εκλογικός χάρτης των ΗΠΑ με μία νέα πλειοψηφία Δημοκρατικών.

Το 2010, οι Ρεπουμπλικάνοι απέκτησαν πάλι τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Δύο χρόνια αργότερα, ο κ. Ομπάμα διατήρησε τον έλεγχο της προεδρίας, αλλά κυρίως επειδή ευνοήθηκε από στάση που τήρησε ο αντίπαλός του, Μιτ Ρόμνεϊ, με τις συχνές αλλαγές θέσεων.

Το 2014, ο κ. Ομπάμα χάνει συνολικά τον έλεγχο του Καπιτωλίου. Η επόμενη φάση είναι ο Λευκός Οίκος το 2016. Γιατί να δώσουν οι Ρεπουμπλικάνοι στον κ. Ομπάμα τη δυνατότητα να καταγράψει νομοθετικές νίκες εν όψει των προεδρικών εκλογών;

Αυτός τουλάχιστον είναι ο τρόπος σκέψης των Ρεπουμπλικάνων. Ορισμένοι μπορεί να μιλούν για εναλλακτική πραγματικότητα. Γεγονός όμως, είναι πως μπορούν να δηλώνουν ότι έχουν πλέον λαϊκή εντολή.

Διατυπώνω λοιπόν τη δική μου πρόβλεψη για το πώς θα επηρεαστεί η τελευταία φάση της προεδρίας Ομπάμα από αυτή την εκλογική νίκη των Ρεπουμπλικάνων

Κάποια στιγμή τις επόμενες εβδομάδες, ο κ. Ομπάμα θα εκδώσει προεδρικό διάταγμα με το οποίο θα γίνεται ευκολότερο για τους παράνομους μετανάστες να μένουν επ’ άπειρον στις ΗΠΑ – κίνηση που είχε αρχικά προγραμματίσει για τον Σεπτέμβριο, αλλά ανέβαλε κατόπιν αιτήματος των υποψηφίων του Δημοκρατικού Κόμματος για τις εκλογές. Τώρα όμως, θα προχωρήσει.

Με αυτήν την κίνηση θα πυροδοτηθεί η αντίδραση της βάσης του ρεπουμπλικανικού κόμματος που ήδη σιγοβράζει ενάντια σε έναν πρόεδρο που θεωρεί ότι θα ποδοπατήσει τη βούληση του αμερικανικού λαού για να προωθήσει τη δική του ομοσπονδιακή ατζέντα. Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν θα δώσουν κατά συνέπεια στον κ. Ομπάμα τη δυνατότητα για διαδικασίες fast track για την ολοκλήρωση των διεθνών εμπορικών συμφωνιών.

Γιατί να του δώσουν λευκή επιταγή για να σχηματίσει τις εμπορικές συμφωνίες με βάση τα κριτήρια των εργατικών συνδικάτων; Οι Ρεπουμπλικάνοι θα περάσουν τον νόμο για τον αγωγό Keystone XL. Θα ψηφίσουν επίσης και για την κατάργηση του Obamacare. Ο πρόεδρος θα ασκήσει βέτο και στις δύο ψηφοφορίες. Έτσι, θα ενταθεί η αντίδραση των Ρεπουμπλικάνων.

Τελικά, αυτό το αδιέξοδο θα περάσει στα χέρια της Χίλαρι Κλίντον - ή σε όποιον πάρει το χρίσμα των Δημοκρατικών για τις εκλογές του 2016. Οι γενικές εκλογές έχουν συνήθως πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή από ό,τι οι μεσοπρόθεσμες. Η μειονότητα των ισπανόφωνων, οι νέοι και οι γυναίκες  θα γείρουν την πλάστιγγα προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Όλα αυτά όμως θα γίνουν μετά από δύο χρόνια.

Προς το παρόν, νικητές είναι οι Ρεπουμπλικάνοι και ο κ. Ομπάμα θα νιώσει τον αντίκτυπο. Μπορεί να προσπαθήσει να φερθεί πιο έξυπνα, συνυπογράφοντας κάποια από τα θέματα της ατζέντας τους, ενώ παράλληλα θα αναζητά τρόπους να διχάσει ένα ήδη κατακερματισμένο κόμμα. Το πιθανότερο, όμως, είναι πως θα αποτύχει.

Ο  Μπαράκ Ομπάμα δεν είναι Μπιλ Κλίντον και δεν έχει τη δική του ικανότητα να δημιουργεί γέφυρες. Η πρόβλεψή μου μπορεί να μοιάζει δυσοίωνη, αλλά είναι μάλλον υπερβολικό να υποστηρίζει κανείς πως με τις εκλογές αυτές ανοίγει νέο κεφάλαιο στον δικομματισμό των ΗΠΑ. 

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation