Πουλώντας τρόμο: Το ετήσιο report των τζιχαντιστών

Δεν είναι εταιρία και δεν έχει μετόχους, αλλά η στρατιωτική επιτυχία και ωμότητα της ομάδας τζιχαντιστών που σαρώνει το Ιράκ αποτυπώνεται με επίπεδο ακρίβειας που συνήθως συναντάται σε εταιρικούς ισολογισμούς.

Από το 2012, το Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε (Islamic State of Iraq and the Levant - Isis) εκδίδει ετήσιο απολογισμό, παρουσιάζοντας με αριθμητική και γεωγραφική λεπτομέρεια τις επιχειρήσεις του: τον αριθμό των βομβιστικών ενεργειών, των φόνων, τα σημεία κατάληψης, τις αποστολές αυτοκτονίας, τις πόλεις που καταλαμβάνονται, ακόμη και τους «αποστάτες» που προσηλυτίζονται στον σκοπό του Isis.

Μόνο το 2013, στον απολογισμό της ομάδας αναφέρονται σχεδόν 10.000 επιχειρήσεις στο Ιράκ: 1.000 δολοφονίες, 4.000 εκρηκτικοί μηχανισμοί και απελευθερώσεις εκατοντάδων ριζοσπαστών κρατουμένων. Την ίδια χρονιά εμφανίζονται εκατοντάδες «αποστάτες» να επιστρέφουν.

Τους απολογισμούς του 2012 και του 2013 (μια χρονιά κατά την οποία σκοτώθηκαν 8.000 πολίτες στο Ιράκ), που εκδόθηκαν υπό τον τίτλο al-Naba (οι Ειδήσεις), ανέλυσε το Ινστιτούτο Μελετών Πολέμου που έχει έδρα στις ΗΠΑ και επιβεβαιώνει το μεγαλύτερο τμήμα των πληροφοριών που περιέχουν. Ο στόχος του Isis είναι κατά τα φαινόμενα να επιδείξει τα πεπραγμένα του στους δυνητικούς δωρητές.

Οι εκθέσεις σκιαγραφούν την εικόνα μιας οργάνωσης που κατά τους αναλυτές δεν ταιριάζει τόσο με την ετερόκλητη τρομοκρατική συμμορία που περιγράφουν οι Ιρακινοί αξιωματούχοι, αλλά μάλλον με μια οργανωμένη στρατιωτική δομή, με καθαρή πολιτική στρατηγική για τη δημιουργία ενός σουνιτικού σεχταριστικού κράτους - και μάλιστα με πολλά από τα χαρακτηριστικά επιχείρησης.

«Τα reports προσφέρουν δεδομένα δραστηριοτήτων, με τρόπο που συνήθως χρησιμοποιείται για την παρουσίαση σε δωρητές», σχολιάζει η Jessica Lewis του Institute for the Study of War. «Επιβεβαιώνουν ότι η οργάνωση λειτουργεί σαν στρατός και ότι έχει φιλοδοξία σύστασης κράτους».

Ο Nigel Inkster, που έχει διατελέσει στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες MI6 και είναι σήμερα επικεφαλής υπερατλαντικών απειλών στο International Institute for Strategic Studies, σχολίασε: «Κάνουν παρουσίαση όπως μια εταιρία, με λεπτομέρειες των επιχειρήσεων και των στόχων. Δίνουν ξεκάθαρη εικόνα για τη δομή, τον προγραμματισμό και τη στρατηγική της οργάνωσης».

Οι φιλοδοξίες του Isis έχουν αρχίσει να εκδηλώνονται σταδιακά την τελευταία χρονιά, αλλά από την περασμένη εβδομάδα σχηματοποιούνται με απίστευτη ταχύτητα, και τα εδάφη που έχει καταλάβει εκτείνονται από τα ανατολικά της συριακής πόλης Χαλέπι μέχρι το βόρειο Ιράκ.

Από τα έγγραφα γίνεται ξεκάθαρο ότι η εκστρατεία του Isis για έλεγχο των εδαφών του Ιράκ όπου υπερτερούν οι σουνίτες -και η κατάληψη της δεύτερης πόλης της Μοσούλης- δεν θα έπρεπε να ξαφνιάσει ούτε τη σιιτική κυβέρνηση της Βαγδάτης, ούτε τους δυτικούς συμμάχους της. Δείχνουν σαφώς ότι η Νινευή, η επαρχία που περιλαμβάνει τη Μοσούλη και η οποία καταλήφθηκε την περασμένη εβδομάδα αποτελεί στόχο επί μακρόν.

Η ανάλυση του Institute for the Study of War δείχνει ότι το 30% των επιθέσεων που έκανε το Isis το 2012 και το 2013 έγινε στη Νινευή, που σημαίνει ότι η επαρχία ήταν ο πρωταρχικός στόχος επιθέσεων της ομάδας.

«Ο αριθμός των επιθέσεων στο Ιράκ αυξάνεται σταθερά επί μήνες», σχολιάζει ο John Drake, της εταιρίας ασφαλείας AKE. «Τώρα έχουμε πάνω από 100 δολοφονίες κάθε εβδομάδα. Το Isis δυναμώνει όλο και περισσότερο».

Οι επιθέσεις του Isis δεν είναι τυχαίες εκδηλώσεις βίας, όπως τις εμφανίζουν οι αναφορές του Ιράκ. «Αποδυναμώνουν σταθερά τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας», πιστεύει ο κ. Drake, «επιλέγοντας να δολοφονούν υψηλόβαθμα στελέχη ώστε να ρίχνουν το ηθικό».

Όσοι παρακολουθούν στενά την πρόοδο των αμερικανοεκπαιδευμένων ιρακινών δυνάμεων δεν εξεπλάγησαν που τόσοι πολλοί εγκατέλειψαν τις θέσεις τους στη Μοσούλη όταν επιτέθηκε το Isis, προσθέτει.

Το Isis μετράει σήμερα 15.000 σκληρούς πολεμιστές στα στρατεύματά του, σύμφωνα με τους ειδικούς και, σε συνδυασμό με τα κεφάλαια από τα ιδιωτικά τζιχαντιστικά δίκτυα της Αραβίας, έχει αναπτύξει εσωτερικές πηγές χρηματοδότησης, μέσω του λαθρεμπορίου πετρελαίου στη Συρία, από απάτες και απαγωγές.

Το Isis έχει καταλάβει πετρελαιοπηγές στην επαρχία Ντέιρ Εζορ της Συρίας κι έχει συμμαχήσει με φυλές για να αντλεί πετρέλαιο.

Από οικονομική άποψη, το 2014 ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο για την οργάνωση, καθώς οι αντάρτες λεηλάτησαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από τις τράπεζες της Μοσούλης. Σύμφωνα με το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, το Isis έπαιρνε εκβιαστικά φόρους από επιχειρήσεις της Μοσούλης πριν ακόμη από την κατάληψη, εξασφαλίζοντας μέχρι και 8 εκατ. δολ. τον μήνα.

Το Isis είναι ο διάδοχος της ομάδας που ήταν γνωστή ως αλ Κάιντα στο Ιράκ και είχε τόσο άγριες μεθόδους, που έκανε τις σουνιτικές φυλές, με τη βοήθεια και τα οικονομικά κίνητρα του αμερικανικού στρατού, να στραφούν εναντίον της το 2006. Το Isis έμαθε το μάθημά του. «Το Isis κατέληξε ότι η λύση ήταν η καλύτερη στρατιωτική δύναμη και ότι πρέπει να γίνει πιο σκληρή εκδοχή της αλ Κάιντα», δήλωσε ο κ. Lewis.

Παρ' όλα αυτά, η ομάδα έχει προσαρμοστεί στις νέες σύγχρονες μεθόδους για να διαδώσει το μήνυμά της. Η ευφυής χρήση των social media πρωταγωνιστεί στην τακτική προβολής στη Συρία και στο Ιράκ. «Όταν μιλάμε για τη χρήση πλατφόρμας όπως το Twitter, το Isis είναι ίσως πιο προχωρημένο από τις περισσότερες αμερικανικές επιχειρήσεις», λέει ο Aaron Zelin, εμπειρογνώμων των τζιχαντιστών και καθηγητής στο Washington Institute.

Στις παραμονές της πρόσφατης κατάληψης της Μοσούλης, οι λογαριασμοί στο Twitter που σχετίζονται με το Isis πλημμύρισαν από συντονισμένες εκστρατείες με εικόνες και hashtags προσεκτικά σχεδιασμένα ώστε να σοκάρουν  - και να εμπνεύσουν.

Ο κ. Zelin πιστεύει ότι οι δραστηριότητες του Isis στα κοινωνικά δίκτυα, όπως το Facebook, το Twitter και το YouTube, στη Συρία, ήταν εκείνες που άνοιξαν τον δρόμο για τον προπαγανδιστικό πόλεμο στο Ιράκ.

Η αξιοποίηση των κοινωνικών δικτύων είναι ένας από τους βασικούς λόγους που το Isis έχει καταστεί η πλέον δημοφιλής οργάνωση σε μαχητές από ξένες χώρες - μεταξύ των οποίων 2.000 από την Ευρώπη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από τις δυτικές υπηρεσίες ασφαλείας.

Παρά την επιτυχία του, μένει να αποδειχτεί αν θα καταφέρει να κρατήσει τον κλοιό του στο Ιράκ. Στη Συρία η οργάνωση έχει από καιρό διαχωριστεί από τον επίσημο «εκπρόσωπο» της αλ Κάιντα, το Jabhat al-Nusrah, και αποξενώθηκε με τις πιο συντηρητικές αντάρτικες ομάδες της Συρίας, προκαλώντας μάχες που την εκτόπισαν από το Χαλέπι και το μεγαλύτερο κομμάτι του Ίντλιμπ στον Βορρά.

«Το ζήτημα στο Ιράκ είναι πώς θα αντιμετωπίσουν τους υπολοίπους που αντιδρούν» σχολιάζει ο κ. Zelin. «Για την ώρα, έχουν έναν συμβατικό γάμο με τις δυνάμεις που αντιτίθενται στον πρωθυπουργό Nouri al-Maliki».

Παρ΄ όλες τις προσπάθειες να χτίσει μια πειθαρχημένη, επαγγελματική στρατιωτική δύναμη, οι αναλυτές θεωρούν ότι η αγριότητα με την οποία το Isis επιδιώκει τους σκοπούς του πολύ γρήγορα θα απωθήσει εκείνους που θέλουν να κυβερνήσουν στο ισλαμικό κράτος το οποίο επικαλείται. «Είναι το αιώνιο πρόβλημα με τον σκορπιό και την αλεπού», σχολίασε ο κ. Inkster. «Η ιδεολογία της τζιχάντ περιέχει τους σπόρους της καταστροφής της».

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation