ΔΝΤ: Νέα κόλπα στις διασώσεις κρατών

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξετάζει αλλαγές στους κανόνες που θα διέπουν την οικονομική στήριξη χωρών που βρίσκονται σε δεινή θέση.  Συγκεκριμένα, εξετάζεται η πρόταση να απαιτείται πρώτα παράταση της διάρκειας της λήξης των κρατικών ομολόγων που ήδη βρίσκονται σε κυκλοφορία, ως προϋπόθεση για την παροχή στήριξης από το Ταμείο. 

Μέχρι τώρα, οι επιλογές του ΔΝΤ περιορίζονται στο πρόγραμμα στήριξης ή στην αναδιάρθρωση του χρέους σε περίπτωση που το Ταμείο κρίνει ότι το δημόσιο χρέος της χώρας δεν είναι βιώσιμο. Η ιδέα που τίθεται επί τάπητος είναι να υπάρξει ένας τρίτος δρόμος, που θα δίνει τη δυνατότητα στους πιστωτές να συμφωνούν σε ένα reprofiling των υπαρχόντων ομολόγων. Βάσει αυτής της πρότασης, θα επεκτείνεται η διάρκεια των ομολόγων, ανάλογα με τη διάρκεια του προγράμματος του ΔΝΤ, χωρίς όμως, να υπάρχουν αλλαγές στην ονομαστική αξία ή το κουπόνι του τίτλου.

Η ιδέα τίθεται προς συζήτηση καθώς το Ταμείο βρίσκεται σε διαδικασία επανεξέτασης της προσέγγισης που ακολουθείται στην αναδιάρθρωση δημοσίου χρέους, ειδικότερα μετά την στήριξη της Ελλάδας το 2010.

Σύμφωνα με τραπεζίτες και ανθρώπους προσκείμενους στο ΔΝΤ, την Παρασκευή, το εκτελεστικό συμβούλιο του ΔΝΤ συζήτησε μία νέα έκθεση, η οποία προτείνει μεγάλες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο γίνεται ο χειρισμός των ιδιωτών ομολογιούχων στα μεγάλα προγράμματα του ΔΝΤ. Η συζήτηση γίνεται ενώ ήδη υπάρχει σημαντική αλλαγή στις ισορροπίες ισχύος μεταξύ των κυβερνήσεων και των πιστωτών τους.

Πηγές προσκείμενες στο ΔΝΤ δήλωσαν πως οι συζητήσεις βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο, ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις μεταξύ των μελών του εκτελεστικού συμβουλίου και πως είναι μάλλον απίθανο να υπάρξει τελική απόφαση πριν τα τέλη του έτους. Το ΔΝΤ αρνήθηκε να σχολιάσει.

Βάσει της ισχύουσας πρακτικής, θα πρέπει το χρέος μίας χώρας να θεωρείται βιώσιμο ώστε να μπορεί το ΔΝΤ να παρέχει ένα μεγάλο δάνειο. Αυτό σημαίνει ότι έχει μόνο δύο επιλογές: να προσφέρει δάνειο χωρίς πλήγμα για τους ιδιώτες επενδυτές ή να επιμείνει να γίνει πρώτα μία επώδυνη αναδιάρθρωση.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, οι θεσμοί της ευρωζώνης και το ΔΝΤ δεν ήθελαν να επιβάλουν εκ των προτέρων ζημίες στους ιδιώτες επενδυτές – εν μέρει λόγω του φόβου για μετάδοση της κρίσης και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης. Η αναδιάρθρωση αποδείχθηκε τελικά αναγκαία το 2012.

Η νέα πρόταση θα εφαρμόζεται μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει πραγματική αμφιβολία για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα ζητείται από τους ιδιώτες επενδυτές να συμφωνήσουν σε ένα «πάγωμα» ως προϋπόθεση για να προσφύγει η χώρα σε πρόγραμμα του ΔΝΤ. Ένα μοντέλο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είναι η εθελοντική αναδιάρθρωση χρέους που έγινε στο πλαίσιο του προγράμματος του ΔΝΤ για την Ουρουγουάη το 2003.

Το ΔΝΤ βρίσκεται σε συζητήσεις και με παράγοντες της αγοράς ώστε να εξασφαλίσει ότι οιαδήποτε αλλαγή δεν θα οδηγήσει σε μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος για κρατικά ομόλογα και κατά συνέπεια σε αύξηση του κόστους δανεισμού. Οι συζητήσεις εκτιμάται πως θα συνεχιστούν κατά τη διάρκεια του έτους.

Σύμφωνα με ανθρώπους που παρευρέθηκαν στη συνεδρίαση, η αντίδραση του εκτελεστικού συμβουλίου - όπου εκπροσωπούνται τα κράτη μέλη – στην έκθεση ήταν θετική, αλλά έγινε σημαντική συζήτηση για την ανάγκη για να υπάρξει «συστημική εξαίρεση», η οποία δίνει στο ΔΝΤ τη δυνατότητα να παρακάμψει την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους σε περιπτώσεις όπου υπάρχει σημαντικός φόβος πως χωρίς πακέτο στήριξης προς την χώρα θα υπάρξει συστημική κρίση, όπως ήταν η περίπτωση της ευρωζώνης.

Πολλές χώρες θα ήθελαν να απαλλαγούν από τη συστημική εξαίρεση. Θεωρούν ότι είναι άδικη καθώς βοηθά μόνο τις συστημικές χώρες και αντιπαθούν τα παραθυράκια που δημιουργούνται – καθώς σχεδόν οτιδήποτε μπορεί να χαρακτηριστεί συστημικό. Κάποιοι πιστεύουν επίσης ότι πρακτικά δεν βοηθά, καθώς ο δανεισμός του ΔΝΤ δεν τερματίζει την κρίση εάν το χρέος της χώρας εξακολουθεί να μην είναι βιώσιμο. Άλλοι πιστεύουν ότι είναι μία απαραίτητη δικλείδα για να υπάρχει η δυνατότητα ελεύθερης χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια μίας κρίσης.

© The Financial Times Limited 2014. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation