Γιατί θα μείνει αλώβητος ο Mariano Rajoy

Υπάρχουν μόνο δύο άνδρες στην Ισπανία που γνωρίζουν πραγματικά πόσο βαθύ είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζει τώρα η κυβέρνηση.

Ο ένας κατοικεί στο Moncloa Palace στα δυτικά προάστια της Μαδρίτης. Ο άλλος βρίσκεται στις φυλακές Soto del Real στα βόρεια της ισπανικής πρωτεύουσας. Ο πρώτος είναι ο Mariano Rajoy, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, που δέχεται επιθέσεις, και ο δεύτερος ο Luis Bárcenas, ο ατιμωμένος πρώην ταμίας του Λαϊκού Κόμματος του κ. Rajoy, που βρίσκεται στο επίκεντρο του σκανδάλου με το βρόμικο χρήμα.

Στην πολυαναμενόμενη ακροαματική διαδικασία της Δευτέρας, ο κ. Barcenas δεν σταμάτησε να βάλλει εναντίον του πρώην αφεντικού του, επιμένοντας ότι το κόμμα του πρωθυπουργού χρηματοδοτήθηκε από μυστικές και παράνομες δωρεές από επιχειρήσεις. Ο πρώην ταμίας επιβεβαίωσε επίσης τις κατηγορίες ότι ο κ. Rajoy, μαζί με άλλα ανώτατα στελέχη του κόμματος, δέχθηκε τακτικές πληρωμές από το ταμείο του βρόμικου χρήματος που ήλεγχε ο ίδιος ο κ. Bárcenas.

Ο κ. Rajoy και άλλα στελέχη του Λαϊκού Κόμματος επιμένουν ότι οι ισχυρισμοί είναι αναληθείς. Μιλώντας μετά την κατάθεση του πρώην ταμία, ο πρωθυπουργός απέρριψε τις πιέσεις που του ασκούνται να παραιτηθεί και υποσχέθηκε να προχωρήσει με το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησής του.

Προς το παρόν, φαίνεται ότι ουδείς εκ των δύο μπορεί να προσφέρει καθοριστικές νόμιμες αποδείξεις για να υποστηρίξει τη δική του εκδοχή των γεγονότων. Αυτό που δείχνει τη θλιβερή εικόνα της πολιτικής κατάστασης στη χώρα είναι πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ισπανών φαίνεται πως πιστεύει περισσότερο εκείνον που βρίσκεται στο κελί της φυλακής παρά εκείνον που επέλεξε πριν από δύο χρόνια να οδηγήσει τη χώρα κατά τη διάρκεια της ύφεσης.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ποσοστό μεγαλύτερο από το 80% των Ισπανών πιστεύει πως το κυβερνών κόμμα γνώριζε για τις ενέργειες του κ. Bárcenas και τις ανεχόταν. Ακόμη και μεταξύ των ψηφοφόρων PP, οι ερωτηθέντες που πιστεύουν ότι το κόμμα δεν είχε ιδέα τι συνέβαινε είναι η μειοψηφία. Τα ευρήματα της δημοσκόπησης απηχούν την ευρύτερη έρευνα που διενεργήθηκε στις αρχές του έτους, σύμφωνα με την οποία το 96% των Ισπανών πιστεύει πως οι πολιτικοί της χώρας είναι διεφθαρμένοι.

Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτός ακριβώς ο κυνισμός και η περιφρόνηση που πολλοί Ισπανοί αισθάνονται για την πολιτική τάξη της χώρας προσφέρει τώρα έναν βαθμό προστασίας στην κυβέρνηση Rajoy. Οι ψηφοφόροι έχουν αηδιάσει, αλλά δεν έχουν εκπλαγεί από τις τελευταίες αποκαλύψεις στην υπόθεση Bárcenas.

Παρά την οργή που εκφράζεται σε στήλες εφημερίδων και τηλεοπτικές συζητήσεις, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η κατάθεση της Δευτέρας πρόκειται να προκαλέσει νέο κύμα διαμαρτυριών. Σε μεγάλο βαθμό, η πολιτική ζημιά που προκλήθηκε από το σκάνδαλο έχει ήδη προεξοφληθεί από τους Ισπανούς ψηφοφόρους.

Εάν, όμως, είναι μάλλον απίθανο να υπάρξει πραγματική πίεση για αλλαγή από τους δρόμους της Ισπανίας, είναι ακόμη λιγότερο πιθανό να προέλθει από το εσωτερικό του PP, την τεράστια πολιτική μηχανή που γρήγορα συσπειρώθηκε γύρω από τον ηγέτη της.

Όπως συμβαίνει σε όλες τις πολιτικές παρατάξεις, έτσι και στο κόμμα του κ. Rajoy υπάρχει πληθώρα παλαιών αντιπάλων και φιλόδοξων υποκριτών. Τα περισσότερα από τα κορυφαία στελέχη του κόμματος, όμως, είτε έχουν τα ίδια βαθιά εμπλοκή στο σκάνδαλο Bárcenas (όπως η Dolores de Cospedal, η ηγέτις του κόμματος) είτε δεν έχουν αρκετή στήριξη από μεγιστάνες του κόμματος (όπως Soraya Sáenz de Samantaria, η αναπληρώτρια πρωθυπουργός).

Έτσι μένουν κάποια πρώην μεγαλοστελέχη του PP, όπως ο José María Aznar, ο πρώην πρωθυπουργός, και η Esperanza Aguirre, η πρώην πρόεδρος της περιφέρειας της Μαδρίτης, που έχει ακόμη ισχυρή επιρροή. Και οι δύο έχουν επιτεθεί στον κ. Rajoy κατά το παρελθόν και έχουν την υποστήριξη των σημαντικών εκλογικών περιφερειών στο εσωτερικό του κόμματος. Κανείς τους, όμως, δεν προσφέρει καθαρή ρήξη με το παρελθόν, κυρίως γιατί και οι δύο κατείχαν ισχυρές θέσεις, ενώ το ταμείο του κόμματος με το βρόμικο χρήμα ήταν σε πλήρη λειτουργία.

Ποιοι άλλοι μηχανισμοί υπάρχουν για να πέσει ο κ. Rajoy; Οι σοσιαλιστές της αντιπολίτευσης ζήτησαν την παραίτησή του, αλλά δεν έχουν καν τη δύναμη να επιβάλουν τη συζήτηση στη Βουλή για το σκάνδαλο. Το ισπανικό ποινικό σύστημα, εν τω μεταξύ, είναι διαβόητο για τον αργοκίνητο ρυθμό του, αλλά και για την έντονη πολιτικοποίησή του. Εκτός αυτού, κάθε προσπάθεια για να βρεθεί ο κ. Rajoy αντιμέτωπος με ποινικά αδικήματα θα βρεθεί μπροστά σε σειρά συνταγματικών εμποδίων που προστατεύουν όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου από ποινικές διώξεις.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό το τελευταίο 10ήμερο διαρροών και αποκαλύψεων έχει στερήσει από τον κ. Rajoy και την κυβέρνησή του το ελάχιστο πολιτικό κεφάλαιο που τους είχε απομείνει. Στο πρόσωπο του κ. Bárcenas, ο ηγέτης της Ισπανίας βρίσκει έναν επικίνδυνο και αδυσώπητο εχθρό που φαίνεται αποφασισμένος να τον συμπαρασύρει όλο και πιο βαθιά στο σκάνδαλο. Ο κ. Rajoy γνωρίζει, όμως, επίσης ότι, προς το παρόν τουλάχιστον, η αντιπολίτευση είναι αδύναμη και διχασμένη, το κόμμα του είναι ισχυρό και ενωμένο και το σύστημα δικαιοσύνης αργό και δυσκίνητο.

Δεν υπάρχει κάτι που θα τον εμποδίσει να παλέψει και για την επόμενη εκλογική αναμέτρηση.

© The Financial Times Limited 2013. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation