Μαζικές πωλήσεις από τις αγορές ομολόγων

Οι φόβοι για μαζικές τραπεζικές αναλήψεις κυριαρχούν. Όμως η μαζική φυγή ξένων κεφαλαίων από τα ομόλογα της περιφέρειας συμβαίνει ήδη. Στα 280 δισ. οι πωλήσεις. Γιατί απειλεί το μέλλον του ευρώ.

Δημοσιεύθηκε: 24 Μαΐου 2012 - 07:50

Richard Milne

Μαζικές πωλήσεις από τις αγορές ομολόγων

Πάρα πολύ μεγάλη προσοχή έχει δοθεί στην πιθανότητα μαζικής φυγής από τις τράπεζες της ευρωζώνης. Υπάρχει όμως κάτι εξίσου σημαντικό, που ήδη συμβαίνει: η μαζική φυγή από τα ομόλογα.

Οι ξένοι επενδυτές εγκαταλείπουν τις αγορές κρατικών και εταιρικών ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας κατά ορδές τον τελευταίο χρόνο και δεν υπάρχουν ενδείξεις επιβράδυνσης των πωλήσεων. Αν μη τι άλλο, υπάρχει ανησυχία ότι η διαδικασία θα συνεχιστεί για αρκετό καιρό, όπως συμβαίνει στην Ελλάδα, στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι γενικευμένες μαζικές αναλήψεις καταθέσεων σε πολλές χώρες θα είναι καταστροφικές. Αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλές αποδείξεις για κάτι τέτοιο. Οι καταθέσεις στις ιταλικές τράπεζες έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, ενώ στις ισπανικές έχουν μειωθεί λίγο.

Όμως, η εικόνα είναι διαφορετική αν δούμε τα ξένα κεφάλαια. Η JPMorgan εκτιμά ότι 200 δισ. ευρώ σε κρατικά ομόλογα της Ιταλίας και 80 δισ. ευρώ σε ισπανικά έχουν πουληθεί από τους ξένους επενδυτές το τελευταίο 9μηνο, πάνω από 10% για κάθε μία από τις αγορές.

Ο Matt King της Citi έχει προχωρήσει πιο πέρα, αναλύοντας τις λεπτομέρειες των ισολογισμών Target 2 που παρακολουθούν τις διακρατικές πληρωμές στην ευρωζώνη. Έχει συζητηθεί πολύ το πώς τα πλεονάσματα της Γερμανίας στο Target 2 αυξάνονται ραγδαία, ενώ τα ελλείμματα στην ευρωπεριφέρεια εκτινάσσονται. Ο Μ. King χρησιμοποιεί τα στοιχεία για το ισοζύγιο πληρωμών κάθε χώρας, που δείχνει τις διακρατικές κινήσεις κεφαλαίων και αφαιρεί το Target 2 και άλλες ροές του δημόσιου τομέα, για να καταλήξει στο μέγεθος της φυγής ξένων κεφαλαίων. Το συμπέρασμα είναι τρομαχτικό.

Στην Ισπανία έχουν γίνει εκροές 100 δισ. ευρώ, περίπου 10% του ΑΕΠ, από τα μέσα του περασμένου χρόνου. Στην Ιταλία είναι χειρότερα: τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι από τη χώρα έφυγαν 230 δισ. ευρώ, κοντά στο 15% της παραγωγής.

Πολλές πωλήσεις γίνονται υπό την κάλυψη του προγράμματος φθηνών δανείων της ΕΚΤ προς τις τράπεζες, τα LTROs. Οι ξένοι επενδυτές χρησιμοποίησαν τη ζήτηση από τους εγχώριους ομολογιούχους για εθνικά χρεόγραφα, για να... την κάνουν.

Αυτά έχουν μεγάλη σημασία γιατί η Ιταλία και η Ισπανία εξακολουθούν να εκπροσωπούν μεγάλα κομμάτια των ομολογιακών δεικτών που παρακολουθούν οι επενδυτές. Η Ιταλία, που είναι η τρίτη μεγαλύτερη αγορά ομολόγων στον κόσμο, καταλαμβάνει πάνω από 20% σε ορισμένους δείκτες κρατικών ομολόγων.

Και υπάρχουν ακόμη πολλά ενεργητικά για πούλημα. Η JPMorgan εκτιμά ότι στην Ιταλία και την Ισπανία οι ξένοι επενδυτές κατέχουν 800 δισ. ευρώ σε κρατικά ομόλογα, 500 δισ. σε εταιρικά ομόλογα και 300 δισ. σε μετοχές. Αν βάλουμε και τα συνολικά 3 τρισ. ευρώ σε τραπεζικές καταθέσεις -από όλους και όχι μόνο τους ξένους-, είναι φανερό ότι έπονται μεγαλύτερα προβλήματα. Βεβαίως, οι πωλήσεις από τους ξένους επενδυτές ίσως δεν έχουν σημασία για χώρες όπου οι εγχώριοι επενδυτές καλύπτουν το κενό. Η Ιαπωνία είναι το απόλυτο παράδειγμα χώρας που δεν εξαρτάται από τους ξένους για τη χρηματοδότηση του μεγάλου ελλείμματός της. Όμως, η ταχύτητα των πωλήσεων έχει μεγάλη σημασία. Οι εγχώριοι επενδυτές θα μπορούσαν να καλύψουν μια τρύπα, αλλά οι εκροές που βιώνουν τελευταία η Ισπανία και η Ιταλία θα είναι δύσκολο να καλυφθούν αν συνεχιστούν.

Το έργο του ευρώ υποτίθεται ότι θα ήταν διαφορετικό. Σχεδιάστηκε για να ενθαρρύνει τις διακρατικές ροές κεφαλαίων και επενδύσεων, όχι για να οδηγήσει σε εθνικοποίηση. Η μεγάλη ανησυχία είναι ότι, εκτός από λίγες μεγάλες χώρες όπως η Γερμανία, οι αγορές της ευρωζώνης γκετοποιούνται και κυριαρχούνται από εγχώριους επενδυτές, που δεν θέλουν πια να επενδύσουν έξω από τα σύνορά τους.

Κι όλα αυτά χωρίς να μπαίνει ο παράγοντας της πιθανότητας να χρεοκοπήσει ή να φύγει από το ευρώ η Ελλάδα. Οι αγορές θεωρούν πια είτε το ένα είτε το άλλο πολύ πιθανό.

Οι συνέπειες του ντόμινο είναι δύσκολο να υπολογιστούν, αλλά θεωρείται πρακτικώς βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν περαιτέρω πωλήσεις από τους ξένους επενδυτές. Πιο ύπουλο ακόμη είναι ότι η έξοδος ή η χρεοκοπία της Ελλάδας, αποκρυσταλλώνοντας τις ζημίες για τις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες σε όλη την ευρωζώνη, θα θέσει υπό αμφισβήτηση τη δέσμευση στήριξης των υπόλοιπων κλονιζόμενων οικονομιών. Το κόστος δανεισμού της Ιταλίας και της Ισπανίας θα εκτιναχθεί ακόμη υψηλότερα αν οι επενδυτές φοβηθούν ότι δεν υπάρχει δίχτυ ασφαλείας γι' αυτές τις χώρες.

Οι μαζικές τραπεζικές αναλήψεις κλέβουν τα πρωτοσέλιδα. Όμως, οι αναλήψεις των ξένων κεφαλαίων μπορεί να είναι εξίσου τρομαχτικές για το μέλλον του ευρώ.

© The Financial Times Limited 2012. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation