Η μεγάλη ανατροπή δεν θα γίνει το 2012

Οι μεταβολές στην παγκόσμια οικονομική τάξη δεν θα φέρoυν άμεσα την ανατροπή. Tα δυτικά κατεστημένα θα επιβιώσουν ένα χρόνο ακόμη γιατί "ο διάβολος που γνωρίζεις είναι καλύτερος από τον άγνωστο".

Δημοσιεύθηκε: 29 Δεκεμβρίου 2011 - 07:53

Mark Malloch-Brown

Η επόμενη χρονιά δεν θα είναι καλύτερη (και είναι καλύτερα να κόψουμε εδώ την φράση).

Οποιες πρόσκαιρες επιδιορθώσεις κι αν γίνουν στην ευρωζώνη, τα ελλείμματα και την ανεργία της Αμερικής, την υπερθερμασμένη κινεζική αγορά ακινήτων, τις ανόρεχτες μεταρρυθμίσεις στην Ινδία και την στασιμότητα στην ανάπτυξη της Βραζιλίας, η κατρακύλα θα συνεχιστεί.

Κι αυτό γιατί όλα τα παραπάνω είναι τα συμπτώματα μιας διαρθρωτικής παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που γίνεται όλο και πιο άτακτη. Όμως το δεύτερο μισό αυτής της πρόβλεψης είναι ότι η πολιτική ενδεχομένως να είναι απατηλά ήρεμη το 2012, σε νηνεμία πριν την καταιγίδα.

Ας αρχίσουμε με τις οικονομίες. Δύο τάσεις υπάρχουν που έχουν σχολιαστεί αθρόα. Η μία βρίσκεται ανάμεσα στις γηραιές δυτικές οικονομίες και τις πρώην αναπτυσσόμενες οικονομίες, κυρίως της Ασίας. Η δεύτερη, που δείχνει τα προβλήματα της πρώτης, είναι ότι η παγκοσμιοποίηση των αγορών έδωσε την δυνατότητα στην πρώτη τάση (δίνοντας στην Ασία πρόσβαση στις δυτικές αγορές) να δημιουργήσει δύο νέες τάξεις νικητών.

Η πρώτη είναι οι διεθνείς υπερ-πλούσιοι, που περιλαμβάνει καινοτόμους, επενδυτές και τραπεζίτες. Η δεύτερη απαρτίζεται από τους εργαζόμενους στους κλάδους μεταποίησης και υπηρεσιών στην Ασία και άλλες αναπτυσσόμενες οικονομίες, που έχουν επηρεάσει το δυτικό κόστος εργασίας.

Οι μεγάλοι χαμένοι είναι η δυτική μεσαία τάξη και τα διευθυντικά στελέχη που (με εμφανείς εξαιρέσεις όπως οι Γερμανοί) έχουν υποβαθμιστεί δραματικά. Η πραγματική πηγή της κρίσης είναι η επί δεκαετίες απώλεια ανταγωνιστικότητας και εισοδήματος για αυτές τις ομάδες, την οποία οι πολιτικοί προσπάθησαν να κουκουλώσουν με αβάσταχτα επίπεδα κρατικού και ιδιωτικού χρέους. Τώρα ο λογαριασμός έφτασε και, καθώς η παγκόσμια οικονομία είναι τόσο διαδραστική, κανείς δεν θα μείνει απείραχτος. Οι Κινέζοι κατασκευαστές θα υποφέρουν εξίσου με τους δυτικούς επιχειρηματίες από την αναταραχή και την ύφεση.

Οπότε, γιατί να είναι η πολιτική πιο ήπια; Γιατί τουλάχιστον στο 2012 θα καθοδηγηθεί από συγκυρίες τακτικής και εκλογών. Η μεγάλη ανατροπή, παρά τις διαμαρτυρίες έξω από την Wall Street και τον καθεδρικό του Αγίου Παύλου, θα έλθει αργότερα.

Η παλαιά ρήση ότι τα κατεστημένα δεν αντέχουν την υψηλή ανεργία και την ύφεση, μάλλον θα αντικατασταθεί με το μάθημα ότι τα ευπροσάρμοστα καθεστώτα μπορούν να επιβιώσουν, προσφέροντας σταθερότητα σε καιρούς χάους, και αξιοποιώντας την άλλη ρήση ότι «ο διάβολος που γνωρίζεις είναι καλύτερος από τον διάβολο που δεν γνωρίζεις».

Θα έχουν πρόσθετες ευκαιρίες, αν εστιάσουν στα προβλήματα των ψηφοφόρων πιο αποτελεσματικά από όσο στις αδυναμίες των αντιπάλων. Οι πρόεδροι Nicolas Sarkozy και Barack Obama μπορεί να επιβιώσουν από τις αναμετρήσεις τους με αυτό το σκεπτικό, ενώ οι Angela Merkel και David Cameron ίσως επιβιώσουν στην χρονιά καλύτερα απ’όσο δείχνουν να υπόσχονται τα οικονομικά δεδομένα.

(*) Ο αρθρογράφος είναι πρόεδρος διεθνών σχέσεων της FTI Consulting και πρώην αναπληρωτής γενικός γραμματέας του ΟΗΕ. Είναι συγγραφέας του «The Unfinished Global Revolution».

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation