Τα τερατουργήματα της συνόδου

Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι, σκέφτηκε ο M. Wolf για τη σύνοδο της Ε.Ε. Το ευρώ θα καταλήξει συνώνυμο με τις χρόνιες μειώσεις μισθών, τον αποπληθωρισμό και την παρατεταμένη οικονομική κατρακύλα.

Δημοσιεύθηκε: 14 Δεκεμβρίου 2011 - 07:41

Martin Wolf

Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι… Αυτό σκέφτηκα όταν έμαθα τα αποτελέσματα της συνόδου του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πολλοί επικεντρώθηκαν, όπως ήταν κατανοητό, στην απόφαση του Βρετανού πρωθυπουργού David Cameron να θέσει βέτο στη νέα συμφωνία, όμως αυτό απλώς απέτρεψε να δοθεί προσοχή στην αποτυχία της ευρωζώνης να παραγάγει ένα αξιόπιστο φάρμακο για την ασθένειά της. Αντί αυτού, πρότειναν να σφίξουν τις βίδες στη δημοσιονομική χαλάρωση. Μπορεί να ένιωσαν καλύτερα, αλλά δεν θα καταφέρουν κάτι.

Η βασική απόφαση είναι να δυναμώσει η δημοσιονομική πειθαρχία ώστε να δημιουργηθεί αυτό που η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel και ο Γάλλος πρόεδρος Nicolas Sarkozy αποκαλούν «ένωση σταθερότητας και ανάπτυξης» - ή «ένωση αστάθειας και στασιμότητας», όπως την αποκαλώ εγώ.

Ποιες είναι οι βασικές λεπτομέρειες; Κατ’ αρχάς, όπως δήλωσαν οι επικεφαλής των κυβερνήσεων της ευρωζώνης, «τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς πρέπει να ισορροπηθούν ή να γίνουν πλεονάσματα». Δεύτερον, «αυτός ο κανόνας πρέπει να εισαχθεί στα νομικά συστήματα των κρατών-μελών… Θα περιλαμβάνει έναν μηχανισμό αυτόματος διόρθωσης, που θα πυροδοτείται σε περίπτωση απόκλισης».

Μια απλή αντίρρηση σε αυτές τις ιδέες είναι πως είναι αφόρητα σκληρές. Το συμβούλιο δηλώνει ότι «τα βήματα και οι κυρώσεις που θα προτείνει ή θα συστήνει η Κομισιόν θα υιοθετούνται, εκτός αν δηλώνει το αντίθετο η πλειοψηφία». Εγώ δεν πιστεύω ότι υπάρχει γαλοπούλα που θα ψηφίσει υπέρ των Χριστουγέννων.

Ας πούμε όμως ότι θα γίνει έτσι. Αυτό θα σημαίνει ότι η Κομισιόν, σώμα από μη εκλεγμένους γραφειοκράτες, θα επιβάλλει κυρώσεις σε εκλεγμένες κυβερνήσεις, όταν οι δεύτερες βρίσκονται υπό μεγάλη πίεση. Και τι θα κάνει αν δεν καταφέρει να προσαρμοστούν; Θα τις ρίξει; Η απάντηση, όπως πλέον γνωρίζουμε, είναι ναι. Και αυτό είναι συνταγματικό τερατούργημα.

Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι, όπως αναλύει ο καθηγητής Kevin O’Rourke του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στο Project Syndicate, πρόκειται και για οικονομικό τερατούργημα.

Όπως έχω αναλύσει σε σειρά άρθρα μου την τελευταία εβδομάδα, είναι πολύ δύσκολο να μηδενιστούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε χώρες που χαρακτηρίζονται διαρθρωτικά εισαγωγείς κεφαλαίων, χωρίς παρατεταμένες υφέσεις ή θεαματικές βελτιώσεις στην εξωτερική τους ανταγωνιστικότητα. Όμως, το δεύτερο είναι σχετικό, οπότε οι αναγκαίες βελτιώσεις στην εξωτερική εμφάνιση των αδύναμων κρατών της ευρωζώνης δείχνουν επιδείνωση στην εικόνα των κρατών-εξαγωγέων κεφαλαίου ή θεαματική εξωτερική βελτίωση για το σύνολο της ευρωζώνης. Το πρώτο σημαίνει ότι η Γερμανία θα γίνει πολύ λιγότερο Γερμανία. Το δεύτερο ότι η ευρωζώνη θα γίνει μια γιγα-Γερμανία. Ποιος μπορεί να πιστέψει ότι είναι δυνατό ένα από τα δύο αποτελέσματα;

Έτσι, το πιο πιθανό αποτέλεσμα που απομένει είναι ένα όργιο δημοσιονομικής λιτότητας: μακροχρόνιες διαρθρωτικές υφέσεις στις ευαίσθητες χώρες. Με δυο σκληρά λόγια, το ευρώ θα καταλήξει συνώνυμο με τις μειώσεις μισθών, τον αποπληθωρισμό του χρέους και την παρατεταμένη οικονομική κατρακύλα. Πώς θα μπορούσαν να το αφήσουν να συμβεί, όσο μεγάλο κι είναι το κόστος μιας διάλυσης;

Η ευρωζώνη δεν έχει ένα αξιόπιστο σχέδιο για να διορθώσει τα ελαττώματα της ευρωζώνης, πέρα από την ευρύτερη δημοσιονομική λιτότητα. Δεν θα υπάρξει καμία δημοσιονομική, χρηματοοικονομική ή πολιτική ενοποίηση. Και δεν θα υπάρξει ισορροπημένος μηχανισμός οικονομικής προσαρμογής και για τις δύο πλευρές του άξονα πιστωτών - δανειοληπτών.

Αντιθέτως, η απόφαση είναι να γίνει ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια πάνω σε ένα σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, του οποίου οι αποτυχίες είναι προβλεπόμενες και επίμονες. Ναι, ο κ. Cameron έκανε γκάφα την περασμένη εβδομάδα. Η γκάφα της ευρωζώνης όμως είναι πολύ μεγαλύτερη.

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation