Μανούβρα στην κρίση με... πισωπεταλιές κορυφής

Πώς έφτασαν οι Merkel-Sarkozy στη συμφωνία που θα ανοίξει τον δρόμο για το "πακέτο" της συνόδου. Σε ποια σημεία υποχώρησαν, σε ποια έμειναν αμετακίνητοι. Ποια φρόντισαν να μη θίξουν. Οι μανούβρες και το παρασκήνιο.

Δημοσιεύθηκε: 6 Δεκεμβρίου 2011 - 11:37

Quentin Peel (Βερολίνο), Hugh Carnegy (Παρίσι)

Μανούβρα στην κρίση με... πισωπεταλιές κορυφής

Όταν η Angela Merkel και ο Nicolas Sarkozy συναντήθηκαν στο γαλλικό παραθαλάσσιο θέρετρο Ντοβίλ, τον Οκτώβριο του 2010, σόκαραν τις αγορές, την ΕΚΤ και τους Ευρωπαίους εταίρους τους κλείνοντας μια αιφνιδιαστική συμφωνία που υποτίθεται ότι θα βοηθούσε να εκτονωθεί η κρίση χρεών στην ευρωζώνη.

Στην καρδιά αυτής βρισκόταν μία ανταλλαγή: Ο Γάλλος Πρόεδρος δέχτηκε τη γερμανική επιμονή ότι σε οποιαδήποτε αναδιοργάνωση χρέους μέλους της ευρωζώνης θα περιληφθούν ιδιώτες επενδυτές. Αντίστοιχα, η Γερμανίδα καγκελάριος δέχτηκε την απαίτησή του οι κυρώσεις που θα επιβάλλονται σε ένα μέλος για δημοσιονομική απειθαρχία να μην είναι αυτόματες, αλλά υποκείμενες στον πολιτικό έλεγχο.

Ήταν μια κλασική γαλλογερμανική συμφωνία, για να σπάσει το αδιέξοδο των Βρυξελλών, όμως αντί να εκτονώσει την κρίση τη χειροτέρεψε.

Τώρα, οι ηγέτες των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της ευρωζώνης ανατρέπουν και οι δύο τη θέση τους: Ο κ. Sarkozy δέχτηκε να είναι πιο αυτόματες οι κυρώσεις και η κ. Merkel συμφώνησε να θεωρείται μοναδικό γεγονός η αναδιοργάνωση του ελληνικού χρέους.

Επίσης, συμβιβάστηκαν σε μια σειρά ζητήματα, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για μια συνολική συμφωνία στη σύνοδο της Ε.Ε. την Παρασκευή και να τεθεί υπό έλεγχο η κρίση, να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών στα ομόλογα της ευρωζώνης και να τεθούν οι βάσεις για πολύ αυστηρότερο καθεστώς δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Αν πετύχει, οι ηγέτες της ευρωζώνης ελπίζουν ότι η συμφωνία θα είναι αρκετή ώστε να διαβεβαιώσει την ΕΚΤ ότι έχουν ληφθεί αρκετά μέτρα για να ανοίξει ο δρόμος ώστε η κεντρική τράπεζα να μπορέσει να παρέμβει πιο δυναμικά στις αγορές ομολόγων των πλέον χρεωμένων μελών.

Οι δύο ηγέτες πρόσεξαν πολύ να μη θίξουν ο ένας τις ευαισθησίες του άλλου: Η καγκελάριος δεν μίλησε για τη φιλοδοξία της για δημοσιονομική ενοποίηση και ο κ. Sarkozy δεν ανέφερε την προτίμησή του για διακυβερνητική εξουσία στην Ευρώπη.

Η κ. Merkel έφτασε στη συνάντηση αποφασισμένη να πάρει πλήρους κλίμακας μεταρρύθμιση της Συνθήκης της Ε.Ε., ώστε να γίνει δεσμευτική η μελλοντική δημοσιονομική πειθαρχία. Θέλει να εμπλακεί το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΔΕΚ) στην επιβολή των ρυθμίσεων. Όμως, ο κ. Sarkozy ήταν απόλυτος στη θέση του ότι εν τέλει γι' αυτά τα θέματα πρέπει να αποφασίζουν οι πολιτικοί και όχι οι δικαστές.

Η κ. Merkel θέλει επίσης μία συμφωνία όπου όλα τα μέλη της Ε.Ε. θα δώσουν την έγκρισή τους για αλλαγή στη Συνθήκη. Ο κ. Sarkozy θα είναι υπερικανοποιημένος με μια διακυβερνητική συμφωνία των 17.

Και στα δύο ζητήματα, η καγκελάριος της Γερμανίας μαλάκωσε τη στάση της. Το ΔΕΚ δεν θα εμπλέκεται στους ετήσιους προϋπολογισμούς, αλλά θα καλείται μόνο να καθορίζει ότι η εθνική νομοθεσία που απαιτεί ισορροπημένους προϋπολογισμούς, ο αποκαλούμενος χρυσός κανόνας, είναι αρκετά δεσμευτική ώστε να εφαρμόζεται σε όλες τις χώρες.

Η κ. Merkel επίσης δέχτηκε ότι, αν δεν καταφέρει να πείσει όλα τα μέλη της Ε.Ε. να δεχτούν τροποποιήσεις στη Συνθήκη της Λισαβόνας για την επιβολή των νέων κανόνων της ευρωζώνης, θα αποδεχτεί την ταχύτερη διακυβερνητική των 17, την οποία ο κ. Sarkozy θέλει να έχει ολοκληρώσει έως τα τέλη Μαρτίου.

Ο κ. Sarkozy είπε ότι η νέα συμφωνία για τις κυρώσεις σημαίνει ότι όποια χώρα καταδικάζεται από την Κομισιόν πως παραβίασε τους κανόνες για τον προϋπολογισμό θα υφίσταται αυτόματες κυρώσεις, εκτός κι αν τις μπλοκάρει ικανή πλειοψηφία των μελών της ευρωζώνης. Με την προηγούμενη συμφωνία χρειαζόταν πλειοψηφία για να επιβληθούν.

Επίσης, παραδέχτηκε δημοσίως ότι τα ευρωομόλογα με κοινές εγγυήσεις δεν είναι λύση για την κρίση, στο οποίο επέμενε η κ. Merkel, και ότι οι πολιτικοί ηγέτες οφείλουν να σεβαστούν την ανεξαρτησία της ΕΚΤ και να μην της λένε τι να κάνει. Παραχώρηση της κ. Merkel ήταν και η συμφωνία ότι ο νέος μηχανισμός διασώσεων European Stability Mechanism θα τεθεί σε λειτουργία από τα τέλη του 2012.

Και οι δύο ηγέτες τόνισαν ότι η ιδιωτική συμμετοχή στην αναδιοργάνωση του ελληνικού χρέους είναι «εξαίρεση», αλλά οι λεπτομέρειες για το πώς θα αλλάξει πιθανόν η υπάρχουσα συμφωνία για τον ESM παρέμειναν ασαφείς.

Αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η συμφωνία θα απαιτεί και πάλι από όλα τα μελλοντικά εθνικά ομόλογα της ευρωζώνης να περιλαμβάνουν collective action clauses (CACs), αλλά η κ. Merkel και ο κ. Sarkozy επίσης συμφώνησαν ότι τα ομόλογα της ευρωζώνης δεν πρέπει να γίνουν λιγότερο ελκυστικά από οποιαδήποτε άλλη αγορά ομολόγων. Θα πωλούνται στο μέλλον με βάση τις διαδικασίες του ΔΝΤ, φράση που υπάρχει ήδη στη Συνθήκη.

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation