Πώς ράβεται το νέο ευρωκοστούμι

Ένα σχέδιο με τρεις πυλώνες διαφαίνεται για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους. Αλλαγή συνθήκης, ενίσχυση του EFSF και νέα μέτρα λιτότητας φαίνεται πως είναι η κοινή γραμμή συμφωνίας για την Ε.Ε. Ο ρόλος της ΕΚΤ.

Δημοσιεύθηκε: 2 Δεκεμβρίου 2011 - 12:47

Quentin Peel, Ralph Atkins και Joshua Chaffin

Γίνεται όλο και πιο εμφανές το σχήμα ενός μεγάλου σχεδίου στο οποίο οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ελπίζουν να συμφωνήσουν στις Βρυξέλλες για να ανακόψουν την κρίση χρέους της ευρωζώνης.

Οι βασικοί παίκτες στις διαπραγματεύσεις -η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel, ο Γάλλος Πρόεδρος Nicolas Sarkozy, ο Ιταλός πρωθυπουργός Mario Monti και ο συμπατριώτης του Mario Draghi που ηγείται στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όπως επίσης ο Herman Van Rompuy, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου- φαίνεται πως πλέον τραγουδούν τους στίχους του ίδιου τραγουδιού.

Οι ουσιαστικές λεπτομέρειες, πάντως, εξακολουθούν να είναι αντικείμενο έντονων διαπραγματεύσεων που ίσως συνεχιστούν μέχρι τη σύνοδο της Ε.Ε., στις 9 Δεκεμβρίου, όχι μόνο μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας, αλλά επίσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα μικρότερα κράτη-μέλη.

Οι διαπραγματεύσεις αφορούν την επιτάχυνση της συμφωνίας γι' αυτό που ο κ. Draghi περιέγραψε την Πέμπτη στο ευρωκοινοβούλιο ως «δημοσιονομικό συμβόλαιο» μεταξύ των 17 μελών της ευρωζώνης, την εφαρμογή πολύ αυστηρότερης πειθαρχίας στους προϋπολογισμούς και τον έλεγχο των χρεών στα μέλη της νομισματικής ένωσης.

Η κ. Merkel και ο κ. Sarkozy υποσχέθηκαν ότι θα καταθέσουν κοινές προτάσεις για την αλλαγή της ευρωπαϊκής συνθήκης, την επόμενη εβδομάδα, αν και ακόμη δεν έχουν συμφωνήσει σε κάποια κρίσιμα θέματα, όπως για το εάν θα υπάρχει αυτόματη επιβολή κυρώσεων για τους παραβάτες των κανόνων.

Η αλλαγή της συνθήκης είναι αυτό που ζητά επίμονα η κ. Merkel, ώστε να προωθήσει τη δική της εκδοχή για τη δημοσιονομική ένωση έναντι πιθανών ενστάσεων από τους εταίρους της. Κέρδη για έναν ακόμη βασικό σύμμαχο, τον κ. Donald Tusk, τον πρωθυπουργό της Πολωνίας, αλλά και για τον κ. Mario Draghi.

Οι άλλοι δύο πυλώνες του πακέτου, τους οποίους παρουσίασε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, είναι επίσης σαφείς επί της αρχής: συμφωνία για την ενίσχυση του προστατευτικού τείχους, που θα αποτρέπει τη μετάδοση της κρίσης και σε άλλα μέλη της ευρωζώνης, και σκληρά εθνικά μέτρα στα περισσότερα κράτη που βρίσκονται στη δίνη της κρίσης ώστε να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών.

Οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης συμφώνησαν την προηγούμενη εβδομάδα στους τρόπους μόχλευσης των 440 δισ. ευρώ που διαθέτει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας τουλάχιστον σε διπλάσιο επίπεδο. Το ποσό αποδεικνύεται μικρότερο απ' ό,τι ήλπιζαν αρκετοί.

Σε λίγες εβδομάδες, οι υπουργοί θα γνωρίζουν εάν οι ξένοι επενδυτές θα στηρίξουν οικονομικά τις προτάσεις τους. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο μπορεί να παράσχει νέα πολεμοφόδια εάν τα μη ευρωπαϊκά του μέλη πειστούν να βοηθήσουν.

Εθνικά μέτρα για τη μείωση των δαπανών, την αύξηση των φόρων και την υιοθέτηση μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας αναμένεται να ανακοινώσει ο κ. Monti τη Δευτέρα. Το πακέτο των μέτρων εκτιμάται ότι θα αγγίζει τα 20 δισ. ευρώ και θα περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις στις συντάξεις και επαναφορά ενός φόρου στην ακίνητη περιουσία. Ο κ. Monti έχει υποσχεθεί πως οι θυσίες θα είναι «δίκαιες».

Στην Ελλάδα, το τελευταίο πακέτο μέτρων για το 2012 θα πρέπει να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο στις 7 Δεκεμβρίου.

Η σύμφωνη γνώμη του κ. Draghi γι' αυτό το σχέδιο των τριών πυλώνων είναι κρίσιμης σημασίας. Οι κυβερνήσεις της ευρωζώνης, υπό την καθοδήγηση της Γαλλίας, θεωρούν ότι η ΕΚΤ είναι ο μόνος θεσμός με επαρκή πολεμοφόδια για να καθησυχάσει τις αγορές βραχυπρόθεσμα, ενόσω εφαρμόζονται οι νέοι κανόνες και θα υψώνονται τα νέα προστατευτικά τείχη τους επόμενους μήνες. Η κ. Merkel είναι πιο αρνητική, αλλά επιμένει ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει μόνη της.

Οι προτεραιότητες του κ. Draghi είναι σαφείς: «Πρώτο και πιο σημαντικό είναι να έχουμε ένα σωστό δημοσιονομικό σύμφωνο για όλους», δήλωσε. «Η εμπιστοσύνη μπορεί να λειτουργήσει και αντίστροφα. Εάν έχουμε μία άγκυρα σταθερότητας μακροπρόθεσμα, γίνεται πιο εύκολο να διατηρήσουμε την εμπιστοσύνη και βραχυπρόθεσμα. Και οι ίδιοι οι επενδυτές, άλλωστε, παίρνουν αποφάσεις με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ειδικότερα όσον αφορά τα κρατικά ομόλογα».

Οι διαπραγματεύσεις ως προς τη φύση του δημοσιονομικού συμφώνου -ή για αυτό που η κ. Merkel και ο κ. Monti αποκαλούν βήματα προς τη δημοσιονομική ενοποίηση- είναι σκληρές. Η κ. Merkel ζητά να επιβάλλονται αυτόματα κυρώσεις, να εφαρμόζονται οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και έναν ισχυρό επίτροπο προϋπολογισμού, ο οποίος θα εντοπίζει τους παραβάτες των κανόνων. Ο κ. Sarkozy θέλει να διατηρηθεί ο πολιτικός έλεγχος των εθνικών κυβερνήσεων.

Η πρόταση για αλλαγή των συνθηκών, όμως, αντιμετωπίζεται με διαφορετικό τρόπο από ορισμένες χώρες, όπως η Ιρλανδία, όπου θα πρέπει να υπάρξει δημοψήφισμα για να αποδεχθούν μία τέτοια αλλαγή.

Ένας ακόμη κύκλος που πρέπει να... τετραγωνιστεί είναι η συμφιλίωση με τα 10 μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν ανήκουν στην ευρωζώνη, όπως η Μ. Βρετανία, και να πειστούν σε πιο στενή συνεργασία με την ευρωζώνη. Η κ. Merkel επιμένει ότι οι αλλαγές θα αφορούν μόνο τα 17 μέλη της ευρωζώνης.

«Χρειαζόμαστε γρήγορες και αξιόπιστες λύσεις», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης την Πέμπτη. Πρέπει, όμως, να πειστεί και η ΕΚΤ. «Νομίζω ότι είναι προετοιμασμένοι να κάνουν πολύ περισσότερα από όσα έχουν πράξει μέχρι στιγμής», αναφέρει ο ίδιος και συμπληρώνει: «Χρειάζονται, όμως, και ένα σινιάλο από τους πολιτικούς. Πραγματικά, είμαστε με την πλάτη στον τοίχο».

© The Financial Times Limited 2011. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation