Γιατί τα προηγούμενα Μουντιάλ είναι τα... καλύτερα

Ο ενθουσιασμός για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, που ξεκίνησε την Πέμπτη στη Ρωσία, βασίζεται στη νοσταλγία. Οι φίλαθλοι θα θυμηθούν τον Κάρλος Αλμπέρτο να βάζει ένα εκπληκτικό γκολ στον τελικό του 1970 ή τον Ντιέγκο Μαραντόνα της Αργεντινής να ξεφεύγει από την πολυπληθή άμυνα των Άγγλων για να σκοράρει το 1986.

Η προοπτική για περισσότερες όμορφες στιγμές αυξάνει τις προσδοκίες για τη φετινή διοργάνωση. Αλλά οι αναμνήσεις καλύπτουν μία σκληρή αλήθεια: Το ποδόσφαιρο τις επόμενες εβδομάδες πιθανότατα δεν θα είναι ιδιαίτερα καλό. Ή τουλάχιστον, τόσο καλό όσο τα στάνταρντ στα οποία είναι συνηθισμένοι οι φίλαθλοι. Γι' αυτό φταίνε η παγκοσμιοποίηση και το τέλος του «προστατευτισμού» του ποδοσφαίρου. Πριν από δεκαετίες, τα εθνικά πρωταθλήματα ήταν «κλειστά», με την πλειοψηφία των θέσεων στο ρόστερ να ανήκει σε ντόπιους. Οι εθνικές ομάδες ήταν επομένως πιο δυνατές από τους συλλόγους-πηγές των παικτών τους.

Μετά, το 1995, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έβγαλε την αποκαλούμενη «απόφαση Bosman», αναγκάζοντας τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα να βάλουν τέλος στα ανώτατα όρια των ξένων, που παίζουν στους συλλόγους τους. Κορυφαίες ευρωπαϊκές ομάδες άρχισαν να πληρώνουν τεράστια ποσά για να αρπάξουν τους καλύτερους παίκτες του κόσμου. Οι ελίτ σύλλογοι αποτελούνται σήμερα από ένα καλειδοσκόπιο διεθνών αστέρων, εκπαιδευμένων στις πιο πρόσφατες τακτικές και τεχνικές.

Ο προπονητής του Βελγίου Ρομπέρτο Μαρτίνεθ πρόσφατα παραδέχθηκε ότι οι εθνικές ομάδες, με τη συμμετοχή ποδοσφαιριστών διαφορετικής ποιότητας, που σπανίως παίζουν μαζί, δεν θα τα κατάφερναν έναντι των καλύτερων συλλόγων. Οι αγώνες του Παγκόσμιου Κυπέλλου μπορεί να φαίνονται βραδυκίνητοι και κοπιαστικοί σε σύγκριση με το άγριο θέαμα που παρουσιάζεται στο Champions League, το πιο διάσημο πρωτάθλημα των ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών ομάδων.

Το Μουντιάλ δεν έχει σχεδόν καμία βοήθεια από τους διοργανωτές, τη FIFA, το διεθνές κυβερνητικό όργανο του ποδοσφαίρου. Το 2010, παρέδωσε τις επόμενες δύο οργανώσεις σε αυτοκρατορικά καθεστώτα -στη Ρωσία φέτος και στο Κατάρ το 2022. Αυτή η απόφαση τροφοδότησε σκάνδαλο δωροδοκίας. Στα περισσότερα από τα 22 μέλη του «εκτελεστικού συμβουλίου» που ψήφισαν για το ποια χώρα θα φιλοξενήσει τα Μουντιάλ έχουν έκτοτε απαγγελθεί κατηγορίες από τις αμερικανικές αρχές για ποινικά αδικήματα ή έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την επιτροπή δεοντολογίας της FIFA.

H FIFA επιμένει ότι έχει αλλάξει τη στάση της. Την περασμένη Τετάρτη, χρησιμοποίησε ένα νέο σύστημα ψηφοφορίας για να αποφασίσει τις αναθέσεις των Μουντιάλ του 2026, με κάθε μέλος, από τις περισσότερες από 200 χώρες που έχει, να ψηφίζει σε δημόσια ψηφοφορία. Η απόφαση ήταν υπέρ της κοινής πρότασης από ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό και κατά του Μαρόκου. Οι Βορειοαμερικανοί πρόσφεραν τη μεγαλύτερη οικονομικά επιλογή, υποσχόμενοι 11 δισ. δολάρια κέρδη προς τη FIFA, σε σύγκριση με τα 5 δισ. δολάρια που δεσμεύτηκε η αντίπαλη υποψήφια πρόταση.

Η FIFA κυνηγάει τα λεφτά με άλλους τρόπους. Από το 2026, το Παγκόσμιο Κύπελλο θα έχει 48 ομάδες, αντί 32 σε αυτή τη διοργάνωση. Αυτή η απόφαση είναι κρίσιμη εμπορικά. Περισσότεροι αγώνες σημαίνουν πιο πολλά δικαιώματα μετάδοσης και πιο πολλές πωλήσεις εισιτηρίων. Αλλά το να επιτρέπεις πιο αδύναμες ομάδες στο τουρνουά, λίγα θα προσφέρει στην ανταγωνιστικότητα των αγώνων.

Ευτυχώς, ούτε η ποιότητα του ποδοσφαίρου στη διοργάνωση, ούτε η στάση των διοργανωτών, ούτε η μεγάλη εμπορευματοποίηση μπορούν να μας αποσπάσουν από τη χαρά του Μουντιάλ. Οι παίκτες θα δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό. Πολυεκατομμυριούχοι ποδοσφαιριστές πληρώνονται σχεδόν τίποτα σε σύγκριση με τους μισθούς που εισπράττουν από τους συλλόγους τους για να παίξουν με τις εθνικές ομάδες.

Η πατριωτική θέρμη έχει την αξία της -και δημιουργεί μία σαπουνόπερα με ένα κοινό δισεκατομμυρίων ανθρώπων, κάθε αγώνας μία αλλαγή πλοκής. Η έννοια της κοινότητας έχει κοινωνικές επιπτώσεις. Τα ποσοστά αυτοκτονίας υποχωρούν κατά τη διάρκεια των Μουντιάλ, πιθανόν επειδή ο εθνικός ενθουσιασμός φτάνει ακόμη και στους πιο μοναχικούς ανθρώπους. Ο χουλιγκανισμός, κατά τη διάρκειά του, υπήρξε σπάνιος.

Ένας μήνας ασταμάτητου ποδοσφαίρου παρέχει έναν ευπρόσδεκτο περισπασμό, λοιπόν -μία εμπειρία για να τη γευθείς και μία σύντομη περίοδο παγκόσμιας ενότητας.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation