Η βύθιση της λίρας οδηγεί την Τουρκία στα άκρα

H τουρκική λίρα έχει βρεθεί σε σχεδόν συνεχόμενη πτώση από τότε που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκλέχθηκε Πρόεδρος το 2014, αλλά ακόμη και οι βετεράνοι των αναδυόμενων αγορών έχουν εκπλαγεί από την πορεία της.

«Είμαστε "αρκούδες" ("bearish") ως προς τη λίρα για αρκετό καιρό, αλλά η δύναμη των τελευταίων κινήσεων -το μέγεθος τους και πόσο γρήγορα συνέβησαν- μας έχει εκπλήξει», είπε ο Paul Fage, υπεύθυνος στρατηγικής αναδυόμενων αγορών της TD Securities. «Υπάρχει ένα στοιχείο λευκής πετσέτας».

Η απότομη πτώση του νομίσματος ανάγκασε την κεντρική τράπεζα της χώρας να κάνει επειγόντως αύξηση επιτοκίων την προηγούμενη Τετάρτη, μέρες αφότου ο κ. Ερντογάν επέκρινε έντονα τα υψηλότερα κόστη δανεισμού, ενώπιον κοινού στο Λονδίνο.

Και αργά την περασμένη Πέμπτη, προέκυψε ότι ο Mehmet Simsek, ο αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Τουρκίας και ο Murat Centinkaya, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, θα ταξίδευαν στο Λονδίνο σε μία προσπάθεια να καθησυχάσουν περαιτέρω τους επενδυτές ότι η Τουρκία είναι ένας καλός προορισμός για τα χρήματά τους.

Το μήνυμα που παρέδωσαν στο Λονδίνο στους παγκόσμιους επενδυτές μπορεί να έφτασε αργά για κάποιους. «Θα μπορούσαμε να αποχωρήσουμε», είπε ο Jack McIntyre, διαχειριστής χαρτοφυλακίων της Brandywine Global, με έδρα τη Φιλαδέλφεια, ένας επενδυτικός οίκος με υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία ύψους 76 δισ. δολαρίων, συμπεριλαμβανομένης και της λίρας.

Οι αμφιβολίες του δεν προκαλούν έκπληξη. Σε λιγότερο από δύο μέρες την περασμένη εβδομάδα, η λίρα υποχώρησε 9%, στο σημείο σχεδόν των 5 τουρκικών λιρών ανά δολάριο. Η επείγουσα αύξηση επιτοκίων της Κεντρικής Τράπεζας προκάλεσε 7% ανάκαμψη σε μία ώρα trading, αφότου οι ευρωπαϊκές αγορές είχαν κλείσει, αλλά σύντομα οι πωλητές επέστρεψαν.

Με τη λίρα να υποχωρεί εκ νέου το ερώτημα που γεννάται ακόμη μία φορά είναι αν η Τουρκία μπορεί να αποτρέψει μία ολοκληρωτική χρηματοοικονομική κρίση. «Αισθάνεται κανείς ότι είναι το τέλος του παιχνιδιού», είπε ο υπεύθυνος στρατηγικής διεθνούς τράπεζας. «Σήμερα πρέπει να δούμε πως θα παιχτεί η τελευταία πράξη».

Το να αγοράζει κανείς λίρα και άλλα τουρκικά περιουσιακά στοιχεία ενέχει πάντα ένα στοιχείο ρίσκου. Αλλά η πτώση της λίρας έχει έρθει σαν «χτύπημα κάτω από τη ζώνη», είπε ο κ. McIntyre. «Αποδείχτηκε ότι κάναμε λάθος».

Οπότε οι επενδυτές πιθανόν θα βάλουν ψηλά τον πήχη, αν πρόκειται να παραμείνουν στην Τουρκία, πόσο μάλλον για να δουν τις συντετριμμένες χρηματοοικονομικές αγορές της χώρας ως ευκαιρία αγοράς. Ο κ. McIntyre θέλει να δει τα επιτόκια να πηγαίνουν πολύ υψηλότερα, ακόμη και αν αποδειχθεί επίπονο για την τουρκική οικονομία, και δεν είναι διατεθειμένος να περιμένει μετά τις 24 Ιουνίου, όταν ο κ. Ερντογάν πάει στις κάλπες αναζητώντας επανεκλογή.

«Το ερώτημα που κάνουμε είναι αν πρέπει να είμαστε τμήμα των τιμωρών της αγοράς που θα στείλουν ένα μήνυμα στην Τουρκία», είπε.  Η αύξηση της Κεντρικής Τράπεζας ήταν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά «θα πρέπει να συνεχίσουν να ακούν την αγορά».

Η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει επίσης να δώσει προσοχή στις κινήσεις μίας ιδιόμορφης επενδυτικής ομάδας στην Τουρκία. Οι επενδυτές και οι αναλυτές δείχνουν τους Ιάπωνες μικροεπενδυτές, που έχουν μία αδυναμία στα περιουσιακά στοιχεία με υψηλές αποδόσεις, ως μία πηγή για την κατάρρευση της εμπιστοσύνης την περασμένη εβδομάδα. Ενδεχομένως να κρατούν το κλειδί για τις κατεστραμμένες σχέσεις της Τουρκίας με τους επενδυτές της.

Η ελκυστικότητα της Τουρκίας προς τους Ιάπωνες επενδυτές είναι αρκετά καθιερωμένη. Σύμφωνα με τη Νομούρα, οι ιαπωνικές εταιρείες Toshin ή εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, αγοράζουν τη λίρα για 12 συνεχόμενους μήνες μέχρι τον Φεβρουάριο, ενώ τα uridashi ομόλογα σε λίρα, που εκδίδονται εκτός Ιαπωνίας αλλά κατευθύνονται στους μικροεπενδυτές της χώρας, αγοράζονταν επιθετικά από τα μέσα του 2017.

Τον Απρίλιο ωστόσο, αυτές οι αγορές επιβραδύνθηκαν, ενώ αυτοί που αγόραζαν με margin, οι οποίοι είχαν περισσότερα από 100 δισ. γεν σε long θέσεις στη λίρα έναντι του γεν στα μέσα Μαρτίου, τις είχαν περικόψει κατά περίπου 20% μέχρι την αρχή αυτής της εβδομάδας.

Την περασμένη Δευτέρα η λίρα είχε 2% πτώση κατά τη διάρκεια των ευρωπαϊκών και αμερικανικών συνεδριάσεων, αλλά όταν οι Ευρωπαίοι επενδυτές ξύπνησαν την Τετάρτη, ανακάλυψαν ότι οι Ασιάτες επενδυτές είχαν αφαιρέσει ακόμη 2,5% από την αξία της.

«Οι πιο πιθανές θέσεις που χτυπήθηκαν [στην ασιατική συνεδρίαση της Τετάρτης] ήταν long θέσεις [λίρα-γεν] που κρατούνταν από traders με margin», είπε ο Yujiro Goto της Νομούρα.

Οι μικροεπενδυτές εντός Τουρκίας επίσης χάνουν την πίστη τους. Οι Τούρκοι μπορούν εύκολα να κάνουν αλλαγές στις καταθέσεις τους στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους μεταξύ λίρας και δολαρίου και το κάνουν σε αυξανόμενη έκταση. Τα δεδομένα από την Κεντρική Τράπεζα την προηγούμενη Πέμπτη έδειξαν ότι το μερίδιο των καταθέσεων που κρατούνταν σε ξένα νομίσματα είχε αυξηθεί στο 42% από λιγότερο του 30% στην αρχή της δεκαετίας.

«Οι Τούρκοι είναι λιγότερο πρόθυμοι από ότι ήταν να μετατρέψουν τις αποταμιεύσεις τους από ξένο συνάλλαγμα σε λίρα», είπε ο Inan Demir της Νομούρα στο Λονδίνο. «Ο κόσμος που μπορεί να βάλει χρήματα στην άκρη στο τέλος του μήνα, είναι πιο πιθανόν να τα βάλει σε άλλα νομίσματα από τη λίρα».

Υπάρχει πάντα η ελπίδα ότι το ναδίρ της λίρας θα αποδειχθεί ευκαιρία για αγορά από κάποιους επενδυτές. Η North Asset Management με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, που είχε αποφύγει την Τουρκία, έριξε μία ματιά στην πώληση και αποφάσισε την προηγούμενη Τρίτη να αγοράσει λίρα. «Ήταν ένα στοίχημα, ότι θα ανακάμψει ελαφρώς», είπε ο Peter Kisler της North Asset.

Αποδείχθηκε ότι είχε δίκιο – αλλά για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της Τουρκίας, η αναστολή της καταδίκης για τη λίρα έχει αποδειχθεί επίπονα βραχύβια.

© The Financial Times Limited 2018. All rights reserved.
FT and Financial Times are trademarks of the Financial Times Ltd.
Not to be redistributed, copied or modified in any way.
Euro2day.gr is solely responsible for providing this translation and the Financial Times Limited does not accept any liability for the accuracy or quality of the translation