Η πτώση των τιμών φυσικού αερίου που σε μεγάλο βαθμό ακολουθούν τις τιμές πετρελαίου, μαζί με όλα τα άλλα συνέβαλε στο να πλησιάσει η ώρα της αλήθειας για τους λιγνίτες, ως καύσιμο ηλεκτροπαραγωγής. Οι υψηλές τιμές στο φυσικό αέριο, επέτρεπαν μέχρι πρόσφατα η λιγνιτική μεγαβατώρα, έτσι όπως θέλει να την κοστολογεί η ΔEΗ, να εμφανίζεται από φθηνότερη έως πολύ φθηνότερη από την μεγαβατώρα που παράγεται στα εργοστάσια φυσικού αερίου.
Έλα όμως που μετά τη νέα μείωση της τιμής του φυσικού αερίου, οι προσφορές που κάνουν στην ημερήσια αγορά οι μονάδες λιγνίτη της ΔΕΗ, είναι ελάχιστα χαμηλότερες από τις προσφορές των εργοστασίων φυσικού αερίου.
Ο Χαμαιλέων έχει υπόψιν του τέτοιες προσφορές για την 22 Ιουλίου. Λιγνιτικές μονάδες της ΔEΗ στο λεκανοπέδιο της Πτολεμαΐδας, προσέφεραν τη μεγαβατώρα προς 50,8 ευρώ τη μεγαβατώρα (μ.ο). Αντιστοίχως, οι προσφορές μονάδας φυσικού αερίου της ΔEΗ (Αλιβέρι 5), αλλά και ανεξάρτητου παραγωγού, ήταν ακριβώς οι ίδιες, δηλαδή 53,35 ευρώ η μεγαβατώρα, δηλαδή μόλις 5% ακριβότερες.
Το θέμα είναι, ότι το κόστος του φυσικού αερίου αποτελεί μέγεθος που προσδιορίζεται αμέσως από την αγορά.
Αντίθετα, το κόστος του λιγνίτη είναι μέγεθος που το ορίζει ο ίδιος ο παραγωγός, δηλαδή η ΔEΗ. Έτσι, ως προς την ορθότητα της τιμολόγησης της μεγαβατώρας από φυσικό αέριο, δεν μπορεί να προκύψει αμφισβήτηση, καθώς ΔEΗ και ανεξάρτητοι παραγωγοί προσφέρουν την ίδια τιμή. Το ερώτημα λοιπόν παραμένει για το κατά πόσο η τιμολόγηση του εθνικού καυσίμου, του λιγνίτη, είναι η ορθή.
Το θέμα αυτό έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ καταναλωτών και ΔEΗ, με τη δεύτερη να επιμένει ότι το κόστος της λιγνιτικής μεγαβατώρας δεν μπορεί να πέσει κάτω από 60 ευρώ. Από την άλλη πλευρά, βιομηχανικοί καταναλωτές και όχι μόνο, επικαλούνται συγκριτικά στοιχεία άλλων χωρών, στις οποίες η λιγνιτική μεγαβατώρα διατίθεται προς 35-39 ευρώ, ενώ επιμένουν ότι η διατήρηση της λειτουργίας βιομηχανιών που έχουν μεγάλες καταναλώσεις ηλεκτρικής ενέργειας, δεν μπορεί να διατηρηθεί με τις τιμές που προσφέρει η ΔEΗ.
Τα αναφέρουμε όλα αυτά, καθώς αργά ή γρήγορα θα ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις μεταξύ μεγάλων καταναλωτών και ΔEΗ για την τιμή που οι πρώτοι θα αγοράζουν την ηλεκτρική ενέργεια. Δε νομίζουμε ότι θα είναι ιδιαίτερα εύκολο να υποστηριχθεί ότι ο εγχώριος λιγνίτης που έχει μόνο κόστος εξόρυξης μπορεί να κοστολογείται όσο περίπου και το εισαγόμενο φυσικό αέριο.
Και εν τέλει αν η ΔEΗ έχει όντως υψηλό κόστος παραγωγής λιγνίτη, λόγω προβλημάτων οργάνωσης και διαχείρισης, δεν είναι δυνατόν αυτή της την αναποτελεσματικότητα να τη φορτώνει στους καταναλωτές και έτσι από «μοχλός ανάπτυξης» να μετατρέπεται στο ακριβώς αντίθετο.
Έχει περάσει από το μυαλό κανενός ότι αν διακόψουν την παραγωγή τους μερικές ακόμη μεγάλες βιομηχανίες λόγω υψηλής τιμής κιλοβατώρας, η ΔEΗ θα αναγκαστεί να κλείσει και αυτή λιγνιτικά εργοστάσια, γιατί δεν θα έχει τι να κάνει το ηλεκτρικό;